33 yıl oğlu Cemil Kırbayır'ı arayan Berfo Kırbayır'ın hikayesi "Berxwedana 33 salan-dayika berfo/33 yıllık direniş-berfo ana" ismiyle belgesel oldu.
Veysi Altay'ın yönetmenliğini yaptığı film kayıp yakınlarının mücadelelerini ve 12 Eylül'ün insanlık dışı uygulamalarını gözler önüne seriyor.
Berfo ananın direnişi
Cemil Kırbayır, 13 Eylül 1980'de evinden alınmış, önce 247. Piyade Alayı'na, bir hafta burada tutulduktan sonra da Kars Askeri Gözetimevi'ne gönderilmişti. O dönem sorgu evi olarak kullanılan Dede Korkut Eğitim Enstitüsü'nde emniyet personelince sorgulanırken, 8 Ekim 1980'de işkencede ölmüştü.
Kırbayır'ın annesi Berfo Ana, "Benim evladım gelir diye kapıyı bacayı açık bıraktım. Ay geçti, gün geçti, sene geçti benim çocuğum gelmedi. Benim çocuğum ölmüşse cenazesini bana versinler" demişti.
Dönemin yetkilileri Kırbayır'ın gözaltındayken kaçtığını ileri sürseler de bu iddia Genelkurmay Başkanlığı tarafından yalanlanmış, Meclis İnsan Hakları Komisyonu da Kırbayır'ın işkencede öldürüldüğünü açıklamıştı.
Cemil Kırbayır'ın gözaltında kaybolmasıyla ilgili ilk soruşturma Meclis İnsan Hakları Komisyonu'nun girişimiyle Kars Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından 23 Şubat 2011'de başlatılmıştı. Ancak soruşturmanın açılmasının üstünden iki yıl geçmiş olmasına karşın hala dava açılmadı.
Kenan Evren ve Tahsin Şahinkaya'nın yargılandığı 12 Eylül davasının duruşması için Kars'tan Ankara'ya giden Berfo Ana, Evren ve Şahinkaya'nın rahatsızlıklarını gerekçe göstererek duruşmaya gelmemesi üstüne "Kenan Evren sen hiç utanmadın mı benim çocuğumu öldürürken? Evin yıkılsın ocağın sönsün. Sen benim evimi yıktın. Elin ayağın titremesin Evren buraya gel" demiş, hakime de "Sen o namussuzu neden buraya getirmedin" diye seslenmişti.
Berfo Ana, 21 Şubat 2012'de oğlunun mezarına kavuşamadan hayatını kaybetmişti. (NV)