"Toplumun genel ahlak kuralları diye bir kitap yok. İsteyen, ahlak anlayışını istediği yöne çevirebilir."
Üniversite öğrencisi Hülya Martlı, reyting sıralamalarının tepelerinden ve gazetelerin magazin sayfalarından inmeyen Aşkı Memnu dizisine "Türk aile yapısına aykırılık" nedeniyle uyarı cezası veren Radyo Televizyon Üst Kurulu'nu (RTÜK) böyle eleştirdi.
bianet'in sokakta konuştuğu gazeteci, ev kadını, işçi, sanatçı ve emekçiler cezanın haklılığı ve gerekliliği konusunda hemfikir değil. Ortak noktaları diziyi takip ediyor olmaları; kendileri değilse de özellikle çocukların olumsuz etkilenebileceğini düşünmeleri.
"Türk aile yapısı"
RTÜK 14 Ocak'taki toplantısında cezayı "Türk aile yapısına aykırılık" ve "çocukların ve gençlerin etkilenebileceği saatlerde yayınlanması"na dayandırmıştı. İki üye, Mehmet Dadak ve Hülya Alp karşı oy kullanmıştı. RTÜK Başkanı Davut Dursun, bu hafta başında ceza için "Ahlakla ilgili değil, Türk aile yapısıyla ilgili. Eleştirilebilir kuşkusuz" dedi.
RTÜK Kanunu'nun 4. maddesi radyo ve televizyon yayınlarının "toplumun millî ve manevî değerlerine ve Türk aile yapısına aykırı olamayacağını" söylüyor. Kanunun hazırlık aşamasından bu yana eleştiri konusu olan düzenleme "Türk aile yapısı"nın ne olduğunu belirlemiyor. Geçmişte RTÜK aynı maddeye dayanarak bir dizideki "eşcinsel yakınlaşma"yı, sabah programlarındaki diyalogları "Türk aile yapısı"na aykırı bulup cezalandırmıştı.
Aşkı Memnu'nun da bu aldığı ilk ceza değil. Geçen sezonun sonunda dizideki sevişme sahnesi RTÜK'ün rapor hazırlamasına yol açmıştı.
Kadın ve Aileden sorumlu devlet bakanı Sema Aliye Kavaf da cezaların sürekli hale gelmesini; aile yapısına uymayan dizilerin şifrelenmesini önermişti.
"Ahlakım bozuldu, izlemedim"
Gazeteci Mehmet Topaloğlu cezanın gerekli olduğunu savunanlardan. Dizinin çocukları olumsuz etkileyeceğini; 13 yaş sınırı konulması gerektiğini söyledi.
Ev kadını Neriman Kavcı diziyi "ahlakına ters düştüğü için" izlemekten vazgeçmiş. Kendisi bu tercihi yapabilecek durumda olsa da, aynı olgunluğu gösteremeyeceği için çocukların izlenmesinin engellenmesi gerektiğini düşünüyor.
Satış danışmanı Merve Özzeybek "Toplum düzenine aykırı pek çok davranışı görebiliyoruz" diyor ama bunu ne olduğunu tam olarak söyleyemiyor.
"Görünmezse, sorun yok..."
Aslında bahsedilen, dizide bir kadının aynı anda kocası ve kocasının yeğeniyle ilişkisi olması. Öğrenci Mete Kaan Bak "Toplumda böyle şeyler elbette var ama alenen değil, gizli kapaklı yapılır. Dizide her şey ortada olduğu için tuhaf geliyor biraz" diyerek durumu özetliyor. "RTÜK uygulaması bu yüzden mantıklı."
Cezayı mantıksız bulanlarsa tek bir "Türk aile yapısı" olamayacağını, ayrıca istemeyenin televizyonu kapatabileceğini vurguluyor.
Şu an işsiz olan Mehmet Ali Kaya "Dizilerin etkisi altında kalacak kadar cahil değiliz" diyor.
Öğrenci Duygu Özdemir de ekliyor: "Severek izliyorum. Ahlak anlayışıma ters değil. Zaten toplumun ahlak anlayışı diye bir genellemeyi kimse yapamaz. İhanet birçok kişinin hayatında yaşanıyor. Bu dizi ihanetin ne kadar kötü olduğunu gözler önüne seriyor. Diziye olumsuz eleştiri yapanların tek derdi, ihanetlerin sessizce yaşanmasını sağlamaktır".(KB-GT/TK/EÜ)
