Fotoğraf: Charlie Chaplin'in, "Modern Times" filminden/1936
Belçika'da koalisyon hükümeti ortakları, haftalık çalışma gününü 4'e indiren yani yasa için anlaşmaya vardı. Çalışma günlerinin kısaltılmasının yanı sıra çalışanlar, işverence kendilerine gönderilen e-posta ve diğer web mesajlarına yanıt vermeme hakkına sahip olacak. Buna karşılık günlük çalışma süresi 10 saate çıkacak.
4 günlük iş haftasına geçen ülkeler ► İskoçya, dört günlük çalışma haftası denemesini sürdürüyor. İşçilerin çalışma saatleri yüzde 20 kısalıyor ancak ancak tazminatta herhangi bir kayıp yaşanmayacak. İspanya, işçilerin tazminatını kesmeden üç yıl boyunca 32 saatlik bir çalışma haftasını kabul etti. İskoçya'nınkine benzer pilot program sürdürüyor. ►Japonya da dört günlük bir çalışma haftasına geçmek üzere çalışma sürdürüyor. ► İzlanda 2015 ve 2019 arasında orantılı bir ücret kesintisi çağrısı yapmadan 35 ila 36 saatlik çalışma haftalarına dönük testler gerçekleştirdi. Elde edilen çok olumlu sonuçlara dayanan İzlanda sendikalarının çalışma saatlerinin azaltılması için sürdürükleri pazarlıklar sonucunda çalışan nüfusun yaklaşık yüzde 90'ının çalışma saatleri azaldı. ► İngiltere'de 70 şirkette çalışan 3 bin 300'den fazla işçi, bugünden itibaren ücret kaybı olmadan haftada 4 gün çalışmaya başladı. "Dünyanın en büyük yeni çalışma düzeni denemesi" olarak nitelendirilen sistem 6 ay sürecek. Deneme sürecinde, haftada 4 gün çalışma ile (normal çalışma süresinin yüzde 80'inde) üretkenlik kaybı olmadan aynı verimi almanın mümkün olup olmadığına bakılacak. İşçiler bu süreçte ücret kaybına uğramayacak. ► Birleşik Arap Emirlikleri, 2022'ye dünyada dört buçuk günlük bir çalışma haftasını benimseyen ilk ülke olarak başladı. Ülkedeki tüm federal hükümet kurumları pazartesiden perşembeye 07:30 - 15:30 arasında ve cuma günleri 07:30'dan öğlene kadar haftada dört buçuk gün çalışacak. Hafta sonu cuma öğleden sonra başlayıp pazar akşamına kadar sürecek |
Reform paketindeki diğer konular
Koalisyon hükümetinin reform paketinde ayrıca 2030'da yüzde 80 istihdam hedefine ulaşılmasına yönelik düzenlemeler de yer alıyor. Bu kapsamda internetten satış uygulamaları için çalışanların haklarının artırılması, çalışanların ek eğitim hakkı, e-ticaret alanında çalışanlara gece çalışması gibi esnek mesai hakkı gibi yenilikler de reform paketinde bulunuyor.
Reform paketi, işçilere çalışma cihazlarını kapatma ve mesai saatlerinden sonra misilleme korkusu olmadan işle ilgili mesajları görmezden gelme hakkı da verecek.
Belçika başbakanı Alexander de Croo reform paketini açıkladıkları basın toplantısında, "İki zor yılı geride bıraktık. Bu anlaşmayla daha yenilikçi, sürdürülebilir ve dijital bir ekonomiye ışık yaktık. Amaç insanları ve işletmeleri daha güçlü hale getirebilmek" dedi.
Ancak yasa tasarısının yasalaşmasından önce federal milletvekillerince birden çok görüşmeden geçirilmesi gerektiğinden reformların yasalaşmasının aylar alabileceği öngörülüyor.
İş yaşam-dengesi
Belçika'nın yeni işgücü reformlarının önemli bir bölümü, hem kamu hem de özel sektörde çalışanların iş-yaşam dengesini etkileyecek.
Federal hükümetçe kabul edilen reform paketi taslağı çalışanlara dört günlük bir i haftası hafta talep etme hakkı sunuyor. Belçika çalışma bakanı Pierre-Yves Dermagne basın toplantısında yaptığı açıklamada, "Çalışanın bu talebini reddetmek için işverenin sağlam gerekçeler göstermesi gerekiyor," dedi.
Bir hükümet sözcüsün yorumunu aktaran Euronews Next'e göre, "çalışanların altı ay boyunca haftada dört gün çalışmak isteyebilecekler. Sürenin dolmasından sonra düzenlemeye devam etmeyi veya hiçbir hak kaybı olmaksızın yeniden beş günlük çalışma haftasına dönmeyi seçebilecekler."
Çocuklarıyla daha fazla zaman geçirmek isteyenler için
Başbakan Yardımcısı ve Ekonomi ve Çalışma Bakanı Pierre Yves Dermagne "Altı aylık deneme süresi, çalışanın kendisi için yanlış bir seçim yapması durumunda çok uzun süre bu durumda kalmasını önlemek için" olduğunu söyledi.
Belçika sistemi altında, çalışanlar mevcut beş günlük haftayı dört güne yoğunlaştırabilecekler. Uygulamada bu, daha uzun çalışma günlerini telafi eden ek bir izin günü ile birlikte 38 saatlik bir çalışma haftasını sürdürmek anlamına geliyor.
İşçiler ayrıca değişken çalışma programları talep edebilecekler. Vardiyalar için asgari ihbar süresi de değişiyor ve şirketlerin artık programları en az yedi gün önceden açıklaması gerekiyor.
Dermagne yaptığı açıklamada, "Bu, çocukları ile daha fazla zaman geçirmek isteyenler için faydalı olacaktır" diyerek, tekliflerin özellikle çocuklarının velayetini paylaşan boşanmış veya ayrılmış ebeveynler için yararlı olacağını da sözlerine ekledi.
Telefonu kapat
Belçika federal hükümeti Ocak'ta kamu çalışanlarına işeriyle bağlantı kurdukları cihazları kapatmalarına ve mesai saatleri sonrasında herhangi bir yaptırıma uğramaksızın patronlardan gelen mesajları görmezden gelmelerine hakkı tanımıştı.
Dermagne Salı günü yaptığı açıklamada, şimdi özel sektördekiler de dahil olmak üzere tüm Belçikalı işçilerin aynı hakka sahip olacağını söyledi.
Uygulamada, yeni yasa 20'den fazla çalışanı olan tüm işyerlerinde geçerli olacak. İşverenlerin, bağlantı kesme hakkının toplu sözleşmelere dahil etmeleri için sendikalarla görüşmeleri beklenecek.
Platformlar üzerinden çalışanlar
Reform paketi aynı zamanda Uber, Deliveroo ve Just Eat Takeaway gibi platformlar üzerinden çalışanların reform paketinden işle ilgili yaralanmalara karşı sigorta alması ve kimin serbest meslek sahibi olup olmadığını belirleyen daha net kurallarla birlikte konser ekonomisini de hedefliyor.
(AEK)
