BDP Grup Başkanvekili Pervin Buldan, tutuklu BDP Şırnak Milletvekili Faysal Sarıyıldız'ın talebi üzerine 17 Temmuz günü Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi'nden İzmir 1,2 ve 4 No'lu Cezaevleri ile İzmir Çocuk Cezaevi'ne 180 siyasi tutuklunun sürgün edilmesi ile 4 Ağustos günü Kocaeli T Tipi Cezaevi'ne sürgün edilen üç siyasi tutuklunun asker ve gardiyanlar tarafından işkence ve tacize maruz kaldığı yönündeki iddiaları Adalet Bakanlığı'na yazılı soru önergesi ile sundu.
Buldan soru önergesinde Tüm Bel-Sen Cizre temsilcisiyken tutuklanan Metin Fındık, Abdullah Koç ve Yakup Hezer'in, Kocaeli T Tipi Cezaevi'ne sevk edilirken ve cezaevine girişleri sırasında işkence ve kötü muameleye maruz kaldıklarını öğrendiklerini belirtti.
Buldan, tutukluların aileleri ile yaptıkları haftalık telefon görüşmesinde, sevk esnasında 24 saat boyunca elleri kelepçeli bir şekilde ring aracında bekletildiklerini ve cezaevine alınırken gardiyanların kendilerinden çırılçıplak soyunmalarını istediklerini, üç tutuklunun bu uygulamaya karşı çıktıkları için gardiyan ve askerler tarafından dövüldükleri ve tacize uğradığını yönündeki iddiaların göz önüne alınarak konuyla ilgili idari soruşturmanın yapılması talebinde bulundu.
İdari işlem yapıldı mı?
Sürgün edilen tutulu ve hükümlülerin, Mardin ve Şırnak gibi yakın cezaevlerine nakledilmeleri gerektiğini belirten Buldan, Adalet Bakanı Sadullah Ergin'e şu soruları yöneltti:
"Yukarıda bahsi geçen tarihler arasında, Mardin E Tipi Kapalı Cezaevi'nden toplam kaç tutuklu ve hükümlü hangi cezaevlerine sevk edilmiştir?
"Sevk edilen tutukluların bazılarının sevk sırasında yargılanmak üzere tahliye edildiği bilinmektedir; sevk edilen tutuklulara ilişkin bu özensizliğe dair Bakanlığınızca herhangi bir idari işlem yapılmış mıdır veyahut yapılması düşünülmekte midir?
"Tutukluların halen Mardin ve Diyarbakır'da çeşitli ağır ceza mahkemelerinde davaları devam ederken, binlerce kilometre uzaklıktaki cezaevlerine sevk edilmeleri, avukatlarıyla görüşmelerini doğrudan güçleştirecek ve hatta engelleyecektir. Savunma hakkının engellenmesi anlamına gelen bu olumsuzluğun giderilmesine dönük Bakanlığınız tarafından ne gibi tedbirler alınmaktadır?
"Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi, uzun tutukluluk süreleri, ifade ve örgütlenme hürriyeti bağlamında Türkiye'nin aleyhine kararlar verirken ve tutukluluk bir yargılama tedbiri iken Mardin özelinde yüzlerce, Türkiye genelinde ise binlerce tutuklunun yaşadığı yerden binlerce kilometre uzağa sevke edilmesi Türkiye aleyhine yeni kararların alınmasına sebep olmaz mı?
Çocuk tutukluların hakları
"22 çocuk tutuklunun ailelerinden yaklaşık bn 432 kilometre uzağa sevk edilmesi çocukların psikolojilerini ve gelişimini nasıl etkileyeceğine dair bir araştırma yapılmış mıdır?
"Çocuk tutukluların sevk edilmesiyle meydana gelebilecek travmanın önüne geçilmesi için ne gibi tedbirler alınmıştır?
"16 Eylül 2011 tarihinde Kayseri'nin Pınarbaşı İlçesi'nde 5 tutuklu ve hükümlünün kelepçeli oldukları için ring aracı içinde yanarak yaşamlarını yitirmişken, aynı biçimde yukarıda bahsedilen tutukluların 24 saat boyunca elleri kelepçeli bir biçimde ring aracında tutulması uygulamasına yönelik Bakanlığınız tarafından idari bir işlem yapılmış mıdır ya da yapılması düşünülmekte midir?
"Günümüzde, gelişmiş teknik imkânlar varken, tutukluların ısrarla çıplak aranması uygulaması neden sürdürülmektedir ve ne zamana karar sürdürülecektir?
"Çıplak arama uygulaması 13.12.2004 tarih ve 5275 sayılı Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 86. maddesi ile Tüzüğün 46'ncı maddesinde düzenlenmiştir. Her iki mevzuatta da aramalarda "insan onuruna saygının" esas olduğu belirtilmektedir. Kanunda açıkça belirtilmesine rağmen cezaevlerinde tutuklu ve hükümlülere dayatılan bu uygulamanın önüne geçmek için Bakanlığınızın herhangi bir çalışması var mıdır?
"Çıplak aramayı insan onuruna aykırı buldukları için kabul etmeyen tutuklu ve hükümlülere şiddet uygulayan, kıyafetlerini yırtan, darp eden hatta taciz eden kolluk güçleri ve gardiyanlar hakkında herhangi bir idari ve cezai işlem yapılmış mıdır, yapılmamış ise gerekçesi nedir?
"Tutuklu ve hükümlülere yönelik, çıplak arama, darp, taciz gibi insan onurunu kırıcı kötü muamele ve işkenceden ötürü son on yılda kaç kolluk görevlisi ve kamu görevlisi aleyhine idari, adli işlem yapılmış ve bu işlemler nasıl sonuçlanmıştır?" (VY/YY)