Hacettepe Üniversitesi Göç ve Siyaset Araştırmaları Merkezi (HUGO), “Türkiye’deki Suriyeliler: Toplumsal Kabul ve Uyum Araştırması” ve “Türkiye’deki Suriyeliler Algısı” isimli bir kamuoyu araştırması yaptı.
HUGO Müdürü Doç. Dr. Murat Erdoğan'ın hazırladığı araştırmada, toplumsal kabul düzeyi konusundaki olumlu tabloya rağmen son bir yılda Suriyeliler konusunda kaygı yaratacak toplumsal olaylar da gözlendiği belirtilerek uyarı yapıldı:
"Suriyelilere destek olamaya çalışan Türk toplumu içinde bazı grupların, süreç iyi yönetilemezse, hızla yabancı düşmanlığı yayma, nefret üretme ve saldırılara yönelebilme ihtimali yüksektir. Bu güne kadar ortaya konulan tavır, Türk halkının insani bir kazanımıdır. Ancak bu durum hızla tüketilme riski taşımaktadır."
1,565 bin Suriyeli var* Ekim 2014 itibarıyla Türkiye'de 1 milyon 565'ini aşkın Suriyeli sığınmacı yaşıyor. * Yüzde 13-14'ü 10 ildeki 22 mülteci kampında kalıyor. 1.3 milyon Suriyeli ise Türkiye'nin 9 ili hariç tüm illerine yayılmış durumda. * Türkiye'deki Suriyelilerin yalnızca yüzde 57'si kayıtlı. * Yüzde 53.3'ü 17 yaş altında ve Nisan 2011-Ekim 2014 arasındaki 3.5 yılda doğan Suriyeli bebek sayısı en az 60 bin. * Suriyeli çocuklar ve gençlerin okullaşma oranı ise yüzde 15-20 civarında. * Ağustos 2014 itibarıyla Türkiye, Suriyeliler için toplam 4.5 milyar dolarlık harcama yaptı. |
"Bizi ilgilendirmez" diyenler yüzde 41
20 ilde bin 501 kişi ile yapılan kamuoyu araştırmasında çıkan sonuçlar özetle şöyle:
* AK Parti ve BDP taraftarlarının Suriyeliler konusundaki yaklaşımları CHP-MHP'ye göre daha "sahiplenici".
* Yüzde 64,6'ü "Suriyeli sığınmacıların dinine, diline, etnik durumuna bakılmaksızın kabul edilmesi insanlık görevimizdir" diyor. "Sığınmacılar savaş devam ediyor olsa bile ülkelerine geri gönderilmelidir" şeklindeki provakatif önermeye verdiği destek % 30,6 olsa da buna karşı çıkanların ve önermeyi reddedenlerin oranı % 57,8.
* "Suriyeli sığınmacıları bizi ilgilendirmez, uzak durulmalıdır" önermesine katılmayanların oranı 45,8. Buna katılanlar ise 41,6.
Yüzde 26 yük olarak görüyor
* "Türkiye'deki Suriyelilere ilişkin kanaatinizi en iiyi aşağıdakilerden hangisi ifade eder?" şeklindeki soruya verilen cevaplarda Suriyelileri "zulümden kaçan insanlar", Türkiye'deki "misafirlerimiz"ve "din kardeşlerimiz" olarak tanımlayanların oranı 72,2'yi buluyor.
* Suriyelileri "bize yük olan insanlar" ya da "asalaklar-dilenciler" olarak görenlerin oranı ise toplamda % 26.
Suriyelilere tepki haklı: yüzde 47
* Halkın % 70,7'si, Türk ekonomisinin sığınmacılardan dolayı zarar gördüğü görüşünde. Bunu takiben % 61,2 ile Türkiye'de yoksullar varken Suriyelilere yardımların yapılmasına da halkın ciddi itiraz getirdiği de gözleniyor.
* Yüzde 30'unun bir biçimde Suriyeliler için yardım yaptıkları, maddi-manevi destek verdiklerini, ancak % 68,3'lük bir bölümün konuya kayıtsız.
Yüzde 62,3'ü "Suriyeli sığınmacılar bulundukları yerlerde şiddet, hırsızlık, kaçakçılık ve fuhuş gibi suçlara bulaşarak toplumsal ahlak ve huzuru bozmaktadır" diye düşünüyor.
* "Suriyeli sığınmacılar içinden bir kısım şahısların suç işledikleri gerekçesiyle, bazı şehirlerimizde sığınmacılara yönelik sert tepkiler gösterildi. Bu konu da görüşünüz nedir?" sorusuna yönelik olarak toplumun yarısının (% 47,5) tepkileri "haklı" görmesi ve "desteklemesi" dikkat çekici.
Yüzde 56 "işimizi elimizden alıyor"
* "Suriyeliler işlerimizi elimizden almaktadırlar" önermesine destek % 56,1. Bölge illerinde bu önermeye destek verenlerin oranı % 68,9.
* "Suriyelilerin Türkiye'de kalmasının büyük sorunlara yol açacağı" yönünde güçlü bir kanaat var. Bu önermeye "kesinlikle katılıyorum" "katılıyorum" cevabı verenlerin oranı % 76,5 gibi son derece yüksek. Bu endişe bölge illerinde daha da yüksek (%81,7).
Yüzde 72 "sadece kamplarda kalmalılar"
* "Sığınmacılar sadece kamplarda barındırılmalıdır" önermesine verilen destek % 72,6.
* Kültürel olarak farklı olduğumuz fikri ise % 70,8. "Suriyeli biri ile komşuluk yapmak sizi rahatsız eder mi?" sorusuna tam yarısı "evet" (%49,8) yarısı da "hayır" (%50,2) diyor.
* Rahatsız olacağını ifade edenler % 52,3 gibi yüksek bir oranla Suriyelilerin "şahıslarına ya da ailelerine zarar vereceklerinden endişe ettikleri için" komşuluk yapmak istemediklerini ifade ediyor.
* "Devlet sığınmacılar konusunda iyi bir yönetim ortaya koymaktadır" önermesine yüzde % 31,8 katıldığını bildirirken, % 49,7 devetin performansından yana tatminkar olmadığını söylüyor. (NV)
