Güneydoğu'daki kadın intiharları ile ilgili araştırmaları ile bilinen Doç. Dr. Aytekin Sır ; Müjgan Halis'in yeni yayınlanan "Batman'da Kadınlar Ölüyor" kitabında yer alan bir söyleşide yapıyor bu saptamayı...
Metis Yayınlarının "Siyah Beyaz" dizisinde çıkan "Batman'da Kadınlar Ölüyor" kitabında, Müjgan Halis, Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aytekin Sır ile yaptığı bir söyleşiye ayrıntılı olarak yer veriyor...
Aytekin Sır, Müjgan Halis'in sorularını şöyle yanıtlamış:
-Bundan birkaç yıl önce Güneydoğu'daki kadın intiharlarına ilişkin bir
araştırma yaptınız. Ne gibi sonuçlara vardınız?
Doçent Aytekin Sır: O çalışmayı l998'de yaptık. Araştırmanın sonuçları, bugün yaşanan sonuçların habercisi gibiydi. Ne yazık ki, o çalışmanın üzerine söyleyecek çok fazla bir şey yok. O dönem Diyarbakır merkezinde intiharların arttığına dair birtakım duyumlarımız vardı. Öncelikle Devlet İstatistik Enstitüsü'nden son beş yıl içinde Diyarbakır kent merkezindeki intihar dosyalarına ulaştık.
Sonra yeni nüfus sayımına göre merkez nüfusu çıkarttık ve bunları aylara böldük. Amacımız; kimlerin intihar ettiğini , intihar oranlarını, göçün intiharlara etkisini tespit etmekti. Herhangi bir ülkede intihar oranlarına baktığınız zaman, 20-24 yaş grubu ile 60-65 yaş grubunda tepe noktası yaptığını görebiliriz. Bu genel bir doğrudur. Araştırmamızın sonucunda Diyarbakır'da da; intiharların 20-24 yaşta tepe noktasına eriştiğini ve 1993-1998 yılları arasında intihar girişim hızının yüz binde 5'ten, yüz binde",
22'1ere ulaştığını tespit ettik. İntihar oranları ise yüz binde 3'ten,yüz binde 4.5'e tırmanmıştı.
Bir ülkede intihar oranının değişmesi çok zordur. Durkheim, toplumların belirli intihar oranları olduğunu ve bu oranların yüz-yıllar içinde bile oynamadığını söyler. Bizim araştırmamızda ise, beş yıl içinde bile yüzde 5O'lik bir artış olduğu sonucu çıktı. Ve elimizdeki veriler, bunun merkez nüfusun artmasıyla doğrudan bir ilgisinin olmadığını, ciddi sorunlar olduğunu ortaya koydu. Araştırmayı yaptığımız yıllarda, oranı 4.5'lerde bırakmıştık, şimdi bu oran Batman'da yüz binde 8'lere çıktı.
Araştırmanızın önernli sonuçlarından biri de, bütün dünyadanfarklı bir durumun tespitiydi. Bütün dünyada erkek intiharları kadın intiharlarının 2 ila 4 katı daha fazla olduğu halde, Güneydoğu'da kadın intiharları erkek intiharlarından iki kat daha fazla. Ve bu eylemi gerçekleştirenlerin büyük bir çoğunluğu, 15-24 yaş gru
bundaki kadınlar. Bu bize şunu gösterdi: Bu yaş grubundaki kadınların sorunu var. Buna benzer bir sonucu, dünya literatüründe bir yerde buldum. Taypei'de Çin tarafında bir bölgede. Dünyada sade-
ce orada kadın intiharları erkek intiharlarından daha fazla. O bölgede sosyal baskının çok olduğu bir yer, yani koşulları burayla paralellik arzediyor.
(NU/NA)
