Fotoğraf: Victor Berzkin
Rusya’nın Ukrayna’ya girdiği ilk gün Beyaz Saray’dan "Hiçbir durumda Biden Amerikan askerlerini Rusya ile savaşması için Ukrayna'ya göndermeyecek" açıklaması geldi.
ABD’yle birlikte hiç kimse fiziki bir savaş cephesi açmak istemedi. Ancak savaş ekonomik alana taşındı.
Neredeyse tüm dünya Ukrayna’yı işgal eden Rusya’ya karşı ekonomik yaptırım kararları aldı.
Şüphesiz amaç Rusya'nın ekonomisini felce uğratmak ve hükümetini askeri müdahalede bulunduğu için cezalandırmak. Bunun ne kadar başarılı olacağını ise zaman gösterecek.
İşte şimdiye kadar uygulanan başlıca yaptırımların bir listesi:
TIKLAYIN - Rusya-Ukrayna savaşı Türkiye ekonomisini nasıl etkiler?
Politikacılar, yöneticiler ve oligarklar
>> Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin: AB, ABD ve İngiltere'deki yabancıların elindeki varlıkları donduruldu, ancak bu bölgelere seyahat etmesine izin veriliyor. AB’nin açıklamasında göre, mal varlığının dondurulmasının nedeni, Donetsk ve Luhansk'ın bağımsızlığını tanıması, Rus silahlı kuvvetlerine bu bölgelere girme emri vermesi ve Ukrayna'nın tam ölçekli işgali.
>> Rusya Dışişleri Bakanı Sergei Lavrov: "Ukrayna'nın toprak bütünlüğü, egemenliği ve bağımsızlığının yanı sıra Ukrayna'nın istikrar ve güvenliğini baltalayan eylemlerden sorumlu olduğu ve desteklediği" için AB, İngiltere ve ABD varlıklarının dondurulmasına karar verdi. Hala seyahat etmesine izin veriliyor.
>> Rusya Savunma Bakanı Sergei Shoigu ve Rus Güvenlik Servisi (FSB) Başkanı Aleksandr Bortnikov: AB ve ABD’deki varlıkları donduruldu. Haklarında da seyahat yasağı çıkarıldı.
>> Rusya Silahlı Kuvvetleri Komutanı Valery Gerasimov: İngiltere ve ABD'nin seyahat yasağı ve mal varlıklarının dondurulması listesinde. Ayrıca2014’te AB kara listeye almıştı.
>> Rusya Parlamentosu: AB, Duma’nın 351 üyesine seyahat yasağı getirdi ve mal varlıklarını dondurdu. Birleşik Krallık bu yaptırımı sadece Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlığını tanımak için oy kullanan Duma üyelerine karşı aldı. ABD daha önce Duma başkanına yaptırım uygulamıştı.
>> Rusya Güvenlik Konseyi: Konsey üyeleri de AB ve ABD’nin seyahat yasağı ve varlık dondurma listelerinde.
>> Belarus: AB ve ABD, Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısını planlamaya yardımcı olan hükümet ve askeri yetkilileri seyahat yasağı listesine aldı, mal varlıklarını dondurdu.
>> Kirill Shamalov: Rusya'nın en genç milyarderi ve Putin’in kızı Katerina Tikhonova’yla evliydi.İngiltere'ye seyahat etmesi yasaklandı ve mal varlığı donduruldu.
>> Denis Bortnikov: Rusya'nın en büyük ikinci kredi kuruluşu VTB'nin başkan yardımcısı ve Rusya Güvenlik Servisi (FSB) Başkanı Aleksandr Bortnikov’un oğlu. İngiltere, AB ve ABD'de kara listeye alındı.
>> Petr Fradkov: Promsvyazbank'ın CEO’su ve Rusya Dış İstihbarat Teşkilatı (SVR) eski Direktörü Mikhail Fradkov'un oğlu. İngiltere'deki mal varlıkları donduruldu ve seyahat yasağı listesinde yer alıyor.
>> Yury Slyusar veElena Georgieva: Slyusar,Rusya havacılık ve savunma şirketi olanUnited Aircraft Corp'un direktörü. Georgieva iseNovikombank'ın yönetim kurulu başkanı. İkisinin de İngiltere'ye girişi yasaklandı.
>> Gennady Timchenko: Varlık fonu yöneten Volga Group'un sahibi. Ayrıca Rusya'nın en zengin altıncı oligarkı. İngiltere'nin seyahat yasağı ve varlık dondurma listesinde.
>> Boris Rotenberg: Rusya'daki gaz boru hatları için en büyük inşaat şirketi olan SMP Group'un sahibi. Gazprom Drilling'in çoğunluk hissedarı olan yeğeni Igor Rotenberg’le birlikte İngiltere’nin yaptırımları listesinde.
>> Yevgeny Prigozhin: AB'nin Ukrayna'ya paralı askerler göndermekten sorumlu Wagner Group’un başkanı. Annesi eşiyle birlikte AB'den yasaklandı ve mal varlıkları donduruldu.
>> Sergei Ivanov: Daha önce KGB'de görev yapmış üst düzey bir yetkili ve politikacı. Devlete ait elmas madenciliği şirketi Alrosa'nın CEO'su ve Gazprombank'ın yönetim kurulu üyesi olan oğluyla birlikte ABD’nin yaptırımları listesinde. Ayrıca Rusya Güvenlik Konseyi sekreteri Nikolai Patrushev, oğlu Andrey Patrushev, Gazprom Neft'in eski CEO'su oligark Igor Sechin ve Rosneft'in Bölüm Başkan Yardımcısı oğlu Ivan Sechin de öyle. Devlet bankalarının üst düzey yöneticileri Alexander Vedyakhin (Sberbank), Andrey Puchkov ve Yuriy Soloviev (VTB) ile Soloviev'in eşi Galina Olegovna Ulyutina da ABD yaptırım listesine eklendi.
Bankalar ve finansal hizmetler
>> Rusya Merkez Bankası: AB, "yatırım hizmetlerinin doğrudan veya dolaylı ticaretini" 12 Nisan’dan itibaren yasakladı. Buna ek olarak, ABD, İngiltere, Kanada ve AB, "Rusya Merkez Bankası'nın uluslararası rezervlerin etkisini zayıflatacak şekilde kullanmasını engelleyecek kısıtlayıcı önlemler uygulamaya" çalışıyor.
>> Swift: AB, ABD, İngiltere, Kanada ve Japonya belirlenen Rus bankalarını SWIFT sisteminden çıkarma kararı aldı. Bankalar henüz netlik kazanmadı ancak bu durum Rusya’nın uluslararası finansal sistemle bağlantısının kesilmesi demek.
>> Sberbank: ABD, Rusya'nın en büyük bankasını ve 25 yan kuruluşunu ABD finans sisteminden çıkardı. Yaptırımlar, Sberbank'ın ABD doları işlemlerine erişimini kısıtlıyor. Sberbank, Rusya'nın bankacılık sisteminin yaklaşık üçte birini oluşturuyor ve küresel finans sistemine çok bağlı.
>> VTB Bank: ABD ve Birleşik Krallık, Rusya'nın batı finans sistemlerine yoğun şekilde maruz kalan ikinci en büyük bankasının varlıklarını dondurdu. Bu, bankanın ve bağlı kuruluşlarının Birleşik Krallık'ta veya ABD'de kendi vatandaşları ile herhangi bir iş yapamayacakları anlamına geliyor.
>> Alfa-Bank ve Bank Otkritie: AB, Bank Otkritie’ye yeniden finansman için tahvil, hisse veya kredi kullandırmayı yasakladı. ABD de Alfa-Bank’a borç ve öz sermaye kısıtlamaları getirdi. Bank Otkritie'ye de tam blokaj yaptırımları uyguladı.
>> Bank Rossyia ve Promsvyazbank: AB ve İngiltere varlıklarını dondurma kararı aldı. ABD ayrıca Promsvyazbank'a tam engelleme yaptırımları uyguladı.
>> ABD, Sovcombank ve Novikombank'a karşı tam bloke yaptırımlar uygularken, Rus Tarım Bankası, Moskova Kredi Bankası ve Gazprombank'a yeni borç ve öz sermaye kısıtlamaları getirdi.
>> Industrial Savings Bank, Genbank ve Karadeniz Kalkınma ve Yeniden Yapılanma Bankası: İngiltere’nin yaptırımları altında.
>> VEB.RF: Rusya hükümeti için önemli bir finansal kalkınma kurumu ve önemli bir gelir kaynağı. AB tarafından yaptırımlara tabi tutuldu. Zaten ABD ve İngiltere listelerindeydi.
>> Belarus bankaları: ABD, Minsk'in Rusya işgaline katılmasına tepki olarak iki devlet bankası Belinvestbank ve Bank Dabrabyt'e yaptırım uyguladı. Ek olarak, Minsk merkezli iki şirket - emlak grubu Belinvest-Mühendislik ve finansal kiralama şirketi CJSC Belbizneslizing - Belinvestbank adına hareket ettikleri için listeleniyor.
Şirketler:
Birleşik Krallık
>> Rusya havayolu şirketi Aeroflot’u hava sahasından men etti.
>> Rusya'nın en büyük savunma şirketlerinden Rostec, dünyanın en büyük tank üreticisi Uralvagonzavod, hava ve deniz füzelerinin ana tedarikçisi Tactical Missile Corporation, askeri uçak tedarik eden ve tüm büyük Rus uçak üreticilerini içeren şirket United Aircraft Corporation ile Rus savaş gemilerini inşa eden Rusya'nın en büyük gemi inşa şirketi United Shipbuilding Corporation yaptırım listesinde.
AB
>> AB merkezli şirketlerin Rus silah üreticisi JSC Kalaşnikof'a teknoloji ihraç etmelerini yasakladı.
>> AB şirketlerinin Rusya’da devlete ait şirketlerle iş yapmasını yasakladı. Silah üreticisi Almaz-Antey, kamyon üreticisi Kamaz, savunma şirketi Rostec, nükleer denizaltı üreticisi Sevmash , hidrokarbon nakliye şirketi Sovcomflot, ülkenin en büyük gemi üreticisi United Shipbuilding Corporation (USC) ve Rusya Demiryolları ile Novorossiysk Limanı yaptırım listesinde.
ABD
Rusya'nın en büyük finans kurumlarını hedeflemenin yanı sıra, ülke ekonomisi için kritik öneme sahip şirketlerin ABD pazarındaki faaliyetlerini büyük ölçüde kısıtladı. Bunlar şunları içeriyor:
>> Dünyanın en büyük doğalgaz şirketi Gazprom, Rusya'nın en büyük petrol üretici ve rafinerilerinden Gazprom Neft , petrol boru hattı şirketi Transneft ve Rusya'nın en büyük enerji şirketlerinden RusHydro .
>> Rusya'nın en büyük deniz ve yük taşımacılığı şirketi Sovcomflot ve dünyanın en büyük demiryolu şirketlerinden biri olan Rus Demiryolları .
>> Ülkenin en büyük iletişim operatörü Rostelecom ve dünyanın en büyük elmas madenciliği şirketi Alrosa .
Diğer önlemler
Birleşik Krallık
- Banka hesaplarında 50 bin sterlinlik bir limitle zengin Rusların Birleşik Krallık’taki banka hesaplarına erişimini kısıtladı.
- Neredeyse tüm Rus finans kuruluşlarının hesaplarını dondurdu.
- Rus şirketlerinin Birleşik Krallık'ta devredilebilir menkul kıymetler ve para piyasası araçlarını ihraç etmesini engelledi.
- Belirlenmiş bankaların İngiltere üzerinden sterlin ve takas ödemesi erişmesini kısıtladı.
- Elektronik, telekomünikasyon ve havacılık dahil birçok sektörlerde üst düzey ve kritik teknik ekipmanın ve bileşenlerin ihracatını yasakladı.
- Kırım'a uyguladığı bölgesel yaptırımları Donetsk ve Luhansk'a kadar genişletti. Yani Ukrayna bu iki bölgeyi tekrar kontrol edene kadar hiçbir Birleşik Krallık bireyi veya işletmesi bu topraklarda ticari faaliyet gösteremez.
AB
- Rusya vatandaşları ve şirketlerinin AB bankalarında 100 bin Euro'nun üzerinde mevduat saklamasını yasakladı.
- Ruslara Euro cinsinden menkul kıymet satılmasını yasaklandı.
- Finans merkezlerinde Rus devlet kuruluşlarının hisselerinin listelenmesini yasakladı.
- Petrol arıtma teknolojilerinin Rusya'ya satışını, tedarikini, transferi yasakladı.
- Rus havayollarına ve ayrıca Rus uzay endüstrisine tüm uçak, yedek parça ve teçhizatına ihracat yasağı getirdi. Buna sigorta, reasürans ve bakım hizmetleri yasağı da dahil.
- Diplomatlar, Rus yetkililer ve iş inşaları artık AB'ye ayrıcalıklı erişime izin veren vize kolaylaştırma hükümlerinden yararlanamayacak.
ABD
- ABD, Rusya ordusunu batı teknolojisinden mahrum bırakmak amacıyla savunma, havacılık ve denizcilik sektörlerini hedef alarak ileri teknoloji ABD teknolojilerinin Rusya'ya ihracatını kısıtladı.
- Ayrıca çipler ve bilgisayarlar da dahil olmak üzere ürünler üzerinde geniş kapsamlı kısıtlamalar yayınladı. Kısıtlamalar ABD dışından Rusya'ya yapılan ihracatı etkiliyor.
*Kaynak: Financial Times
(HA)
