* Fotoğraf: Canva
COVID-19 kaynaklı ölümler hariç tutularak hesaplanan fazladan ölüm verileri, 2022 yazında Batı Avrupa'da etkili olan sıcak hava dalgalarında 20 binin üzerinde insanın hayatını kaybettiğini gösterdi.
Dünya Hava Durumu Niteleme (World Weather Attribution) platformundan bilim insanları, iklim krizi olmasaydı bu sene yaşanan aşırı sıcak havaların "neredeyse imkansız olacağını" ortaya koydu.
Bilim insanları, araştırmalarında doğrudan doğruya "sıcaklıkla bağlantılı ölümlere" ilişkin tahminde bulunmamakla birlikte COVID-19'dan ölümleri hariç tutarak yaşanan fazladan ölümleri hesapladı ve sıcak hava dalgalarında yaşanan ölümlere ilişkin analizlerini paylaştı.
Platform, söz konusu fazladan ölüm verilerine, Batı Avrupa ülkelerinde 2022 yazında kayıtlara geçen ölü sayıları ile tarihsel eğilimlere dayanarak tahmin edilen ölü sayılarını karşılaştırarak ulaştı.
Ortaya çıkan veriler ise iklim krizinin sebep olduğu küresel ısıtmanın insan sağlığı ve yaşamına yönelik tehditlerini ortaya koydu.
Rapordan detaylar
Platformun raporda derlediği verilere göre, 2022'nın yaz aylarında İngiltere'nin başkenti Londra'da hava sıcaklıkları 40 santigrat dereceyi geçti. Güneybatı Fransa'da termometreler 42 dereceyi gösterirken, İspanya'nın güneyindeki Córdoba şehri 44 dereceyi gördü.
Ulusal İstatistik Ofisi'nin verilerine göre, İngiltere ve Galler'de 1 Haziran - 7 Eylül arasında kayıtlara geçen fazladan ölüm sayısı 3 bin 271'di. Bu, beş yıllık ortalamadan yüzde 6,2 daha yüksek bir sayı demek.
Fransa'da hükümetin sağlık kurumu Santé Publique France'ın verileri ise yaz aylarında 10 bin 420 fazladan ölüm yaşandığını ortaya koydu.
Buna göre, ülkedeki her dört fazladan ölümün biri ya da toplam 2 bin 816 fazladan ölüm ülkeyi vuran üç yoğun sıcak hava dalgasından birinde yaşandı. Fazladan ölümler aşırı sıcaklık kırmızı alarmlarının verildiği bölgelerde yüzde 20 daha fazlaydı.
İspanya'da devlete bağlı Carlos III Sağlık Enstitüsü, Haziran-Ağustos döneminde 4 bin 655 fazladan ölüm yaşandığını tahmin etti.
Almanya'nın hükümete bağlı Robert Koch Enstitüsü ise aşırı sıcaklıklar sebebiyle yaz aylarında 4 bin 500 kişinin olduğu tahminini paylaştı.
"Her yıl binlerce ölüme sebep oluyor"
2022 yazı, Avrupa Birliği'nin (AB) Copernicus iklim değişikliği servisine göre, şimdiye kadar kayıtlara geçen en sıcak yazdı.
Rapordaki verileri değerlendiren Imperial College London Grantham İklim Değişikliği ve Çevre Enstitüsü'nde Dr. Friederike Otto da "sıcak hava dalgalarının iklim değişikliğinin oluşturduğu en büyük tehditlerinden biri olduğunu" söyledi. Otto, "Yüksek sıcaklıklar, her yıl tüm dünyada binlerce ölüme sebep oluyor ve bu ölümlerin çoğu rapor edilmiyor" dedi.
Bilim insanlarının son dönemde yaşanan sıcak hava dalgalarının çoğunun insanların sebep olduğu iklim krizi ile bağlantılarını ortaya koyduğunu kaydeden Otto, bunun sera gazı salımlarının sıcak hava dalgalarını arttıracağı anlamına geldiğini ifade etti. (SD)
