“Cumhurbaşkanlığı sistemi”, “Türk tipi başkanlık”, “Partili güçlü Cumhurbaşkanlığı” gibi adlandırmalarla tanımlanan Adalet ve Kalkınma Partisi’nin Anayasa değişikliği teklifi, Meclis'ten geçti ve Türkiye bir kez daha referandum sürecine girdi.
Referandumun Nisan ayında yapılması bekleniyor.
Kamuoyu Araştırma Şirketleri'nin en etkin olduğu döneme giriyoruz; ilk anket sonuçları Aralık 2016'dan itibaren kamuoyuna duyurulmaya başlandı. Altı anket sonucu yayınlandı. Üç şirket "Hayır"ı, üç firma "Evet"i önde gösteriyor.
İşte anket sonuçları:
Anketi Yapan | Yapılış Tarihi | Katılımcı sayısı | Evet (%) | Hayır (%) |
ORC | 10-11 Ocak 2017 | 2340 | 62 | 38 |
Optimar | 3-10 Ocak 2017 | 2043 | 53,6 | 46,4 |
Gezici | 27 Aralık 2016 | - | 42 | 58 |
SONAR | 1-25 Aralık 2016 | 5000 | 48,7 | 51,3 |
KHAS | 7-16 Aralık 2016 | - | 46,6 | 53,4 |
A&G | 26-27 Kasım 2016 | 3010 | 52,4 | 47,6 |
ORC anketi
ORC Araştırma Şirketi tarafından 36 ilde 10-11 Ocak tarihleri arasında 2 bin 340 kişi ile "CATI-Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi" yöntemiyle yapıldı.
Ankette ayrıca OHAL’den memnuniyet sorusu da bulunuyordu. ORC’ye göre katılımcıların yüzde 72,6'sı OHAL uygulamasından rahatsızlık duymuyor.
Diğer soru ise şöyle formüle edilmiş: "Dövizin yükselmesi 15 Temmuz'u bertaraf eden Türk halkına karşı yapılan ekonomik darbedir ifadesini katılıyor musunuz?"
Bu soruya yanıtta evet diyenlerin oranı yüzde 70 oldu.
Optimar anketi
Türkiye genelini temsilen 26 ilde 3 Ocak - 10 Ocak 2017 tarihleri arasında, 2 bin 43 kişi ile yüz yüze görüşülerek yapıldı.
“Türkiye’nin mevcut yönetim biçimi olan parlamenter yönetimden, Anayasa değişikliğine gidilerek Başkanlık / Cumhurbaşkanlığı sistemine geçmesini ister misiniz?” sorusuna katılımcıların yüzde 46.3’ü ‘evet’, yüzde 40’ı ‘hayır’ yüzde 13,7’si ise ‘kararsızım’ cevabını verdi.
Gezici anketi
Gezici Araştırma Merkezi sahibi Murat Gezici yaptıkları araştırmaya şöyle açıkladı: “Evet oyları yüzde 42, hayır oyları yüzde 58 seviyesinde. CHP’nin yüzde 93’ü hayır diyor. Yüzde 7’si ise sandığa gitmeyeceğini ifade ediyor. MHP’nin yüzde 70 civarındaki seçmeni Bahçeli gibi düşünmüyor. Hayır oyu kullanacağını söylüyor. HDP’nin yüzde 20’si sandığa gitmeme eğiliminde. Referandumda hayır çıkması normal, evet çıkması sürpriz olur”.
Sonar anketi
Sonar Araştırma şirketi 5 bin kişi ile 1 – 25 Aralık tarihleri arasında, Türkiye İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflandırmasına göre gerçekleştirildi. “Hayır” diyenlerin oranının yüzde 44,6, “evet” diyenlerin ise yüzde 42,3 olduğu görülüyor.
KHAS araştırması
Ülkenin yönetim tarzı olarak üniter devlet isteyenlerin oranı geçtiğimiz yıla göre yüzde 16,2 düşerek yüzde 52,7’ye gerilerken, Başkanlık Sistemi’ni isteyenlerin oranı yüzde 22,1’den yüzde 32,5’e yükseldi.
A&G anketi
A&G Araştırma Şirketi araştırması 26-27 Kasım 2016 tarihlerinde 42 ilde, 3 bin 10 denekle yapıldı.
Partilere göre dağılımda AKP’lilerin yüzde 90,6’sı, MHP’lilerin de yüzde 36,3’ü bu işbirliğini olumlu bulduğunu söyledi. CHP’lilerin yüzde 84,2’si, HDP’lilerin ise yüzde 96,1’i bu iş birliğini olumsuz bulduklarını belirtti. (HK)