Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın Dolmabahçe'deki çalışma ofisinden Kısıklı'daki evine gidişi dün saat 18.00-20.00 arası Karaköy, Beşiktaş arası güzergâhta yolda olanlar için büyük sıkıntı yarattı.
Tamamen kilitlenen trafikte kalan araçlar, bir saatten uzun süre ilerleyemedi. Sıkıntı yalnızca trafik sıkışıklığıyla da kalmadı.
Başbakan'ın korumaları Altunizade'deki Millet Parkı'nın yanından geçerken otobüs durağında bulunan biri kadın üç gencin sözle protestosuna, gençleri gözaltına alarak karşılık verdi.
Üç kişi, Başbakanlık koruma aracına bindirerek Üsküdar Önleyici Hizmetler Büro Amirliği'ne götürdü. Gözaltına alınanlar kısa süre sonra serbest bırakıldı.
Önceki gün de Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'le Tarabya Köşkün'nde yaptığı görüşmeden çıkan Başbakan evine dönerken benzer bir olay yaşandı. Altunizade Köprüsü yakınlarında yolda kendisini protesto eden bir kişiye, korumaları şu şekilde karşılık verdi:
Dövülen kişi hakkında Başbakanlık bilgi vermedi. Protestocunun kimliği ve akıbeti öğrenilemedi. Konuyu Başbakanlık Özel Kalemi'ne ve Başbakanlık Koruma Birimi'ne soran bianet, "Bilmiyoruz. Öyle bir olay duymadık," cevabıyla karşılaştı.
Demokratik ülkelerde karşılaşılması mümkün olmayan bu tablo bir açıklama bekliyor ancak protokol geçişi sırasında trafiğin kilitlenmesi ve kapanması da bir sorun. Çoğu Avrupa ülkesinde uygulanmayan geçiş önceliğiyle ilgili soruları yurtdışında yaşayanlara sorduk:
Fransa/Paris
Eskort sayısı çok fazla olmaz. Cumhurbaşkanının ya da Başbakanın önünde ve arkasında makul sayıda araç ve koruma olur.
Genel Kurmay Başkanı ve diğer kuvvet komutanları için Ankara'da gördüklerimizi burada bulmamız imkânsız. Kimsenin fark etmeyeceği bir biçimde korumalarıyla yolculuk yaparlar.
Yolların saatlerce trafiğe kapatılması diye bir şey söz konusu değil. Yollar tamamıyla trafiğe kapatılmıyor ama önden giden korumalar (genellikle motorlular) bölüm bölüm gidiş yoluna giren yan yolları kesiyorlar, konvoyun hiç durmadan yol almasının sağlıyorlar. Kırmızı ışıkta beklemiyorlar. Kapatılan yan yollar konvoy geçer geçmez açılıyor.
Otomobilin hiç durmadan, neredeyse sabit bir hızla yol alması güvenlik açısından önemlidir. Trafikte bir aksama olabilir ama bu aksama asla durmaya sebebiyet vermez.
Ziyaretçiler için durum pek farklı değil. Bir kez Muammer Kaddafi için trafik kapatılmıştı.
Türkiye Başbakanı veya Cumhurbaşkanı geldiği zaman, önde arkada motorlu polisler ve otomobillerle kısıtlı bir konvoy oluşturuluyor. Konvoyun durmadan ama trafiği aksatmayacak şekilde yol alması sağlanıyor.
Fransa/Strasbourg
Avrupa Parlamentosu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin bulunduğu, diplomatların ve devlet yetkililerinin çok sık ziyaret ettiği Strasbourg'da yaşadığım dört yıl boyunca trafikte çok sayıda resmi araç gördüm, ama yolların kapatıldığına hiç şahit olmadım. Hatta bu araçların yayalara ve bisikletlere yol vermesine alışkınım.
Almanya/Berlin
Protokol kavramının trafikte olduğunu sanmıyorum. Burada trafikte devlet başkanı olduğu için beni durdurup kendisine yol açılması ayıp karşılanabilir. Berlin'de olduğum sekiz yıl boyunca böyle bir uygulamaya şahit olmadım.
Danimarka/Kopenhag
Danimarkalıyım ve şu ana kadar protokol sebebiyle trafikte bir sorun yaşamadım. Danimarka'da devlet insanları eskortla dolaşmaz ya da geçişleri fark edilmeden yapılır. Bazılarının bisikletle seyahat ettiğine şahit olabilirsiniz. Trafikte, yurttaşlarla aynı haklara sahiptirler. Normal olan budur? Bu soruyu neden sordunuz sizde farklı mı?
Finlandiya/Helsinki
Yanlarında korumaları ve şoförleri oluyor. Siyah otomobillerle seyahat ediyorlar. Onlar yolda diye trafik asla kesilmez ya da aksamaz. Herkes trafikte nasıl hareket ediyorsa onlar da o şekilde hareket ediyor.
İrlanda/Dublin
Özel bir protokol yolu yok. Ancak bazen otobüs hatlarından geçmek istedikleri için bir tartışma yaşanıyor. Geçen yıl Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Barack Obama ve İngiltere Hanedanı Elizabeth Windsor geldiğinde yollar kapatılmıştı ancak bu münferit bir olay. Kendi devlet erkanımız için böyle bir uygulama söz konusu değil.
İskoçya/Edinburgh
İskoçya'da da böyle bir şey yok. Bir keresinde Almanya'dan bir din görevlisi geldiğinde yolları kapatmışlardı. (IC)
