Başbakan “Başkanlık” İpuçlarını Verdi, Abdülkadir Selvi Detayları
Başbakan Binali Yıldırım, dün (5 Aralık 2016) çıktığı Rusya ziyareti öncesi uçakta gazetecilerin gündeme ilişkin sorularını yanıtladı. Başbakanın açıklamalarını Anadolu Ajansı aktardı.
Başbakan Yıldırım, Milliyetçi Hareket Partisi lideri Devlet Bahçeli ile karşılıklı toplantılar ve pazarlıklar sonucu oluşturulan “Anayasa değişikliği” paket hakkında sorulan sorulara yanıt verdi.
Paketin bu hafta içinde TBMM Başkanlığına sunulması bekleniyor.
Paketteki ayrıntılar şöyle:
* Anayasa değişikliği teklifi taslağına ilişkin görüşülen 12 madde var.
* Başkanlık değil, cumhurbaşkanlığı sistemi.
* Cumhurbaşkanlığı sisteminde kanun tasarısını Cumhurbaşkanı veremiyor. Kanunlar teklif şeklinde verilecek. Teklifleri de milletvekilleri veriyor.
* Sadece bütçe kanunu teklifi Cumhurbaşkanı tarafından veriliyor.
* Cumhurbaşkanlığı icraatını kararnameler ile yapacak.
* Meclis’in de kanun çıkarma yetkisi var.
* Kanun ve kararnamelerin hangi alanlarda çıkarılacağı belirli.
* “Bakanlar kurulu”, “başbakan” Anayasa’dan çıkıyor
Yıldırım, 12 maddenin neler olduğunu açıklarken şu ifadeleri kullandı:
“Bu 12 maddeden etkilenen çokça madde var. Yani şöyle söyleyeyim, bir yerde 'bakanlar kurulu' geçiyorsa o çıkıyor, 'başbakan' geçiyorsa o çıkıyor, 'gensoru' geçiyorsa o çıkıyor, 'sıkıyönetim' geçiyorsa... Böyle yeni sistemde olmayan tabirler ve kurumlar var. Onların kaldırılması var. Yani bir kısmına mülga diyoruz, iptal ediliyor tamamen. Bir kısmında da ifade değişiklikleri oluyor. Bunların hepsi bir madde olarak dikkate alınıyor. Geçici maddeler var, geçiş maddeleri var. Onları şu anda çalışıyorlar."
“Cumhurbaşkanın İlişiği kesilir” maddesi kalkıyor
Partili Cumhurbaşkanı tartışmalarına ise Yıldırım, şöyle yanıtı verdi:
"Mevcut Anayasa’da cumhurbaşkanı seçildiğinde partisiyle ilişiği kesilir. Bu hüküm kaldırılıyor. Bunu tersinden okuyunca ne oluyor, partisiyle ilişiği devam ediyor".
Abdülkadir Selvi dokuz detay verdi
AKP ile MHP arasındaki müzakereler kapalı kapılar ardında yapıldı ve kamuoyu bilgilendirilmedi.
Türkiye Anayasa değişikliği gibi önemli bir konuyu Hürriyet’in iktidara yakın köşe yazarı Abdülkadir Selvi’nin yazılarından öğrendi. Selvi kaynağını açıklamadığı bilgileri köşesine taşıdı. Binali Yıldırım 12 Maddede değişiklik olacağını açıkladı ardından Selvi köşesinde dokuz maddede detayları yazdı. Selvi bu bilgileri başbakanın dün AKP'li vekillerle yaptığı kahvaltıda açıkladığını yazdı.
1- Yedek milletvekilliği geliyor. Milletvekili bakan olduğunda, uluslararası bir göreve seçildiğinde ya da ölümü halinde milletvekilliği düştüğü takdirde, yedek milletvekili Meclis’e gelecek. Milletvekilinin bakanlığı bittiğinde yasama dönemi devam ediyorsa, o, milletvekilliğine dönecek, yedek milletvekilliği yine yedeğe geçecek. Asil milletvekilinin partisinin o seçim bölgesindeki seçilemeyen ilk sıradaki aday, yedek milletvekili olacak.
2- Başkanlık sisteminde kabine Meclis dışından kuruluyor, milletvekilleri bakan olamıyordu. Cumhurbaşkanlığı sisteminde ise bu konuda bir kısıtlama getirilmedi. Cumhurbaşkanı, kabinesine ihtiyaç duyduğu milletvekillerinden de bakan alabilecek. Bakan olanın milletvekilliği düşecek. Yerine yedek milletvekili gelecek.
3- Anayasa’nın 101. Maddesi’ndeki Cumhurbaşkanı seçilenin, partisiyle ilişiği kesilir” ibaresi çıkarılacak.
4- Cumhurbaşkanının yargılanması için MHP 367 vekilin evet oyuyla Yüce Divan’a sevki talep ediyor. Bu konuda anlaşma henüz sağlanamadı.
5- Cumhurbaşkanı yardımcıları olacak.
6- Başkan yürütme alanını kararnameler ile düzenleyecek.
7- Bütçeyi Cumhurbaşkanı Meclis’e sunacak. Bütçe kabul edilmezse hükümet düşmeyecek. Kabul edilene kadar revize edilecek.
8- Seçimler beş yılda bir yapılacak. Başkan iki kez üst üste aday olabilecek. Meclis ve cumhurbaşkanlığı seçimi aynı anda yapılacak.
9- Seçilme yaşı 25’ten 18’e inecek. (HK)
