AB Komisyonu Başkanı Jose Manuel Durao Barroso'nun Meclis'teki konuşmasında yeni Ceza Yasası'nın (TCK) 301. maddesinin değiştirilmesiyle ilgili sözlerini değerlendiren Düşünce Suçuna Karşı Girişim'den Şanar Yurdatapan "301. maddenin düzeltilmesi gülünç bir şey. Çünkü hiçbir gereği yok. Tamamen kaldırılması gerek. 301, devletin eleştirilmesini önlemek için konulmuş ve kullanılmış bir madde" dedi.
bianet'in görüştüğü Yurdatapan, Barroso'nun ifade özgürlüğünün önemiyle ilgili sözlerinin yerinde olduğunu söyledi; ama "Söyleyen kim olursa olsun, bunun söylenmek zorunda kalması bile Türkiye için düşünülecek bir durumdur" diye ekledi.
Yurdatapan: Anayasa'dan başlayarak her şey değişmeli
Yurdatapan Barroso'nun da Avrupa Birliği'nin de yalnızca 301. maddenin üzerinde durmasını eleştiriyor. Daha önce Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV) da yalnızca 301. maddenin değil, en az 14 maddenin ifade özgürlüğüne engel olduğunu duyurmuştu.
Yurdatapan Anayasa'dan başlayarak bütün mevzuatın özgürlüklerin önünü açacak şekilde değiştirilmesi gerektiğini, uygulamanın, yargının tutumunun da özgürlükçü hale gelmesi gerektiğini vurguladı.
"301'de cumhurbaşkanı onayı yeni bir yanlış"
Yurdatapan'ın 301. maddeye ve Adalet ve Kalkınma Partisi'nin değişiklik planına dair saptamaları şöyle.
Cumhurbaşkanı onayı: Yanlışı düzeltmek yerine başka yanlış geliştiriliyor. 301 için cumhurbaşkanından onay alınıyor. Suç varsa savcılığın görevi takip etmektir. Cumhurbaşkanından izin almak olmaz. Bu feodal yapıda olur. Cumhuriyette olmaz.
Devlet hakaretten niye etkilensin: Bir bireyin devlete hakaret etmesine verilebilecek ceza, o bireyin ayıplanması, ciddiye alınmaması olabilir ancak. Devlet bir birey değil ki hakaretten etkilensin.
Hassasiyet savı: 301. maddenin kaldırılmasına karşı "kurumsal hassasiyetler" bahanesi ileri sürülüyor. Kasıt ordu. Ordunun hassasiyetinden bize ne?
Yargının uygulamaları: 301, devletin eleştirilmesini önlemek için konulmuş ve kullanılmış bir madde. Yargılananların adlarını ve söylediklerini yan yana koyarsanız bu ortaya çıkar. Şu anda AKP'nin kapatılmasını, daha önce de cumhurbaşkanlığı seçiminde 367 oyu tartışıyorduk. Devleti kurtarmaya ordunun bıraktığı yerden yargı devam ediyor. Ordu da bırakmış değil tabii.
Barroso ne demişti?
Barroso'nun ifade özgürlüğü ve 301. maddeyle ilgili söyledikleri Meclis tutanaklarında şöyle yer aldı:
"Herhangi bir toplum içerisinde şiddet içermeyen görüşlerin yargı konusu yapılması ve bu sebepten dolayı hüküm giyiliyor olması sağlıklı neticeler doğurmayacaktır. İşte bu sebepten dolayı, Ceza Kanunu içerisindeki 301. maddenin Avrupa standartlarıyla aynı düzeye getiriliyor olması önemlidir ve bu anlamda da Parlamentoda yakında bir çalışma başlayacağını öğrenmiş olmaktan büyük bir memnuniyet duymaktayım. İfade özgürlüğü, demokrasilerin tam anlamıyla çalışabilmesi adına da çok çok önemlidir. Gerçek, çok partili bir sistem içerisinde çok önemlidir. Aynı şekilde, insanlar kendi görüşlerini dile getirdikleri için hüküm giyecek olurlarsa demokrasi tehdit altına girer, çatışma ortamı, şüphe ve karşılıklı hoşgörüsüzlük ortamı ortaya çıkar, ki bu da siyasi partilerin kendi aralarındaki barışçıl tartışmalarını demokratik tartışma mekanından uzaklaştırıp riskli bir ortama taşır." (TK)
