Türkiye Barolar Birliği anayasa değişikliği referandumu ile ilgili yaptığı yazılı açıklamada Yüksek Seçim Kurulu’nun mühürsüz oyları geçerli sayma kararını eleştirerek, kanunu hatırlattı ve “YSK'nın emredici bu kanun hükmünü herhangi bir gerekçeyle görmezden gelmesi hukuka uygun olamaz” dedi.
TIKLAYIN - YASK'NIN "MÜHÜRSÜZ OY PUSULASI" KARARI KANUNA UYGUN MU?
"Tüm gün mühürsüz oy pusulası şikayeti geldi"
Barolar Birliği 13 maddelik açıklamasında, Türkiye Barolar Birliği olarak kurdukları Sandık Güvenliği Merkezi’ne tüm gün boyunca (16 Nisan günü) mühürsüz oy pusulası şikayetleri geldiğini belirtti.
“Avukatlarımızın bu durumda hukuki tavsiyesi, sandıklar açıldığında bu hususun tutanakla tespit edilmesi idi. Çünkü 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkındaki Kanun'un emredici 101.maddesinin 1. fıkrasının 3. bendi uyarınca, mühürsüz oy pusulaları geçersizdir” diyen Barolar Birliği, YSK’nın kanuna rağmen “mühürsüz oy pusulalarının dışarıdan getirildiğinin kanıtlanamadığı hallerde, bu pusulaların geçerli olacağına karar verildiği”ne yönelik duyuru yaptığını hatırlattı.
"Sahte oy tespit imkanı kalmadı, tutanak tutulmadı"
“Oysa aynı YSK, sadece birkaç saat önce, oy pusulalarına mühür basılmış olmasının sebebini “oylamada sahte oy pusulası kullanımını engellemek olarak duyurmuştu” denen açıklamada bu duyurunun sonuçlarını şöyle sıraladı:
* Dışarıdan sahte oy pusulası getirilip getirilmediğini kanıtlama imkanı kalmadı. Çünkü bir oy pusulasının dışarıdan getirilmiş olduğunun yegane kanıtı, pusulada mührün bulunmaması.
* Sandık Güvenliği Merkezine gelen telefonlardan da anlaşıldığı üzere; oylama devam ederken kanuna aykırı olarak verilen bu karar sebebiyle, mühürsüz oy pusulası kullanıldığına dair tutulması zorunlu olan tutanaklar muhtemelen çoğu sandıkta tutulmadı. Çünkü bu hukuka aykırı karar ile sandık kurulları, mühürsüz oy pusulası kullanılmasının usule uygun olduğuna dair hatalı bir kanaate sevk edildi.
* Pek çok sandıkta, oylama bittikten sonra, mühürsüz pusulaların arkası, sandık kurullarınca mühürlendi, gerekçe olarak da YSK'nın söz konusu kararı gösterildi.
* YSK'nın, kanuna açıkça aykırı bu duyurusu hem usulsüzlüğe hem de usulsüzlüğün ortaya çıkmasını sağlayacak tutanakların tutulmamasına neden oldu.
Anayasa Mahkemesi’nin meslek odalarının seçimlerinde dahi mühürsüz oy pusulalarının geçersiz olacağına ilişkin kararını hatırlatan Barolar Birliği, açıklamasında “Şu halde YSK'nın emredici bu kanun hükmünü herhangi bir gerekçeyle görmezden gelmesi hukuka uygun olamaz” diyerek “Seçimlerin yargı güvencesinde yapılacağına ve bunun sağlanmasından da YSK'nın sorumlu olacağına dair Anayasa'nın 79.maddesinin içi, maalesef bizzat YSK tarafından boşaltıldı” ifadelerini kullandı.
Kanun ne diyor?“…Seçimlerin başlamasından bitimine kadar, seçimin düzen içinde yönetimi ve dürüstlüğü ile ilgili bütün işlemleri yapma ve yaptırma, seçim süresince ve seçimden sonra seçim konularıyla ilgili bütün yolsuzlukları, şikâyet ve itirazları inceleme ve kesin karara bağlama ve Türkiye Büyük Millet Meclisi üyelerinin seçim tutanaklarını ve Cumhurbaşkanlığı seçimi tutanaklarını kabul etme görevi Yüksek Seçim Kurulunundur. Yüksek Seçim Kurulunun kararları aleyhine başka bir mercie başvurulamaz…” Seçimlerin Temel Hükümleri Ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun 101. madde, 1. fıkra, 3. madde: "...Arkasında sandık kurulu mührü bulunmayan, ...oy pusulaları geçerli değildir." |
"Üzüntümüz ağır hukuka aykırılıkların görmezden gelinmesi"
Açıklama şu ifadeler de yer aldı:
“Bu durumda halk oylamasının sonucunu, mühürsüz oy pusulası kullanılmasından daha da ağır olarak, YSK'nın söz konusu hukuka aykırı kararı etkilemiştir. YSK'nın yapılan itirazları değerlendirirken, Anayasa madde 79 ile kendisine yüklenen sorumluluğun gereğini yerine getirmesini umuyor ve diliyoruz. Aksi takdirde seçimlerin yargı güvencesinde yapıldığından, adil olduğundan ve sonuçların güvenilirliğinden, kısacası hukukun üstün olduğu demokratik bir devlet düzeninden söz edilmesi mümkün olmayacaktır. Üzüntümüz, halk oylamasının sonucuna ilişkin değil, sonucu etkilemeye elverişli açık ve ağır hukuka aykırılıkların görmezden gelinmek istenmesine ilişkindir. Kamuoyuna saygıyla duyurulur."
YSK’nin mühürsüz oy kararı AGİT de eleştirmiş, referandumu izleyen heyet “YSK yasaya aykırı biçimde önemli bir güvenlik tedbirini ortadan kaldırmıştır” açıklaması yapmıştı. CHP Genel Başkan Yardımcısı Aksünger de halkoylamasının iptali dilekçesini bugün (18 Nisan) YSK’ya verdi. (EA)
Fotoğraf: Evren Atalay, AA
