Hareket dernekleşti
Vicdani red hareketi , dernekler ve inisiyatif biçiminde örgütlenmeye başladı. İstanbul Antimilitarist İnisiyatif, 15 Mayıs "Dünya Vicdani Retçiler Günü" nedeniyle Toplumsal Araştırmalar ve Kültür Sanat Vakfı'nda etkinlikler
düzenledi.
Belgesel
Antimilitarist İnisiyatif "Savaşın İnsan Kaynaklarını Kurutun" adlı belgesel gösterisinde dünya ve Türkiye'deki vicdani red tarihine ilişkin gelişmeleri anlattı. Daha sonra Vietnam gazisi Greg Payton 'ın katıldığı bir söyleşi düzenlendi.
Vietnam Gazisi Payton
Amerika'da siyahların kurduğu Savaş Karşıtı Vietnam Gazileri Derneği 'nde çalışan Payton 14 ay Vietnam'da kalarak askerlik yapıyor. Payton, Vietnam'a gittiğinde 18-22 yaş arasındaki bir çok erkeğin askere çağrıldığını görüyor. Bu askerlerin çoğunun yoksul siyah erkeklerden seçilmesinin ise ABD'nin o dönemdeki politikası olduğunu belirtiyor. Payton bu nedenle şu soruyu soruyor: " Amerika'da gerçekten özgür müsünüz?"
Militarizm neleri değiştirir
Haziran 1967'de New Jersey'de acemi birliğine katılan Payton, militarizmin insan psikolojisini ve değerlerini değiştirdiği fark ediyor: "Barışçıl ve pasif olan kişiliğimi askerlik bir katile dönüştürmeye çalıştırıyordu. Bunu yapmanın bir sürü metodu var. Örneğin banyoya gitmeniz gerekiyor. Ve giderken öldür öldür öldür!! diye bağırıyorlardı . Vietnam'daki halk için aşağılayıcı sözler kullanıyorlardı."
Acemi Birliği'nden sonra Vietnam'a giden Payton'ın ilk izlenimi her şeyin kendi evinden farklı olmasıydı. Savaşın en vahşi zamanında orada olduğunu belirterek askerlerin psikolojisinden söz ediyor: " Bir deniz piyadesi bizim psikolojimizi düzeltmek için her gün İncil'den parçalar okuyordu. Gece silahlarımızla temizlenmiş bölgeden geçerken cesetler gördüm. Deniz Piyadesi cesetleri görünce silahını doldurdu. O gece çok silah atıldı. Bütün bir gece bunun bir talim olmadığını oyun olmadığını ve gerçek olduğunu anladım. Militarizm sizin bütün değerlerinizi değiştirebilir. Uyumlu ve barışçıl biriyken elime bir silah verdiler ve gerektiğinde öldürmem gerektiğini ikna ettiler ."
Ve ırkçılık..
Payton askerlik yaptığı birimde ırkçılığı fark ediyor. Siyah askerler en ağır işlerde çalıştırılırken beyazlar daha çok büro işlerinde kullanılıyor. Amerika'da Afro Amerikalı'ların geçmişleriyle gurur duydukları bir dönemde bunların yaşandığını söylüyor.
Payton ırkçı iş bölümünün nedenini soruyor üstlerine. Payton, bu sorusu ve buna benzer sorgulamaları nedeniyle kendi bölüğündeki beyaz askerler tarafından saldırıya uğrayarak vuruluyor. " Bu o kadar ciddi bir hal aldı ki artık Amerika'ya geri dönmek istedim. Askerlerin morali çok bozuktu en iyi arkadaşım eve dönmek için kendi midesine ateş açtı. Vietnamlılarla görüşüyor evlerinde kalıyordum. Bölgemden uzaklaştığım için askeri polis tarafından yakalandım. Bu nedenle Vietnam'da cezaevinde kaldım" diyen Payton, cezaevinde uyuşturucu kullanmaya başlıyor.
Uyumsuzluk ve ...
Cezaevinden çıktıktan sonra askerliğe uygun olmadığı için askerlikten atılıyor ve evine dönüyor. 15 yıl uyuşturucu kullanan Payton sokaklarda yatıp kalkmaya başlıyor, intiharı deniyor . Sonunda kendisi gibi uyuşturucu kullanan arkadaşıyla yaptığı konuşmalar sonucunda bu duruma militarizmin etkisiyle geldiklerini düşünüyorlar. Önce tedavi olarak uyuşturucudan kurtuluyorlar daha sonra ise militarizm karşıtı kampanyalarda yer alıyorlar .
Vicdani retçilerle birlikte çalışmaya başlayan Payton Siyahların ve Vietnam Gazilerinin oluşturduğu derneğin kurucuları arasında yer alıyor. Payton Amerika'da antimilitarist mücadelesini sürdürmeye devam ediyor.
Vicdani ret tanımlaması
İstanbul Antimilitarist İnisiyatif, vicdani ret konusunda etkinliklerine devam edecek. İnisiyatif'in vicdani ret tanımlaması şöyle:
*Bireyin ahlaki tercih, dini inanç ya da politik görüşleri nedeniyle askerlik yapmayı reddetmesidir.
*Etik ya da politik olarak farklı ön temellere dayansa da birleşilen nokta "militarizmin her türüne karşı olmaktır."
*Ancak vicdani ret kendine yüklediği tanımla asker kaçaklığından farklılık gösterir.
*Vicdani retçiye asker kaçaklarından ayıran en temel nokta; onun askerlik hizmeti yapmayacağını deklare etmesi, kamu vicdanına yönelik politik bir çağrıda bulunması ve eylemin sonuçlarına katlanmasıdır.(HYF/YÖ)
