Türkiye Barış Meclisi'nin bugün Taksim Hill otelde gerçekleşen 'Barışa Omuz Veriyoruz' başlıklı forumuna sivil toplum örgütleri üyeleri, barış anneleri, akademisyenler ve gazetecilerin de aralarında bulunduğu farklı kesimlerden isimler katıldı.
Konuşmacılar arasında KONDA Genel Müdürü Bekir Ağırdır, Prof. Dr. Turgut Tarhanlı, gazeteci-yazar Cemal Uşak, Osman Kavala, siyasetçi-yazar Tarık Ziya Ekinci, Prof. Dr. Büşra Ersanlı, Prof. Dr. Fuat Keyman, Eğitim Gönüllüleri Vakfı Başkanı İbrahim Betil, HAK-İŞ Genel Sekreter Yardımcısı Mustafa Paçalı, Barış Annesi Döndü Ergin, yazar Oya Baydar, Din Alimleri Derneği'nden Mehmet Şimşek, yönetmen Özcan Alper, Öğretim Üyeleri Derneği Başkanı Tahsin Yeşildere, Kürt Kültür ve Dayanışma Vakfı Başkanı Kasım Ergün gibi isimler vardı.
Katılımcılar, barış sürecinden umutlu olduklarını belirterek sürecin başarılı olması için neler yapılması gerektiğine dair görüşlerini paylaştı:
Ağırdır: Dünü değil, yarını düşünmek
Barış sürecini hep beraber inşa etmemiz lazım. Bunun için de kategorik değerlendirmelerden kaçınmak; dünü değil, yarını düşünmek; yeni bir dil üretmek; atmamız gereken adımı diğer tarafı beklemeden atmak gerekiyor.
Tarhanlı: Tek taraflı kazanım olmaz
"Barış inşası için cezasızlık paradigması dikkate alınmalı. Bunun yanında, tarafların barışa kendi çıkarlarına uygun yeni bir alternatif üreteceği yan yolların izole edilip ana yola odaklanılmalı. Pozisyonlara değil kazanımlara odaklanmak ve tek taraflı kazanım olmayacağı gerçeğini kabul etmek lazım. Sürecin şeffaflık, açıklık, ölçülebilirlik ve hesapverebilirlik anlamına gelen şekilde nesnel olması önemli."
Uşak: Barış şimdi
"Müzakere süreci inşallah kalıcıdır, sonuç verir. Barış ya şimdi ya da bundan sonra çok zor. Sürecin olumsuz sonuçlanması hayalkırıklığını derinleştirir. Hayırlı bir müzakere süreci sonunda taraflar taleplerinin hepsi karşılanmadığı için bir 'yutkunma duygusu' yaşayacak. Herkesin karara destek olması gerekir."
Kavala: Siyasi şartlar barışa uygun
"Zorluklar olsa da şu andaki siyasi şartlar barışa uygun, bu kez iyimserim. Süreç, kutupsallaşmaya yol açmadan yürütülmeli. Karşılıklı bir dönüşüm gerekiyor; bu zor ama imkansız değil. TBMM sürece katılmalı ancak geçen günkü görüntülerle değil.
Ekinci: Barış halkların kazancı olacak
"Toplumda barış, savaşın son bulması olarak algılanıyor. Evrensel barış ise her türlü şiddetin son bulmasıdır. Türkiye'de savaşın son bulması Türkiye halklarının kazancı olacak.
"Barış Meclisi bir adım ileri gitme aşamasında cesaret veriyor. Ancak toplumda bu cesaretin sürmesine olanak veren bir yapı yok. Çoğulcu demokrasi yok, çoklukçu yapı var. Toplumda barışın olabilmesi için demokrasinin gelişmesi gerekiyor. Demokrasi aynı zamanda sağlanacak barışın güvencesidir.
"Devletin çıkarlarını her şeyin üstünde tutan anlayışla barış yapmak çok zor. Devleti ben temsil ediyorum, çıkarını ben koruyorum diyen güçlerin etkisi devam ettikçe barışın kurulması çok zor."
Ersanlı: Haksızlığa uğrayan öfkelenir
"Bu ülkede çok büyük haksızlıklar oluyor. Haksızlığa uğrayan öfkelenir ve aklına ilk genel hesap sormaktır. Hesap sormanın adabını geliştirmek zorundayız. Hakaret ve şiddete yönelirsek hesap sormamış oluruz. Bunu yüzleşme olarak düşündüğümüz zaman barışa hizmet etmiş oluyoruz.
"Çatışmalar devletlerin tarihinde az zamanı kapsıyor. Doğal olan barış. Doğal olan savaşmış gibi düşünmek zorunda kaldığımız için çok üzgünüz.
"Hepimiz Ermeniyiz, Kürdüz, Türküz, Lazız ama hiçbirimiz terörist değiliz. Terör kavramının gevşek kullanılması intikam duygusuna en çok hizmet eden şeydir. Özellikle medya bunu kullanırken dikkatli olmalı ."
Betil: Önyargılar barışa engel
"Barış yolundaki en büyük engel kafalardaki önyargılar. Bunu kaldırıp temel ilkelerde buluşmalıyız. Kendimiz için istediğimiz her hakkın bu toplumdaki herkesin doğal hakkı olduğunu düşünmeden fazla ilerleyemeyiz."
Keyman: Eşit yaşamak istiyorum
"İyimser ve çalışkan olmalıyız. Barış kapısı aralandığında her türlü şiddete karşı durmalı, eşitlik anlayışını içselleştirmeli, eşitliği yargısal düzenlemelerle korumalıyız. Ben Fuat Keyman olarak Kürtler, Ermeniler, Rumlar, eşcinseller, kadınlarla eşit olarak yaşamak istiyorum, kardeş olarak değil. "
Halis: Yapıcı dille uyarı
"Empati kurmak ve umutlu olmak gerekiyor. Ahmet Türk'ün dediği barış süreci sürerken operasyonlar durmalı sözüne Başbakan'ın 'Kürtlerle değil teröristlerle mücadele ediyoruz' cevabını vermesi manidar. Demokrasiyi genişleterek barışı sağlayacağımızı düşünüyorum. Tarafların süreci zora sokacak davranışlarını da yapıcı bir dille uyarmalıyız."
Paçalı: Sabırlı olunmalı
"Toplumda barış çok önemli bir duygu halini aldı, çok kıymetli bir ortam sağlandı. Bunu korumak için sorumlu olmak gerekiyor. İnsan hakları, özgürlük ve demokrasinin sağlanması ve şiddetin sonra erdirilmesi gerekiyor. Süreçte kırılmalar yaşanabilir, sabırlı olmalı."
Ergin: Barış güneş gibidir
"Cenazelerin başında barış istiyoruz. bu işi bitirecek olan barıştır. Erdoğan çok güzel konuşuyor hepimizi umutlandırıyor. Dağlar bombalanır, cenazeler gelirken güvenmiyoruz. Samimi olmasını istiyoruz. Barış savaştan zordur, bu zoru yenmek bizim elimizde. Barış sadece Kürtler için değil Türkler için de.
"Susmak ortak olmaktır. Barış güneş gibidir her şeyi yeşillendirir. Çok acılar çekiyoruz, hangi gün kime ne olacak belli değil. Herkesin barış için elini taşın altına koymasını istiyoruz."
Baydar: Siyasilere bırakılmayacak kadar ciddi bir şey
"Barış, siyasilere bırakılamayacak kadar ciddi ve önemli bir iş. Siyasilerin barış ve çözüm yolundaki çabalarını destekleriz ama onlara bırakamayız. Çünkü siyasi aktörler her zaman barışı araçsallaştırır. Ancak kitleler barış ve çözümü 'ama'sız olarak ihtiyaçları olduğu için isterler.
Şimşek: Barış için çalışanlar iyi insanlardır
"Hz. Muhammed'in hadisiyle başlamak istiyorum. 'Kendisi için istediğini başkası için istemeyenler benim ümmetimde değildir' Barış için bir şeyler yapan insanlar iyi insanlardır. Bunları desteklemek gerekir. Din Alimleri Derneği olarak Türkiye'de Türkler, Lazlar, Çerkezler, Araplar ve diğerleri için ne isteniyorsa Kürtlere'de o hakların verilmesini istiyoruz. İstedğimiz Kur'an'da yer alan, Peygamber hadislerinde kabul edilendir."
Alper: Halklar Kürtlere teşekkür borçlu
"Barış süreci Kürtlerle birlikte Türkiye'nin demokratikleşmesi ve özgürleşmesi demek. Kendi kimliklerimizi yok sayarak, kişiliksizleştirilerek yetiştik. Türkiye'deki diğer halklar olarak Kürtlere teşekkür borçluyuz."
Yeşildere: Barış dilini kullanmalıyız
"Geçmişi unutmamız ve incitmeyen, hakaret etmeyen söylemler kullanmamız gerekir. Demokrasiyi geliştirmek, siyasi tutuklamaların önünde geçmek, siyasi aflar gerekli. Gelecek bizim için daha önemli. Barış sürecini ve barış dilini iyi kullanmalıyız."
Ergün: Savaşta ailemi kaybettim
"Savaşta canımdan çok sevdiğim ailemi kaybettim. Savaş sürerse benim gibi başkalarının ağabeyleri, çocukları da ölecek. Barışçılar olarak daha cesaretli olmalıyız. Cesaretle Kürt gerillalarına bütün Kürtler ölse bu savaşı kazanamayız demeli; Şehit Aileleri Derneği'de Türkiye Cumhuriyeti devletine hepimiz özel tim, polis, asker olsak bile savaşı bitiremeyiz demeli. Herkes evinin önünü süpürsün. Herkesten çok biz barışı istiyoruz."
Forumda barış sürecine dair görüşlerini paylaşan diğer isimler şu şekilde:
Yazar Erdoğan Aydın, Küresel Barış ve Adalet Koalisyonu'ndan Bülent Aydın, Mebuse Tekbay, Sivil Dayanışma Platformu adına Ayhan Ogan, Yazar Masis Kürkçügil, Emek ve Adalet Platformu Bileşenleri adına Prof. Dr. Zeki Kılıçarslan, Vicdani Ret Platformu'ndan Ercan Aktaş, avukat Mehmet Ali Devecioğlu, Hacı Bektaşı Veli Anadolu Kültür Vakfı adına Vedat Kara, Türk Tabipler Birliği'nden Hüseyin Demirdizen, Yazar Tarhan Erdem, Türk Diş Hekimleri Birliği Genel Başkanı Celal Korkut Yıldırım, Ayşen Candan, Sosyal Demokrasi Vakfı Genel Başkanı Erol Kızılelma. (BK/HK)