Türkiye Barış Meclisi heyeti, PKK lideri Abdullah Öcalan'a fiziksel şiddet uygulandığı ve ölümle tehdit edildiği iddialarının ardından başlayan toplumsal olayları incelemek üzere gittiği Diyarbakır'la ilgili raporunu açıkladı.
"Diyarbakır Valisi randevu vermedi"
Yüksel Mutlu, Abdullah Kahraman, Metin Bakkalcı, Ayhan Bilgen ve Aygül Bidav'dan oluşan heyet, 23-24 Ekim'de hak örgütleri, meslek örgütleri, siyasetçi ve sendikacılarla görüştüklerini, ancak Diyarbakır Valisi Hüseyin Avni Mutlu'nun kendilerine randevu vermediğini bildirdi.
Heyetin bazı saptama ve değerlendirmeleri şöyle.
"Öcalan'a yapılan bilinçli" kanaati: Öcalan’a uygulandığı ifade edilen kötü muamele dolayısıyla oluşan tepki, yaygın biçimde gösterilerin düzenlenmesine neden oldu. Bu uygulamanın bilinçli olarak yapıldığı, yaklaşık bir ay önce cezaevi personel değişiminin de bu çerçevede ele alınması gerektiği kanaati genel kabul görüyor. Öcalan’ın avukatlarıyla 22 Ekim'deki haftalık olağan görüşmesine, hava koşulları gerekçe gösterilerek izin verilmemesi de devletin olayların yatışması yönünde olumlu bir tutumu tercih etmediği algısına yol açıyor.
Orantısız kuvvet ve işkence: Güvenlik güçleri tarafından orantısız güç kullanıldığı, resmi olarak gözaltına almaksızın ya da resmi gözaltına alma süreçlerinde işkence ve kötü muamele uygulamalarının arttığı gözlemlendi.
Fiili OHAL: 5 güvenlik görevlisinin yaşamını yitirdiği polis aracına yönelik saldırı sonrasında, başta düzenlenen ev baskınları olmak üzere, güvenlik görevlilerinin uygulamalarından, fiili olarak OHAL uygulamalarına geri dönüldüğü izlenimi edinildi. Yargının çatışmalarda taraf olma eğilimine girdiği genel bir kanaat.
Duygusal kopuş ve kapanma: Altınova olayları sonrasında ülkenin "Batı Yakası"nda uzunca bir süredir yaşayan Kürtlerin, yeniden eski yerleşim bölgelerine (“Doğu Yakası”na) dönme arayışı ve girişimleri yoğunlaştı. Diyarbakır bölgesine atanan kamu görevlilerinin son dönemde bölgede kalış sürelerini azaltma eğilimleri, ailelerini birlikte getirme konusundaki temkinlilikleri ve isteksizlikleri, önemli bir duygusal kopuşu, coğrafi olarak bir tür kapanma riskine işaret ediyor.
Kamplaşma ve patlama psikolojisi: Toplumda birlikte yaşama ve barış beklentilerinde hayal kırıklığı, umut kaybı ortaya çıkıyor. Toplumsal kamplaşma eğilimi derinleşiyor. Son gelişmeler adeta bir patlama psikolojisi ile hareket edilmesine neden oldu.
DTP'yi dışlamak tepki doğuruyor: Tezkere ve operasyonların yanı sıra, çeşitli yayın organlarının kapatılması ve DTP’ye yönelik dışlayıcı, hedef gösterici açıklamalar büyük bir tepkiye neden oluyor.
İmralı için araştırma heyeti
Bu sürece olumlu anlamda müdahil olunamazsa, toplumsal gösteri ve olayların daha da yaygınlaşarak devam edeceğini söyleyen heyet, İmralı Cezaevi'ndeki iddiaları araştırmak için bağımsız ve tarafsız bir heyetin acilen oluşturulmasını, sonuçların açıklanmasını ve sorumluların cezalandırılmasını istedi.
Barış Meclisi, Kürt sorununun barışçı çözümüne yönelik adımların ele alınıp tartışılması için Meclis'te özel komisyonların kurulması ve konunun Meclis Genel Kurulu’nda ele alınması gerektiğini de yazdı. (TK)
