Fotoğraf: AA - Arşiv
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Karadeniz'de bulunduğu açıklanan 320 milyar metreküplük doğalgaz rezervine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.
Dönmez, katıldığı bir televizyon programında, Karadeniz'de keşif yapılan bölgede sismik araştırma çalışmalarının yaklaşık 14 ay önce başladığını söyledi.
Bölgede deniz derinliğinin 2 bin 100 metre civarında olduğunu ifade eden Dönmez, şunları dedi:
"1500 metre civarında bir kazıdan sonra iki tane gaz rezervuarı kestik. Bir tanesi yaklaşık 100 metre, diğeri 400 metre civarında. Gaz akışı gelmeye başladı buradan. Teknik ekip burada gazları test etti. Basınç okumaları yapıldı. Gaz keşfi olduğu kararına varmış olduk.
“Yeni keşif kuyuları açacağız”
“Karadeniz'de 2004'ten bu yana yabancı şirketlerle ortaklıklar kurularak altı derin deniz sondajı gerçekleştirildi. Maalesef keşif yakalayamadık.
“Keşif yapılan saha ise daha önce sismik araştırması yapılmamış yeni bir sahaydı. Üç, dört sene önce de Romanya'da, nispeten yakın bir sahada miktarı bugüne göre daha düşük bir keşif oldu.
“İlk etapta 2 bin kilometrekarelik bir sismik çalışma yaptık. İlk sondajı da potansiyeli en yüksek sahada yaptık. Tamamı 8 bin kilometrekare olan bir alan.
“Buralarda da sismik çalışmalara başlayacağız. Aşağıda kalan formasyon benzer nitelikte. İleride yeni keşif kuyuları da açacağız. Rakam biraz daha netleşecek ama beklentimiz bu rakamın yukarı yönlü revize edilmesi.
“İlk üretim görece düşük olabilir”
“Türkiye'nin yıllık doğal gaz tüketimi 45-50 milyar metreküp. Bu keşif, hiçbir yerden kaynak almamış olsak ülkemizin yaklaşık yedi, sekiz yıllık ihtiyacını karşılayabilecek. Ancak tabii keşifler devam edecek, belki bu rakam daha da artacak.
“İlk gazın kıyıya ulaştırılması için 2023 yılı hedeflendi. Sahadan gerçekleştirilecek üretim için planlama yapılacak.
“Bu tip sahalarda ilk üretim görece düşük olabilir ancak bu aşamaların hepsi planlanarak sektör ve kamuoyuyla paylaşılacak.
“65 milyar dolar”
“(Rezervin ekonomik değerine ilişkin) Bundan sonraki gaz ve petrol fiyatlarını bilmeden geleceğe dönük tahminde bulunmak zor. Dünyada küresel ölçekte gaz fiyatları petrole endeksli gerçekleşiyor.
“Geriye dönük üç, beş yıllık perspektifle bakarsak bu miktardaki gazın ekonomik değerinin 65 milyar dolar olacağını söyleyebiliriz.
“İşletme TP’de olacak”
"Bundan sonra sondaj ve sismik çalışmaları kendi imkanlarımızla yapacağız. Kıyıya boru hattı çekimi bir defa yapılacak bir iş. Muhtemelen ihale etmek suretiyle uluslararası ölçekte yapılacak. Onun dışında işletme tamamen Türk Petrolleri (TP) üzerinden olacak.
“Kıyıya geldikten sonra da sisteme bağlamak suretiyle yerli, milli imkanlarla ve kendi personelimizle bu gazı işletip evinize kadar getireceğiz.
“Biz doğalgaz ve petrole yıllık 40 milyar dolar seviyesinde ödeme yapıyoruz. Bunları da azaltacağız ve cari açığa pozitif katkısı olacak.
“Diyaloğa açığız ama…”
“(Doğu Akdeniz'deki arama çalışmaları) Türkiye eski Türkiye değil. Sahada kazanıp masada kaybeden bir ülke değil. Diyaloğa da açığız. Bunu da defaatle söyledik.
“Son dönemde AB girişimiyle Yunanistan ile aramızda bir diyalog başlamıştı ama aradan birkaç hafta geçmeden Yunanistan gitti Mısır ile bu anlaşmayı yaptı.
“Yunanistan bugüne kadar da masaya gelmekten çekinmiş, kazanımlarını da sahada değil masada kazanmış bir ülkedir. Haklı görünmeye çalışıyor. Artık Türkiye'de buna 'evet' diyecek yönetim de lider de yok. Evet diyaloğa açığız ama kendi yetki alanımızı da kimseyle paylaşmaya razı değiliz." (EKN)
