Sabancı Üniversitesi Kurumsal Yönetin Forumu'nun, halka açık şirketlere üçte bir oranında bağımsız yönetim kurulu üyesi kotası getiren Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) düzenlemesinin uygulanmasında kadın üyelere öncelik verilmesi amacıyla "Bağımsız Kadın Direktörler Projesi" Türkiyeli ve Avrupalı üst düzey yöneticilerin katılımıyla tanıtıldı.
İsveç Başkonsolosluğu'nun finanse ettiği proje, yönetim kurullarındaki kadın erkek eşitsizliğini azaltmak ve kadınların yönetim kurulu üyeliğinin önündeki engelleri aşmalarına destek olmayı amaçlıyor. Dünya çapında Kadın Direktörler havuzu çalışmasına da dahil olan projeye Avrupa Komisyonu da destek oluyor.
Veritabanı oluşturuldu
Yönetim Kurullarında Kadınlar Projesi İstanbul dışında Brüksel, Londra, New York, Paris, Milano, Madrid, Barselona, Cambridge, Lille, Berlin, Rotterdam, St. Galen, Cenevre, Lozan, Bombay, Hong Kong'da da gerçekleştirildi. Halka açık şirketlerde toplumsal cinsiyet eşitsizliği ihtiyacına cevap olarak geliştirilen projede, yönetim kurullarında görev yapmaya hazır 8000'in üzerinde kadının listesinin bulunduğu küresel bir veri tabanı da oluşturuldu.
Veri tabanı, Financial Times tarafından küresel yönetim platformu Linkedln üzerinden yönetilecek.
Proje veritabanında yer alan her bir kadının 500 binden fazla kurum ve şirket içeren BoardEx veritabanı ile bağlanmasını da sağlıyor.
"Ülkesinde cam tavanı kıramayanlar Avrupa'da farkedilecektir"
Avrupa Komisyonu Kadın Erkek Eşitliği Birim Başkanı Daniela Bankier'in de video bağlantısı ile katıldığı konferansta, Caroline Sundewall Avrupa ülkeleri arasında yönetim kurullarında kadın üye kotası olmaksızın Norveç'ten sonra en yüksek kadın üye oranına erişmiş olan İsveç'in deneyimlerini anlattı.
Sabancı Üniversitesi Yönetim Bilimleri Fakültesi öğretim üyesi ve Bağımsız Kadın Direktörler Projesi direktörü Melsa Ararat da Türkiye'de halka açık şirketlerde kadın direktörlerle ilgili araştırma bulgularını paylaştı. "İnanıyorum ki kendi ülkelerindeki cam tavan kırılmaz ise, Türkiye'deki kadınların muhteşem yetenekleri Avrupalı şirketler tarafından bu proje sayesinde fark edilecektir" diye konuştu.
Kadınlar neden yok? Neden olmalı?
Projede yönetim kurullarında kadınların az olmasının sebebi arz yetersizliği, tercihe dayalı ayrımcılık, mesleki farklılaşma ve istatistiki ayrımcılık olarak sıralanıyor.
Kadınlar neden olmalı sorusu ise, şirket değeri ve karlılığı, toplumsal fayda (sürdürülebilir ve eşitlikçi büyüme) ve insan hakları ve adalet olarak cevaplanıyor.
İMKB'de şirket başına bir kadın düşmüyor
Araştırmadan satır başları şöyle:
* Asya'da yönetim kurullarında en çok kadın üyesi olan ülke yüzde 9 ile Hong Kong, en az kadın ise yüzde 0.9 ile Japonya. Bu oran ABD'de yüzde 16.1; İsrail'de 16.5; Norveç'te yüzde 40; İsveç'te yüzde 27.3; Türkiye'de 10.8.
* İstanbul Menkul Kıymetler Borsası (İMKB) ilk 100 şirketlerinde kadın üye oranı yüzde 10.02, erkek oranı yüzde 89,98.
* İMKB'ye bağlı tüm şirketlerde 2766 üye arasında kadın üye oranı yüzde 12 (320 Kadın), erkek üyeler yüzde 88.
* Bu rakamlar doğrultusunda İMKB'de şirket başına düşen kadın sayısı 0,77, erkek yüzde 99,23.
* Yönetim kurulunda en az bir kadın üyesi olan şirketlerin sayısı 194 iken yönetim kurulları ''hep erkek'', ''yok kadın'' şirket sayısı 218.
* İMKB şirketlerinde kadın üyelerin yüzde 56'sı hissedar ve/veya aile üyesi, yüzde 28'i şirket içinde veya iştiraklerinde icrada yer alan üye, yüzde 16'sı ise bağımsız kadın üyelerden oluşuyor. Şirket başına düşen bağımsız kadın üye sayısı ise 0,13.
* İMKB'de yönetim kurullarında görev yapan kadınların yüzde 38'i (123 üye) bir komitede görev yapıyor. Yani yüzde 62'si hiçbir komitede görevli değil.
* İMKB şirketlerinde yönetim kurulu üyelerinin yüzde 24,33'ü (673 kişi) bağımsız üyedir. Bağımsız üyelerin yüzde 7,73'ü kadın iken yüzde 92,27'i erkek üyelerden oluşuyor. (ÇT)
