küçük bulutların gözyaşları toplanır kaldırımlarda
ve ben dünün anılarında
kaybettiğim şiirlerimi öykülüyorum,
bu şehrin benden
milyonlarca kez fazla kaybettiği alanlarda"
Karen / Azad Ziya Eren
Azad Ziya Eren'i tanıdığım günü çok iyi anımsıyorum. Gördüğünüzde liseli sanacağınız yaşlarda ve henüz üniversite öğrencisiydi. Birkaç arkadaşıyla Diyarbakır'da bir dergi çıkarmaya karar vermişlerdi.
Ve bir pasajın bodrum katında dergiye bir yer tutmuşlardı. O gün de derginin tanıtım ve duyuru kokteyli vardı. Bana da davetiye bırakmışlardı.
Heyecanlarına ortak olmak kabilinden gitmiştim. Gitmekle kalmamış en sevdiğim araştırmalarımdan biri olan Diyarbakır Sinemaları'nı da derginin bir sonraki sayısı için vermiştim.
Sari Hoce
Nedense Azad'ı her gördüğümde İsmail Beşikçi'ye dair anlatılan bir olayı anımsarım. Tanıyanlar bilir Beşikçi Hoca, Sari Hoce'yi! Sessiz, sakin, kendi halinde adeta mahcup bir beni ademdir Beşikçi Hoca.
Biri, yıllar önce Beşikçi Hoca ile tanışmak istemiş. Elbette hikayeyi tanıkları bilir de! Bana anlatılan, dayanmış kapısına adamcağız Beşikçi Hoca'nın "Ben İsmail Beşikçi'yi görmeye geldim" demiş.
"Mümkünatı yok!"
Hoca da "Benim, buyur" demiş. Adam inanamamış. "Mümkünatı yok! Sen beni kandırıyorsun. Beşikçi böyle ufak tefek biri olamaz. O önemli kitapları yazan çok azametli, kapılardan sığmaz biri olmalı," deyivermiş. Anlatılır ki Hoca zor ikna etmiş adamcağızı!
Azad Ziya Eren de Beşikçi Hoca gibi. Ufak tefek, minyon tipli denen beni ademlerden.
Sessiz, sakin, yazdıkları, yaptıkları kendini ele veren, izlettiren okutan kabilden. Bugünlerde Diyarbakır'da, benzeri metropol şehirlerde az bulunan bir dergiyle karşımıza çıktı.
Herkes yer aldı
Alt başlığını "Mevsimlik Şiir ve Resim Düzlemi " diye koyduğu "Pitoresk" adını verdiği üç ayda bir yayınlanacak dergiye, İtalya'dan gelen Diyarbakırlı soprano Pervin Çakar'ın harika dinletisiyle merhaba dedi.
TS Eliot, Alexsander Pope, Ernest Hemingway, İlhan Berk, Ferit Edgü, Bejan Matur, Sina Akyol, Haydar Ergülen, İhsan Fikret Biçici, Adnan Satıcı, Sezai Sarıoğlu, Ömer Faruk Şerifoğlu, Seyidhan Kömürcü, Serdar Koçak, Tarık Günersel ve daha adını sayamadığım bir dolu sanat kültür şahsiyeti dergide yer almış.
Elbette derginin asıl heyecan verici yönü ilk çıkış sayısının Diyarbekir olması olmuş.
Kapakta koca bir vurgu "Şiirlerle Kent, resimlerle Diyarbekir". Ve şehrin en kırılgan seslerinden İhsan Biçici: "Şu anki haliyle nasıl kırılgan / Acı bir tebessümle sizleri izler. / Bilgeliğiyle o koca surlar. Yıkılmış hanlar, hamamlar, çeşmeler, / Bir çan sesinden mahrum, / Kaderini örtünüp uyuyan kiliseler."
Kentin geçmişinde kalan izler
Pitoresk'de Hovhannes Ayvazovski'den hiç de geri kalmayan deniz ressamı Diyarbekirli Tahsin Siret'i anlatan araştırmayı Sevinç Altan ile Ömer Faruk Şerifoğlu yapmış.
Doğrusu kentin geçmişinde kalan izleri tanımada, anlamada ne denli yetersiz olduğumuzun kanıtı Diyarbekirli Tahsin.
Diyarbekir'e kimlik bırakmaya yürekten sevdalı dost, Sezai Sarığlu'nın "Ömürilikten damıtılan söz ve köz" başlığıyla anlattığı Octavio Paz araştırması Şair Anması başlığını taşıyor.
Matur'un belleği
Ve beni üç yıl önceki çok hüzünkâr günlere götüren "Medresenin Zamanı" yazısıyla Bejan Matur'un Belleği!
"Sanki şefkatli bir el medresenin avlusunda dolaşıyor ve başlarımızı okşayarak, uyanan hatıralarımızı yatıştırmaya çabalıyordu" dediği Mesudiye Medresesinde kentin kendisiyle yüzleşmesi diyebileceğimiz bir terapiyi bizlere taşıyan günün hikâyesi.
Ve ekliyor Bejan; "Diyarbakır'ın kendi sesi var ve bu ses edebiyatına neredeyse bire bir yansıyor. Diyarbakır, hayatına egemen olan bu söyleyiş, o şahane sentaksın verdiği duygu, ancak orada yaşayan insanları tanıdığınızda, onların jestlerine tanıklık ettiğinizde kendini ele veriyor.
"Diyarbakır'a yolu düşen her yabancıya kendini evinde hissettiren bu sentaksın incelikleri hakkında söz söyleyecek kadar dile hakim olmak isterdim"
Benim Azad Ziya Eren'in affına sığınarak "Azad'ın pito'su" dediğim Diyarbakır'dan yükselen edebi nağme Pitoresk, gerçekten Diyarbakır'ın sesi olmaya şimdiden layık. Kutlu olsun. (ŞD/BA)
* Pitoresk dergisi: Elazığ caddesi. Galeria iş merkezi kat:2 no: 95 Diyarbakır Tel: 0 412 223 112 98, [email protected]
