Video ekran alıntısı.
Avustralyalı yerli senatör Lidia Thorpe, parlamentoda yemin ederken Birleşik Krallık Kraliçesi 2. Elizabeth için "sömürgeci" ifadesini kullandı. Thorpe, Senato başkanının uyarısı üzerine yeniden yemin etti.
İngiltere'nin The Guardian gazetesinin aktardığına göre, Avustralya'nın Yeşiller Partisi'nden Victoria senatörü Thorpe, diğer senatörlerin yemin ederek göreve başladığı geçen hafta parlamentoda bulunmadığı için bugün (1 Ağustos) yemin etmek üzere kürsüye geldi.
Sağ yumruğunu kaldırarak kürsüye gelen Thorpe, yemin ederken "Ben, Linda Thorpe, ciddiyet ve samimiyetle sömürgeci Kraliçe 2. Elizabeth'e sadık ve bağlı kalacağıma ant içerim" ifadelerini kullandı.
Resmi yemin metninde "sömürgeci" ifadesi bulunmuyordu. Bunun üzerine, parlamentodaki diğer senatörler Thorpe'a bağırmaya ve kendisini eleştirmeye başladı. Bu esnada, senatörlerden birinin, "Eğer bunu doğru düzgün yapmıyorsan senatör değilsin" dediği duyuldu.
İşçi Partisi'nden Senato Başkanı Sue Lines araya girerek Thorpe'a "kartta yazılan yemini okuması gerektiğini" hatırlattı. Başka bir senatör ise, "Bu hiçbirimizin hoşuna gitmedi" ifadelerini kullandı.
Senato Başkanı Lines'ın "Lütfen yemini okuyun" sözleri üzerine Lidia Thorpe, vekillik yeminini kartta yazıldığı şekliyle tekrar okudu.
Thorpe daha sonra sosyal medya hesabından sağ yumruğu yukarıda görüldüğü fotoğrafını paylaşarak, "Egemenlikten hiç vazgeçilmedi" yazdı:
Sovereignty never ceded. https://t.co/OowLrlUApy
— Senator Lidia Thorpe (@SenatorThorpe) August 1, 2022
"Avustralya bayrağı, beni temsil etmiyor"
Lidia Thorpe, geçen ay da bir açıklama yapmış ve Avustralya'nın "sömürgeci bir proje" olduğunu söylemişti. Thorpe ayrıca Avustralya bayrağının kendisini temsil etmediğini vurgulayarak şöyle demişti: "O (bayrak), bu toprakların sömürgeleştirilmesini temsil ediyor. Burada olması için hiçbir izin, onay veya anlaşma yok. O yüzden bu bayrak beni temsil etmiyor."
"Bu ülkedeki sömürgeci sistemin gayrimeşru işgalini sorgulamak için" mecliste olduğunu söyleyen Thorpe, "Ben, halkım için buradayım" demişti.
Değişiklik için referandum gerekiyor
Avustralya Anayasasına göre, tüm senatör ve Temsilciler Meclisi üyelerinin göreve resmi olarak başlamadan önce yemin etmesi gerekiyor. Sydney Üniversitesi'nden anayasa uzmanı Prof. Anne Twomey'e göre ise bir kişinin yemin etmediği ya da yemin etmeyi reddettiği için senatörlük görevine başlayıp başlayamayacağına karar verme yetkisi parlamentoda bulunuyor.
Öte yandan, anayasadaki söz konusu maddenin değiştirilebilmesi için ise ülkede referandum yapılması gerekiyor.
Avustralya hakkında
Federal parlamenter demokrasiyle yönetilen Avustralya, İngiliz Milletler Topluluğu (Commonwealth of Nations) üyesidir.
Commonwealth bölgesi (İngilizce: Commonwealth realm) Milletler Topluluğu'na üye olan ve devlet başkanı olarak II. Elizabeth'i kabul eden, dolayısıyla anayasal monarşi ile yönetilen egemen bir devlettir. Diğer bölgelerden farklı bir şekilde kraliyeti sürdürür.
2017 yılı itibarıyla 15 Commonwealth bölgesi vardır. Bunlar: Antigua ve Barbuda, Avustralya, Belize, Kanada, Grenada, Jamaika, Yeni Zelanda, Papua Yeni Gine, Saint Kitts ve Nevis, Saint Lucia, Saint Vincent ve Grenadinler, Solomon Adaları, Bahamalar, Tuvalu ve Birleşik Krallık.
Avustralya'da 2. Elizabeth, Genel Vali tarafından temsil edilir.
Avustralya, altı eyalet (Yeni Güney Galler, Viktorya, Batı Avustralya, Güney Avustralya, Queensland, Tazmanya) ve iki bölgeye (Australian Capital Territory ve Northern Territory) ayrılmıştır.
Federal Parlamento iki kanatlı olup, 151 sandalyeli Temsilciler Meclisi ve 76 üyeli Senato'dan oluşur. İlke itibarıyla milletvekillerinin görev süresi üç, senatörlerin ise altı yıldır. Federal parlamento seçimleri her iki kanat için aynı tarihte ve ortalama üç yılda bir yapılır. Söz konusu seçimlerde Temsilciler Meclisi'nin tümü, Senato'nun ise yarısı değişir. (SD)
