Avustralya Başbakanı Tony Abbott Aborjinlerin anayasada tanınması için 2017’de referandum düzenlemek istediğini ve “hükümetin üzerinde çalıştığı diğer amaçlar kadar değerli olduğunu” açıkladı.
Böyle bir hareketin toplum için çok önemli olduğunu ve aceleye getirmeden, doğrusunu yapmak istediğini belirten Başbakan, Aborjinlere vatandaşlık ve seçme hakkı verilmesinin 50. yıl dönümünde böyle bir hareketin sembolik olarak iyi bir adım olacağını da ekledi.
Yaklaşık 24 milyon nüfusa sahip Avustralya’nın anayasasında, Aborijinler ve Torres Strait Adaları halkları Avustralya’nın yerlileri olarak tanınmıyor.
Ülkenin nüfusunun yüzde 2,5’ini oluşturan topluluğa karşı nesillerdir devam eden ayrımcılık, sağlık ve eğitim haklarına engel olurken, istihdam imkanlarını da sınırlıyordu.
Halkın anayasal olarak tanınabilmesi için yapılacak referandumda tüm eyaletlerde çoğunluğun destek vermesi gerekiyor. Yapılan araştırmalarda, destek şu anda yüzde 60’larda.
300 yıllık ayrımcılık
1606’da Hollandalı denizcilerin gördüğü Avustralya kıtası yüz yıl boyunca “Yeni Hollanda” adıyla anılıyordu ve Aborjinlerle ilk tanışma yüz yıl sonra, 1770’de gerçekleşti.
İngilizler kıtayı sömürgeleştirince, Aborjin nüfusun büyük bir kısmı hastalıklar nedeniyle hayatını kaybetti.
Köleleştirmeye isyan eden yerli halk, Avrupalıların “cezalandırma” dedikleri katliama maruz kaldı. 1928’e kadar toplu katliamlar devam etti. Yaşananlar 1997’de Avustralya İnsan Hakları Komisyonu tarafından soykırım ilan edildi.
Hala eski Anayasa yüzünden Aborjinlerin hakları ihlal ediliyor.
“Onlar ve biz değil, hepimiz”
Abbott, anayasadaki tanınmanın eski başbakanlar gibi destekçisi olduğunu ve “onlar ve biz” zihniyetinin üstesinden gelip, ‘hepimiz’ diyebilmek gerektiğini söyledi.
Abbott, ülkenin İngiliz temeli, çokkültürlü karakteri ve Aborjin mirası ile yaratıldığını ve bu özelliklerin anayasaya yansımasının zamanının geldiğini söyledi. (RK/ÇT)
* Bu haberi BBC ve NYTimes'dan derledik.
