* Fotoğraf: DEDEF
Haberin Kürtçesi için tıklayın
Dersim'in Mazgirt ilçesine bağlı Yukarı Oymuca köyünde ilçesinde koruma altında olduğu için avlanması yasak olan 12 yaban keçisi ölü olarak bulundu.
Haberi Twitter hesabından duyuran avukat Barış Yıldırım, keçilerin ölümüne ilişkin suç duyurusunda bulunacaklarını kaydetti:
“İlimizde toplu şekilde yaban keçisi ölümleri yaşanmaya devam ediyor. Yer Mazgirt Yukarı Oyumca köyü. Bugün 12 Yaban Keçisi ölü olarak bulundu. Yarın suç duyurusunda bulunacağız. Daha önce Mazgirt Çanakçı Köyü’nde de toplu Yaban Keçisi ölümlerine rastlanmıştı. Suç duyurusunda bulunmuştuk.”
Konuya ilişkin bianet’e açıklamada bulunan Yıldırım, dağ keçileri yüksekte yaşadığı için sayının daha da artabileceğinden endişelendiklerini belirtti.
* Barış Yıldırımı'ın Twitter'dan paylaştığı fotoğraf
8 keçi daha öldürülmüştü
5 Ocak’ta da yine Dersim, Mazgirt Çanakçı köyü yakınlarında 8 yaban keçisinin cansız bedeni bulunmuş, hayvanların bedeninde yara izine rastlanmamıştı.
Avukat Yıldırım, 8 keçiden alınan doku örneklerinde yapılan incelemelerde ölümcül olduğu değerlendirilen bir parazit tespit edildiğini aktardı.
Mevcut olayda da keçilerde yara izin bulunmaması nedeniyle aynı durumun yaşanmış olabileceğine dikkat çeken Yıldırım, “Yaban keçisi ve çengel boynuzlu dağ keçisi 1984’ten beri Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi’nin (Bern 1979) ‘kesin koruma altındaki türler’ Ek-II Listesi’nde yer alıyor. Sözleşme bu hayvanların öldürülmesini yasaklamasının yanında başka yükümlülükler de getiriyor” dedi.
“Habitatlarına zarar veriliyor”
Sözleşmenin getirdiği yükümlülüklerden en önemlisinin hayvanların dahil olduğu habitatın korunması olduğunu kaydeden Yıldırım, “Hayvanların ölü bulunduğu bölgede insanlar piknik yapıyorlar, çöplerini ve atıklarını bırakıyorlar. Gerekli tedbir alınmayınca da atıklardan parazit doğabiliyor. Hayvanların genetiklerinin alışkın olmadığı bu parazitler insanlar vasıtasıyla habitatlarına bulaşınca da telafisi olmayan sonuçlar doğuruyor” diye konuştu.
Yıldırım, ölümlerin nedeninin tam olarak anlaşılması ve engellenmesi için ilgili disiplinlerden uzman kişilerin bölgede çalışma yapması gerektiğini söyledi.
Av ihalesi açılmıştı
Daha önce Dersim’de avcılığın yasaklanması için imza kampanyası düzenlemiş, 2019’da da dağ keçilerinin gerek yasal gerekse yasa dışı avlanmasına artan tepkiler üzerine dönemin Valisi Tuncay Sonel imzasıyla ildeki tüm avcılık faaliyetlerini yasaklayan bir karar alınmıştı.
Ancak Temmuz 2020’de Tarım ve Orman Bakanlığı 15. Bölge Müdürlüğü, Dersim’de kutsal kabul edilen ve “Xızır’ın davarı” diye anılan dağ keçilerini avlatmak için ihale açtı. Doğa ve yaşam savunucularının tepkileri üzerine Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü (DKMP) bu ihaleyi geri çekti.
Aralık 2020’de CHP Dersim Milletvekili Polat Şaroğlu, ABD'li iş insanı Bradley Garrett Van Hoose’a Dersim'de yaban keçisi vurabilmesi için verilen geçici avcılık belgesi verildiğini açıklamış, daha sonra bu belgenin iptal edildiğini duyurmuştu.
Yaban keçileri
Yaban keçisi (Capra aegagrus) ya da dağ keçisi, Uluslararası Doğayı Koruma Birliği’nin (IUCN) Kırmızı Liste kriterlerine göre global ölçekte nesli “neredeyse tehdit altında” (NT - near threatened) olan, Türkiye’nin de dahil olduğu Akdeniz bölgesinde ise “hassas” (VU - vulnerable) durumda oldukları için nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya olan kritik bir tür.
Bu nedenle de 1984’ten beri Türkiye’nin taraf olduğu Avrupa'nın Yaban Hayatı ve Yaşama Ortamlarını Koruma Sözleşmesi’nin (Bern 1979) “kesin koruma altındaki türler” Ek-II Listesi’nde yer alıyor.
Dolayısıyla yaban keçilerinin her türlü kasıtlı yakalanması, alıkonması ve kasıtlı öldürülmesi yasak olduğu gibi, canlı veya cansız olarak elde bulundurulması ve iç ticareti de yasağa tabi.
Yaban keçileri ayrıca iç mevzuat dahilinde bakanlığın koruma altına aldığı hayvan listesinde yer alıyor. (TP)