Anayasa Mahkemesi (AYM) Genel Kurulu, Gezi Davası hükümlüsü Türkiye İşçi Partisi (TİP) Milletvekili Can Atalay'ın, “tahliye ve hakkındaki yargılamanın durması talebinin" reddedilmesi üzerine yapılan bireysel başvuruyu karara bağladı.
AYM, Atalay'ın, "seçilme ve siyasi faaliyette bulunma" hakkı ile "kişi hürriyeti ve güvenliği" haklarının ihlal edildiğine hükmetti.
Kararı bianet'e değerlendiren Atalay'ın avukatı Akçay Taşçı, ihlal kararının 4'e 9 oy çokluğuyla alındığını bir üyenin ise; toplantıya katılmadığını söyledi.
Taşçı, AYM’nin kararının gecikmiş ancak yerinde bir karar olduğunu vurguladı. Kararın ardından Atalay’ın tahliyesinin önünün açıldığını belirten Taşçı, “Yargıtay’ın da benzer bir karar vermesi gerekirdi ancak vermedi. AYM’nin kararı gecikmiş bir karar olsa da hâlâ bu ülkede hukuk kırıntısının olduğunu gösteriyor. Şimdi kararın bir an önce uygulanmasını ve Can Atalay’ın özgürlüğüne kavuşmasını bekliyoruz" dedi.
Can Atalay'ın dava süreci
Berberoğlu, Gergerlioğlu ve Güven kararı
AYM, 17 Eylül 2020'de CHP Milletvekili Kadri Enis Berberoğlu'nun, “seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakkı” ile “kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı”nın ihlal edildiğine hükmetti.
İhlalin ortadan kaldırılması için yeniden yargılama yapılmasını istedi.
Berberoğlu’nun yargılandığı İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi ise; AYM kararına uymadı ve 13 Ekim 2020'de Berberoğlu'nun yeniden yargılanmasına yer olmadığına karar verdi.
AYM, Berberoğlu hakkında daha önce verilen ihlal kararının uygulanmadığı gerekçesiyle yapılan ikinci başvuruda da ihlal kararı verdi.
Kararında, "Anayasa, kamu makamlarına ve derece mahkemelerine Anayasa Mahkemesi kararlarına direnme veya bağlayıcılığını tartışma yetkisi vermez" dedi.
AYM’nin kararının ardından İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Yüksek Mahkemenin kararına uyarak Berberoğlu hakkında kesinleşmiş bütün hükümlerin sonuçlarıyla birlikte ortadan kaldırılmasına hükmetti.
AYM, Gergerlioğlu için ihlal kararı verdi
AYM, eski HDP Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu hakkında ise; 1 Temmuz 2021’de ihlal kararı verdi.
Gergerlioğlu, 2016'da yaptığı sosyal medya paylaşımı nedeniyle Kocaeli 2. Ağır Ceza Mahkemesince 21 Şubat 2018'de "örgüt propagandası yapmak" suçundan 2 yıl 6 ay hapis cezasına çarptırıldı, karar Yargıtay'da onandı.
Gergerlioğlu'nun vekilliği 17 Mart 2021’de düşürüldü, 2 Nisan 2021’de evi basıldı ve cezaevine götürüldü.
AYM, 1 Temmuz 2021’de oy birliğiyle Gergerlioğlu'nun, Anayasa'nın 67'nci maddesinde güvence altına alınan "seçilme ve siyasi faaliyette bulunma" hakkı ile 26'ncı maddesindeki "ifade özgürlüğü" hakkının ihlal edildiğine karar verdi.
AYM GENEL KURUL GEREKÇELİ KARARI
AYM | "Leyla Güven'in dokunulmazlık hakkı ihlal edildi"
AYM Genel Kurulu, 5 Ekim 2022’de de eski HDP Milletvekili Leyla Güven için “ihlal kararı” verdi.
AYM, Güven’in vekil seçildikten sonra tutuklanmasının, “yasama dokunulmazlığıyla bağdaşmadığı” değerlendirmesini yaptı, ancak yasama dokunulmazlığını düzenleyen 83’üncü maddeden değil, kişi hürriyeti ve güvenliği hakkına yönelik ihlal kararı verdi.
AYM kararında, Anayasa’nın dokunulmazlığı düzenleyen 83’üncü maddesindeki “Seçimden önce veya sonra bir suç işlediği ileri sürülen bir milletvekili, Meclisin kararı olmadıkça tutulamaz, sorguya çekilemez, tutuklanamaz ve yargılanamaz. Ağır cezayı gerektiren suçüstü hali ve seçimden önce soruşturmasına başlanılmış olmak kaydıyla Anayasa’nın 14 üncü maddesindeki durumlar bu hükmün dışındadır. Ancak, bu halde yetkili makam, durumu hemen ve doğrudan doğruya Türkiye Büyük Millet Meclisine bildirmek zorundadır” hükmüne işaret ederek, milletvekilinin tutuklanmasını bu madde ile bağdaşmadığı değerlendirmesi yaptı.
(RT)