Haberin İngilizcesi için tıklayın
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi, Türkiye'nin denetim sürecine alınmasını kabul etti.
AKPM'nin Strazburg'da yapılan 2017 Bahar Dönemi Genel Kurulu'nda "Türkiye’de Demokratik Kurumların İşleyişi" konulu rapor görüşülerek, raporun ekindeki karar tasarısı için oylama yapıldı.
Türkiye'nin denetim sürecine alınması 45 aleyhte 113 lehte, 12 çekimser oyla kabul edildi.
AKPM Türkiye heyetinde bulunan AKP, CHP ve MHP milletvekilleri ret oyu verdi, HDP'li iki vekil kabul oyu verdi.
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi Türkiye Heyeti
AKP: Talip KÜÇÜKCAN (Adana Milletvekili), Emine Nur Günay (Eskişehir Milletvekili), Erkan Kandemir (İstanbul Milletvekili), Markar Eseyan (İstanbul Milletvekili), Serap Yaşar (İstanbul Milletvekili), İbrahim Mustafa Turhan (İzmir Milletvekili), Leyla Şahin Usta (Konya Milletvekili), Mehmet Babaoğlu (Konya Milletvekili), Suat Önal (Osmaniye Milletvekili), Şaban Dişli (Sakarya Milletvekili)
CHP: Ahmet Haluk Koç (Ankara Milletvekili), Ayşe Gülsün Bilgehan (Ankara Milletvekili), Deniz Baykal (Antalya Milletvekili), Utku Çakırözer (Eskişehir Milletvekili), İlhan Kesici (İstanbul Milletvekili)
HDP: Filiz Kerestecioğlu Demir (İstanbul Milletvekili), Ertuğrul Kürkçü (İzmir Milletvekili)
MHP: Ekmeleddin Mehmet İhsanoğlu
Rapor Haziran 2016'da verilmişti
AKPM Türkiye raportörleri Estonyalı Marianne Mikko ve Norveçli Ingebjorg Godskesen raporu 22 Haziran 2016’da sunmuştu.
Böylece Türkiye'nin 2004'te çıktığı siyasi denetim sürecine yeniden alınmasına karar verilmiş oldu.
Denetimin kararının ileri atılması talebi reddedildi
Türkiye delegasyonu Türkiye'de yapılacak olası düzenlemeler göz önünde bulundurularak, denetim sürecinin başlatılması konusundaki değerlendirmenin AKPM'nin 2018 Bahar Dönemi'ne bırakılmasını talep etti. Ancak bu talep reddedildi.
AKP temsilcisinden itiraz bildirisi
AKPM Türkiye Delegasyonu Başkanı ve AKP Adana Milletvekili Talip Küçükcan'ın itiraz bildiri verdi. Bildiride raporun ve karar tasarısının hatalarla dolu olduğu, Türkiye'ye karşı ayrımcı bir yaklaşımın sergilendiği ve tasarının kabulü halinde AKPM'nin Türkiye kamuoyu nazarında değerini kaybedeceği vurgulandı.
Eklenen altı madde
Haziran'da sunulan rapora 15 Temmuz darbe girişimi sonrası gelişmeler ve 16 Nisan Referandumu gözönüne alınarak altı ek madde eklendi.
İdam cezası Avrupa konsey ile bağdaşmaz
Karar tasarısına yapılan en son eklerin biri Türkiye'de OHAL ilanının ardından sık sık gündeme gelen idam cezasını yeniden yürürlüğe konulması konusu da yer aldı. Ek kararda idam cezasının Türkiye'nin Avrupa Konseyi üyeliği ile bağdaşmadığı bildirildi. Ayrıca OHAL döneminde toptan ceza verme uygulamalarının da sonlandırılması istendi.
YSK kararının tam anlamıyla incelenmesi istendi
Diğer ek Yüksek Seçim Kurulu'nun 16 Nisan Referandumu’nda aldığı mühürsüz oyların kabul edilmesi kararıyla ilgili bütün itirazları tam anlamıyla incelenmesi talep edildi. AKPM'nin Seçin Gözlem Heyeti'nin raporu doğrultusunda referandumun adil olmayan bir şekilde gerçekleştiği ve iki taraf arasında eşitlik olmadığ belirtildi.
OHAL’in kaldırılması isteği
Kararda, olağanüstü halin mümkün olan en kısa zamanda kaldırılması istendi. OHAL soruşturma komisyonunun daha fazla gecikme olmaksızın tam olarak aktif hale getirilmesinin gerektiği belirtildi.
Belediyelere kayyum atamaları
Türkiye’nin Avrupa Konseyi’nin yerel yönetimlerle ilgili konvansiyonunu ihlal ettiği ve Güneydoğu’da tutuklu bulunan belediye başkanlarının serbest bırakılması.
Venedik Komisyonu tavsiyelerine uyulması
Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi’nin anayasa ve hukuk konularındaki referans kurumu Venedik Komisyonu'nun 16 Nisan Referandumu öncesi anayasa değişikliği teklifi ile ilgili sunduğu tavsiyelere uyulması istendi. Komisyon değişiklik teklifinin “tek kişilik rejim” tehlikesi barındırdığı uyarısında bulunmuş ve Türkiye'nin otoriter bir rejimi engelleyecek tüm mekanizmalardan yoksun kalacağını ifade etmişti.
Küçükcan: Türkiye, Avrupa'nın bir parçası olmaya devam edecektir
AKPM Türk Heyeti Başkanı ve Adana Milletvekili Talip Küçükcan oturumda yaptığı konuşmada, "Türkiye Avrupa'nın bir parçası ve bir parçası olmaya devam edecektir" dedi.
AKMP’nin siyasi denetimi nedir?
Türkiye'nin 1949 yılında kurucu üye olarak dahil olduğu AKPM'de 1990'lı yıllarda oluşturulan "denetim süreci" üye ülkelerde demokrasi, insan hakları ve hukukun üstünlüğü gibi Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin (AİHS) temel değerlerini tesis etmeyi amaçlıyor ve uygulanmasını denetliyor.
AKPM’nin denetim mekanizmasıyla, bu süreçteki ülkelerin Avrupa standartlarında demokrasi, insan hakları ve hukuk devletiyle ne derece uyumlu oldukları ölçülüyor.
Türkiye denetim sürecine 1996'da alınmıştı. Süreç 8 yıl sürmüştü.
Yapılan yapısal değişiklikler ve düzenlemeler sonrası AKPM’nin denetim sürecinden Haziran 2004’te çıkarılıp, “post-monitoring” adı verilen denetim sonrası sürece dahil edilmişti. Bu süreçte, söz konusu ülkeyle ilgili raporlar yazılmasına ve konunun genel kurul oturumunda ele alınmasına gerek görülmüyor.
Denetim sürecinde olan ülkeler
AKPM’nin siyasi denetim sürecinde şu anda Ermenistan, Azerbaycan, Moldova, Bosna-Hersek, Gürcistan, Moldova, Rusya, Sırbistan ve Ukrayna bulunuyor. Bulgaristan, Karadağ ve Makedonya ise denetim sonrası diyalog sürecinde bulunuyor. (HK)
