Avrupa Konseyi'nin İşkenceyi, İnsanlık Dışı Muamele ve Aşağılayıcı Cezalandırmayı Önleme Komitesi (CPT), İmralı cezaevinde tutulan PKK lideri Abdullah Öcalan'ın zehirlenmediğini fakat yaşadığı tecrit ve stres dolayısıyla ruh sağlığının kötüleştiğini açıkladı.
Bununla birlikte komite, Öcalan'dan alınacak saç örnekleri üzerinde bağımsız uzmanlarca ileri tetkikler yapılması gerektiğini belirtti. İstanbul Adli Tıp Enstitüsü'nde yapılan tetkikler de bir bulgu saptanmamıştı.
Öcalan'ın avukatları Mart 2007'de müvekkillerinin ağır metal zehirlenmesi yaşadığını iddia etmişti.
Komite, Öcalan'ın 8,5 yıldır tecrit halinde yaşadığını, bu durumun değişmesi gerektiğini söyledi; diğer mahkumlarla ilişki kurabileceği ya da daha fazla sosyal aktivite imkanı bulunan bir ortama konulmasını istedi.
"Tecrit gevşemeli, sağlık muayenesi yapılmalı"
Mayıs 2007'de komite üyelerinin yaptığı ziyaretle ilgili raporu bugün açıklandı.
1987'de çıkan ve mahkumları korumayı amaçlayan Avrupa Sözleşmesi uyarınca kurulan ve bağımsız uzmanlardan oluşan komitenin raporunda yer alan tespit ve öneriler kısaca şöyle:
- Öcalan'ın derhal kulak burun boğaz muayenesi yapılmalı. Göğüs röntgeni çekilmeli. Psikolojik kontrolleri gerçekleştirilmeli. Günlük muayeneler daha az sıklıkla, aynı doktor tarafından gerçekleştirilmeli.
- Öcalan'ın gün içinde hücresi ve yan oda arasında dolaşmasına izin verilmeli. Fiziksel aktivite gerçekleştirebileceği bir alan açılmalı. Odasına televizyon alabilmeli.
- Ayda bir kez ailesiyle masa etrafında görüşebilmeli; İmralı adasına ulaşımın zorluğundan kaynaklanan kaçırılan ziyaretlerin yenilenebilmesi için imkan tanınmalı. Ailesiyle telefonda görüşmesine –dinleme ve gerektiğinde son verme kısıtıyla- izin verilmeli.
CPT: İyileştirme yok
Öcalan, 1999'da yakalandıktan ve yargılandıktan sonra mahkum olarak İmralı cezaevine konuldu.
CPT daha önce üç kez ziyarette bulunarak Öcalan'ın cezaevi koşullarını inceledi. Son ziyarette Öcalan'ın yanı sıra cezaevi yetkilileri, Bursa Cumhuriyet Savcısı ve İçişleri Bakanlığı yetkilileriyle de görüştü.
Komite, ziyaretlerde yapılan uyarılara rağmen Öcalan'ın yaşam koşullarında iyileştirme olmadığını belirtti. 13 metrekarelik bir hücrede kalan Öcalan'ın, cezaevine sadece deniz yoluyla ulaşılabilmesi nedeniyle özellikle avukatları ve ailesiyle görüşmesinde sorunlar yaşanıyor.
Adalet Bakanlığı: Öneriler yersiz
Komite'nin önerilerine cevap veren Adalet Bakanlığı, Ceza ve Güvenlik Tedbirlerinin İnfazı Hakkında Kanun'un 59. maddesi gereğince Öcalan ve avukatlarının görüşmelerinin izlendiğini ve kısıtlandığını vurguladı.
Bakanlık ayrıca, cezaevi koşullarının iyileştirilmesi talebinin yersiz olduğunu "kendine ve topluma zararlı olan mahkumun kendi güvenliği için yüksek güvenlikli bir cezaevinde, diğer mahkumlardan yalıtıldığını" söyledi.
Bakanlık, CPT'nin önerilerinin de gerçekleştirilemeyeceğini, Öcalan'ın düzenli sağlık kontrolünden geçirildiğini ve gerekli sağlık hizmetinin verildiğini belirtti. (EÜ/GG)
