Avrupa basını, Fazıl Say’ın “dini değerleri aşağılamak” suçlamasıyla 10 ay hapis cezası almasını “ifade özgürlüğü açısından endişe verici” olarak değerlendirdi.
Say hakkında “saygıdeğer bir piyanist ve besteci” tanımlaması yapan birçok gazete, New York, Berlin, Tokyo ve İsrail Filarmoni Orkestralarında çalmış olmasına da değindi.
Avrupa gazetelerine, Say’ın aldığı ceza şu yorumlarla yansıdı:
Daily Mail: Düşüncelerini söyledi, cezalandırıldı
Say, Türkiye’de düşüncelerini ifade ettiği için cezalandırılan entelektüel ve sanatçıların sonuncusu oldu. İslam ve ezanla ilgili yapılan şakalara verilen ceza, Müslüman ülkelerdeki haklar ve özgürlükler konusundaki endişeleri artırdı. Say, İslami kökenli hükümetin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan’ı da sık sık eleştiriyordu.
Financial Times: Azınlıklara hakarete ceza yok
Say dini değerlere hakaret etmekten suçlu bulundu ama Türkiye'de önde gelen isimler sık sık dini azınlıklara hakaret ediyor. Çoğunluğu Sünni Müslüman olan bu kişiler herhangi bir yaptırımla da karşılaşmıyor.
The Guardian: Sanatçılar hedef alınıyor
Türkiye'de sanatçı ve aydınlar fikirlerini söyledikleri için defalarca hedef alındı. Say'ın durumu Türkiye hükümetinin ifade özgürlüğüne karşı takındığı tutumla ilgili endişeleri yeniden gündeme getirdi.
Say hükümeti ve Başbakan Erdoğan’ı açık bir şekilde eleştirmekten sakınmıyordu.
The Telegraph: Gazeteciler, avukatlar, vekiller tutuklu
Bir ateist olan Say, AKP’yi, gizli bir ajandası olduğu ve Türkiye’de muhafazakar değerleri yükselttiği gerekçesiyle sürekli olarak eleştiriyordu.
Türkiye’de onlarca gazeteci, avukat, siyasetçi ve hatta milletvekili tutuklu. Birçoğu hükümete komplo kurmaktan ya da yasadışı örgütlerle bağlantı kurmaktan suçlanıyor. Başbakan Erdoğan hükümeti, muhalif sesleri mahkeme yoluyla susturmakla suçluyor.
Mahkemelerin ifade özgürlüğünü bastırmasının Türkiye’de uzun bir tarihi var. şu anki hükümet de önceki bu tür uygulamaları kaldırmak yerine çok küçük değişikliklerle yerinde bırakıyor.
Başbakan Erdoğan da Mısır Devlet Başkanı Muhammed Mursi de komedyenleri dava etti. Türkiye’de de Mısır’da da mahkemeler gerçekten bağımsız değil, derin şekilde politize olmuş durumdalar.
Deutsche Welle: Sanatçılar nasıl tepki verecek?
Türkiye’de son birkaç yılda Say’a yapılan kırıcı ve hakaret içeren saldırılar artmıştı. Say, “ajitatör” olarak adlandırılıyordu ve Türkiye’yi terk etmesi isteniyordu.
Eleştirmenler, Türkiye’deki sanatçıların bu ceza karşısında nasıl tepki vereceğini merak ediyor.
BBC: Dinin etkisi endişe verici
Bu karar, Türkiye'de dinin siyaset üzerindeki etkisiyle ilgili endişeleri yeniden gündeme getirdi.
Kararı eleştirenler, iktidara karşı sesini yükselten sanatçı ve aydınlar hakkında adli takibat başlatıldığına işaret ediyor ve AKP’nin Türkiye'nin laik değerlerini yok edip İslamcıları teşvik etmekle suçluyorlar. (AS)
