Rusya’nın ve hatta dünyanın en büyük enerji tedarik enerji şirketi Gazprom, Ukrayna üzerinden Avrupa'ya doğalgaz sevkiyatı bugün itibariyle tamamen durdurdu.
Gaz tedariğin sonlandırılmasının altında yatan neden transit anlaşmasının sona ermesi ve Ukrayna’nın anlaşmayı uzatmaya savaş nedeniyle yanaşmaması.
Konuyla ilgili bir açıklama yapan Gazprom da Ukrayna'nın söz konusu anlaşmayı uzatmayı reddettiğine işaret etti. "Gazprom, Ukrayna üzerinden doğal gaz tedarik etme fırsatından mahrum bırakılmıştır. Ukrayna üzerinden Rus doğal gazı sevkiyatı gerçekleştirilmiyor" dedi.
Rusya ve Ukrayna yaklaşık 5 yıl önce doğalgaz transit anlaşması imzalamıştı. Rusya’nın Ukrayna’yı işgali sonrasında birçok Avrupa ülkesi Rusya’dan doğalgaz almayı bırakmış ancak Avusturya, Slovakya ve Macaristan gibi ülkeler Rus doğalgazını kullanmaya devam etmişti.
Ukrayna yönetiminin 2023 sonu için yayımladığı verilere göre, boru hatları ile ülke üzerinden Avrupa'ya taşınan Rus gazı miktarı 2023'te, 2022'ye kıyasla yaklaşık yüzde 28 azalarak 15 milyar metreküpe gerilemişti.
Ukrayna'nın söz konusu sözleşme sayesinde yılda yaklaşık 1 milyar dolar, Gazprom'un ise yılda 3 milyar dolardan fazla gelir elde ettiği tahmin ediliyor.
Rus gazını Avrupa'ya taşıyan ana boru hatları Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa artık atıl duruma düşerken Türkiye Ukrayna’ya alternatif olma yolunda. Rusya, Karadeniz'in altından geçen TürkAkım boru hattı aracılığıyla Macaristan ve Sırbistan gibi ülkelere gaz tedarik etmeye devam edecek.
Rusya bir zamanlar Avrupa’nın en büyük gaz tedarikçisiydi, ancak savaş başladığından beri AB müşterilerinin neredeyse tamamını kaybetti; alıcılar tedarik için ABD, Norveç ve Katar'a yöneldi.
(HA)
