*Fotoğraflar: AA (Arşiv).
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Joe Biden Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre, 15 Eylül'de Avustralya, İngiltere ve ABD'nin imzaladığı nükleer denizaltı anlaşmasıyla ilgili görüştüğü.
Açıklamada, ''Fransa'nın ve Avrupalı ortaklarımızın stratejik çıkarlarını ilgilendiren konularda müttefikler arasında açık istişareler yapılsaydı, duruma 'yarar sağlayacağı' konusunda liderler mutabık kaldı'' denildi.
Açıklamaya göre Biden ve Macron, güvenin sağlanması için koşulları yaratmayı ve ortak hedeflere yönelik somut önlemler önermeyi amaçlayan bir derinlemesine istişare süreci başlatmaya karar verdi.
Ekim'de buluşacaklar
Liderler, ortak anlayışlara ulaşmak ve bu süreçte ivmeyi sürdürmek için Ekim ayı sonunda Avrupa'da buluşmaya karar verdi.
Açıklamada, Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron'un Fransa Büyükelçisi'nin geleceki hafta Washington'a dönmesine karar verdiği de belirtildi.
Elysee'den yapılan açıklamada ise şunlar söylendi:
- ABD özellikle son zamanlarda AB'nin Hint-Pasifik bölgesindeki işbirliği stratejisi çerçevesinde, Fransa ve AB'nin bölgedeki angajmanının, stratejik öneme sahip olduğunu bir kez daha teyit etti. ABD ayrıca, Avrupa savunmasının daha güçlü ve verimli olması, transatlantik ve küresel güvenliğe olumlu katkıda bulunması ve NATO'nun rolünü tamamlaması gerektiğinin de farkındadır.
Biden ayrıca, teröre karşı ortak mücadelenin bir parçası olarak, "Sahra bölgesindeki Avrupa devletleri tarafından yönetilen terörle mücadele operasyonlarına desteğini güçlendirme" sözü de verdi.
AUKUS krizi hakkında
- Avustralya, AUKUS anlaşması sonrası Fransa ile olan konvansiyonel denizaltı anlaşmasını iptal etti.
- Fransa bunun üzerine Washington ve Canberra'daki büyükelçilerini geri çağırdı. Fransa'nın büyükelçisini Washington'dan uzaklaştırma kararı, Paris'in ABD'ye karşı ilk defa bu sertlikte hareket etmesi anlamına geliyor.
- Fransa'nın tepkisine Almanya ve Avrupa Birliği'nden de destek geldi.
- Fransa savunma bakanı, İngiltereli mevkidaşı ile görüşmeleri iptal etti.
- NOT: AUKUS; Avustralya, United Kingdom-UK-Birleşik Krallık ve United States-US-Birleşik Devletler) üçlüsünün kısaltması.
Johnson: Fransa rahat bıraksın
Öte yandan İngiltere Başbakanı Boris Johnson, Fransa'ya durumu artık kavraması, ABD ve Avustralya'daki müttefiklerini üçlü nükleer denizaltı anlaşmasıyla ilgili ''rahat bırakmasını'' söyledi.
Johnson anlaşmanın kimseyi dışlamaya çalışmadığını, Çin'e düşman olmadığını, üç ülke arasındaki bağları ve dostluğu güçlendirmek için yapıldığını söyledi.
İngiltere Başbakanı'nın açıklamalarının Paris'i kızdıracağı düşünülüyor.
AUKUS hakkında notlar
- AUKUS (üç üye ülkenin isimlerinin kısaltması), 15 Eylül 2021 tarihinde Avustralya, Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından ilan edilen üçlü bir güvenlik paktı.
- Paktla birlikte, ABD ve Birleşik Krallık, Avustralya'yı destekleyerek nükleer enerjili denizaltılar geliştirmesine ve konuşlandırmasına yardım etmeyi ve Pasifik bölgesinde Batı'nın askeri varlığına katkıda bulunmayı hedefliyor.
- Anlaşma, yapay zeka, siber savaş, sualtı yetenekleri ve uzun menzilli saldırı yetenekleri gibi kilit alanları kapsıyor. Ayrıca, nükleer savunma altyapısında (muhtemelen Birleşik Devletler ve Birleşik Krallık ile sınırlı olan) bir nükleer bileşen de içeriyor.
- Anlaşma, askeri yeteneklere odaklanacak ve onu Yeni Zelanda ve Kanada'yı da içeren Five Eyes istihbarat paylaşım ittifakından ayıracak.
- Anlaşma, Çin'e karşı uluslararası bir hamle olarak da nitelendiriliyor.
(PT)
