Athena grubu "Altüst" albümündeki "Ses Etme" şarkısına çektiği klipte LGBTİ’lere yönelen nefret saldırılarını gündeme getirdi.
Klipte bir drag queen’in* bir gününü izliyoruz; kalkıyor, kıyafetlerini giyiyor, makyajını yapıyor, taksiye biniyor, çalıştığı gece kulübüne gidiyor, dans ediyor, eğleniyor, eve dönerken de -aslında birkaç saat önce onu hayranlıkla izleyenlere benzeyen erkekler tarafından- saldırıya uğruyor.
O aldığı darbelerin etkisiyle kanlar içinde yere yığılırken, klibin başından beri ara ara gördüğümüz kadın gelip onu yerden kaldırıyor ve birbirlerine sarılıp sevgi ve dayanışmayla yollarına devam ediyorlar.
Klibi izlediğimde bu kadının komşulardan biri olduğunu ve son sahnede bir kadın dayanışması mesajı verildiğini düşündüm.
Mesela Cengiz Semercioğlu da, bu sahneyi “Öldüresiye dayak yiyen bireyin yardımına başörtülü bir kadın koşuyor. (...) İnsanları kılığıyla kıyafetiyle, cinsiyetiyle, inanışıyla değerlendirmeyin artık diye haykırıyor” diye yorumlamış.
Klibin başrolünde oynayan Onur Gökhan Gökçek’in dediği gibi, klipteki mesajlar yoruma açık, herkes kendi penceresinden yorumlayabilir.
Senaryonun aslında ise o kadın drag queen’in annesiymiş, kliple eşcinsellerin ailelerine de bir mesaj göndermek istemişler. Bir nevi “LİSTAG annesi” yani.
Bir taraftan çok beğenilen, diğer taraftan çok eleştirilen bu klibi, başrol oyuncusu Onur Gökhan Gökçek’le konuştuk.
Bale yapıyordu, 7 senedir drag queen
* Fotoğraf: Nicola Le Huerou
Onur Gökhan Gökçek, yedi senedir drag queen olarak çeşitli mekanlarda çalışıyor.
Bu işe başlamadan önce bale yapıyormuş. Bir süre işsiz kaldıktan sonra Türkiye’nin drag queen gösterileriyle ünlü mekanı Cahide’de çalışan arkadaşları aracılığıyla bu işe başlamış. Üç senedir çeşitli kulüplerde çalışıyor. Önümüzdeki hafta ise yeni bir iş bulduğu Zürih’e taşınacak.
Drag queen’liğe nasıl başladığını şöyle anlatıyor:
“Cahide’de dans eden arkadaşlarım vardı, birkaç kez gidip şovları seyrettim ve açıkçası büyülendim. İstanbul gibi bir yerde, sahnede drag queen’lerin dans edip şarkı söylediği başka hiçbir yer yoktu. İnsanlar yemek yemeye geliyor ve şov seyrediyorlar.
“Bülent Ersoy, Deniz Seki, Hülya Avşar, Demet Akalın gibi isimler çıkıyordu, kimi zaman onlarla birlikte şov yaptık. Hem kabare şovlara yer verip, Türkiye’den sanatçıların şarkılarını şova çevirip, o kıyafetlerle, ayakkabılarla sahnede dans edebileceğim başka bir yer yoktu; beni büyüleyen de buydu.
“Ahsen Gönülce’nin ismini anmadan olmaz, koreografımızdı ve hepimizi büyük bir disiplinle eğitiyordu. Orada makyajı, kostümü, şovu öğrendim.
“Drag queen olmak büyük bir disiplin istiyor. Nerede çalışırsan, hangi ekiple çalışırsan çalış, disiplin çok önemli. Sen bir hata yaptığında, bu senin bireysel hatan gibi görünmüyor, tüm ekibin hatası olarak görünüyor.”
Senaryo, klipte rol alanların fikirleriyle şekillendi
Athena ve çekim ekibi, bu şarkının videosunda LGBTİ’lerin sorunlarına değinmek, bunu görünür kılmak istemiş. Zaten senaryo da klipte oynayanların müdahaleleriyle şekillenmiş:
“Athena, LGBTİ+ dünyasını anlatan, yaşadığımız sorunları ele alan bir klip çekmek istediğini söyleyerek bana ulaştı.
“İlk başta farklı bir senaryo yazmışlardı. Çekim ekibinin LGBTİ+ dünyasına dair pek bir fikri yoktu; yani medyadan yer aldığı kadarıyla sınırlıydı bildikleri. Üzerine biraz çalışıp senaryoyu değiştirmeyi önerdim. Fikirlere çok açıklardı ve çok olumlu yaklaştılar. Senaryoyu değiştire değiştire buraya vardık.
“Yönetmen ve senaristin amacı, toplumdaki homofobiyi ve transfobiyi insanların gözüne sokmaktı. Athena aracılığıyla da bunu geniş bir kitleye ulaştırmak istiyorlardı.”
* Sağdaki fotoğraf: Ali Sakarya
“Bu klip bilmeyen, ulaşılamayan kitle için yapıldı”
Klip birçok eleştiri de aldı. Onur Gökhan Gökçek, “Her şeye rağmen bu iyi bir şey” diyor:
“Evet, senaryo klişe olabilir, evine dönerken dayak yiyor olması kötü olabilir. Ama sonunda da karakterin annesi geliyor ve gülerek ‘Biz bunun da üstesinden geliriz, ayakta duralım, sağlam duralım’ diyerek dönüyorlar.
“Eleştirilerde ‘Klip çok renkli, makyajlar falan çok iyi ama trans bireyleri böyle görmek istedikleri için böyle yansıtıyorlar’ deniyor özetle. Evet, yıllardır insanlar sokakta şiddet görüyor, evlerinde öldürülüyor, bunu biliyoruz.
“Şiddeti, ayrımcılığı, cinayetleri ben biliyorum, klipte oynayanlar biliyor, siz biliyorsunuz, klibi eleştirenler de biliyor. Ama bu klip zaten bunu bilmeyenler, görmeyenler için çekildi. Bilmeyen, ulaşılamayan kitle için bu konuyu işledik ve bunu böyle renkli ve güzel bir şekilde gösterdik.
“Athena’nın ulaştığı kitle o kadar büyük ki. Geçen bir arkadaşım dedi ki; ‘Bu klip sayesinde, sen Türkiye’nin başka bir ucunda, ücra bir mahallede, küçük bir evde yaşayan lubunyanın olmak isteyeceği tipsin.’ Evet bu klip onlar için yapıldı.
“Bu videoda olduğu gibi girişimleri, birlikte yol kat etmek ve olumlu bir dönüşüm yaratmak için değerlendirmeliyiz bence. Ben klipte oynadığım için söylemiyorum bunları. Ama elimizde böyle bir malzeme var ve pozitif bir şekilde yaklaşırsak daha fazla yol kat edebiliriz.” (ÇT)
* Drag queen, performans sanatı amacı ile kadın toplumsal cinsiyetine atfedilen kıyafetler tarzında giyinen kişileri tanımlar. Kadın cinsiyet rolüne göre giyinen drag queen’ler, eşcinsel, trans ya da heteroseksüel olabilir.
.jpg)
