Son verilere göre, Asya ülkeleri AIDS vakalarında Sahra-altı Afrika ülkelerine yetişmek üzere.
Türkiye'de ilaç pahalı; sağlıklı veri yok
Klinik Mikrobiyoloji ve Enfeksiyon Hastalıkları Derneği Başkanı Prof. Dr. Haluk Eraksoy bianet'e yaptığı açıklamada Türkiye'de AIDS tedavisinde kullanılan ilaçların Avrupa ya da Amerika'dan geldiğini, oldukça pahalı olan ilaçları hiçbir özel sigortanın karşılamadığını söylüyor.
"AIDS ilaçları normalde eczaneden aldığımız ilaçlarla karşılaştırılamayacak pahalılıkta. Maddi durumu yerinde olan bir insan bile tedavisini kendi cebinden karşılayamaz".
Türkiye'de test fiyatları ise daha hesaplı.
Anonim yapılan testlerin sonuçları kimseye duyurulmuyor, sadece sayısal kayıt tutuluyor.
Eraksoy, Sağlık Bakanlığı kayıtlarına göre Türkiye'de HIV pozitif 2 bin civarında insan olduğunu, ancak "Türkiye gibi test yaptırma oranlarının düşük olduğu ülkelerde bu sayının 10'la çarpılması gerektiğini" söylüyor.
Türkiye'de AIDS konusunda bilinçlendirme programları da maalesef çok yetersiz.
Mevcut programlar AIDS'le Savaşım Derneği gibi, gönüllü organizasyonlar tarafından yürütülüyor.
Ancak, bu organizasyonlarda çalışanlar aynı zamanda başka işleri olan gönüllüler olduğu için profesyonel ve devamlı projeler oluşturulamıyor.
Eraksoy, "Eğitim programlarını yürütmek için profesyonel eğitim kadroları oluşturulmalı, istihdam edilen eğitimcilerin sadece bu konuya odaklanmalı" diyor.
Eraksoy'un "Ucu bırakılırsa yayılma potansiyeli fazla ve bedelleri ağır" diye nitelediği AIDS konusuna devletin yaklaşımı da maalesef "hastalığı öncelikli sağlık sorunu olarak görmemek üzerine kurulu".
"Devletin ilgisizliğini sağlık sorunlarına ayrılan kaynakların azlığı çerçevesinde anlamak mümkün, ancak gene de duyarsızlık çok tehlikeli ve mazur görülmemeli".
Asya'da acil önlem gerekli
Hindistan artık Güney Afrika Cumhuriyeti'nden sonra en fazla AIDS/HIV vakasının göründüğü ülke. Her dört yeni vakadan biri Asya'da görülüyor ve epidemik Çin'in bütün bölgelerine yayılmış durumda.
Piot Reuters'a yaptığı açıklamada, Asya'da AIDS patlamasına yol açabilecek çok fazla risk faktörünün bir arada bulunduğuna işaret etti.
Piot'a göre başlıca risk faktörleri prezervatif kullanımının yaygın olmaması, HIV testi yaptırma konusunda yaşanan zorluklar, kadın-erkek eşitsizliği ve uyuşturucu kullanımı.
Eğer AIDS vakalarındaki artış bugünkü gibi devam ederse önümüzdeki beş yıl içinde Asya ve Pasifik ülkelerinde 12 milyon yeni vaka görülecek. Dünya Sağlık Örgütü (WHO)'nün yaptığı açıklamaya göre ise bölgede her gün 3 bin 500 kişi HIV taşıyıcısı oluyor.
AIDS vakalarını önlemeye yönelik programların önündeki en büyük engellerden biri hastalıkla ilgili önyargılar. Dünyanın bir çok ülkesinde AIDS hala eşcinsel hastalığı olarak görüldüğü için risk altında olan çoğu insan test yaptırmıyor.
Tedavi programlarında yaşanan sorunlar arasında ise kokteyl ilaçların fiyatları ön sıralarda yer alıyor.
Brezilya ve Hindistan gibi ülkeler tedavide kullanılan ilaçların çoğunun jenerik versiyonlarını üretiyor ancak Amerika merkezli ilaç şirketleri patent haklarını iddia ederek ucuz ilaçların satılmasına karşı çıkıyor. (EK/EÜ)
