Pandeminin sona ereceği ve COVID-19’un grip gibi bir hastalığa dönüşeceğine ilişkin iyimser beklentiler ne yazık ki uzun sürmedi. Çünkü dünyada ve Türkiye’de Omicron’un yeni alt varyantları nedeniyle vaka sayılarında hızlı artış yaşanıyor.
Bu artışı değerlendiren Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD) Enfeksiyon Çalışma Grubu Başkanı Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu, “Bu aşamada acilen aşılama hızlanmalı, aksi taktirde sonbaharda daha ciddi vaka artışları yaşayabiliriz” uyarısı yaptı.
"Yeni varyantlarla akciğer tutulumu arttı"
Doç. Dr. Berna Kömürcüoğlu, pandemide gelinen durumu şöyle özetledi:
“Nisan ayı itibarıyla COVID-19 sayılarındaki hızlı azalmayla beraber dünyada ve ülkemizde önlemlerin kaldırılması nedeniyle salgının biteceği ve endemik enfeksiyon halini alacağı yönünde beklentiler artmıştı.
"Ancak bayram tatilinin sona ermesiyle COVID-19 vakalarında 40 kat artış yaşandı. Hâkim varyant halini alan Omicron BA.4 ve BA.5’in çok kolay ve hızla bulaşma özelliklerine sahip olmaları ve aşının oluşturduğu bağışıklıktan kaçabilmeleri nedeniyle vakalarda hızlı artışa neden olmakta.”
Sağlık Bakanlığı verilerine göre yaz mevsimine rağmen Haziran sonu itibarıyla haftalık vaka sayısının 226 binin üzerine çıktığını, hasta sayısının ise 40 kat arttığını belirten Kömürcüoğlu, şu önemli bilgileri verdi:
“Artan vaka sayılarına paralel mortalite de artma meylinde. Omicron varyantı ilk ortaya çıktığında pulmoner tutulum ve hastaneye yatış gereksinimi çok azalmıştı, adeta bir grip gibi geçiyordu.
"Bu toplumda belirgin bir rahatlamaya neden oldu ve önlemlerin bırakılmasına yol açtı. Ancak yeni gelişen alt varyantlarda tekrar pulmoner tutulum, pnömoni ve ağır vakalar görmeye başladık.
"Özellikle yaşlı ve ek hastalığı olan, immun yetmezliği olan hastalarda ağır hastalık riski daha yüksek. Yaşlıların risk altında olmasının birkaç nedeni var. Öncelikle doğal bağışıklık ve enfeksiyonla mücadele bozuluyor, aşıların yarattığı koruyuculukta düşüyor, diyabet gibi kronik hastalıkların eklenmesi de direnci daha da düşürüyor.”
Son aşılardan sonra 6 ay ve daha fazla süre geçtiğinde bağışıklığın azaldığı aktaran Kömürcüoğlu, şu hatırlatmaları yaptı:
“Vaka artışların önüne geçilmesi için aşılarda hatırlatma dozlarının yapılması çok önemli. İlk aşılamaların üzerinden zaman geçti ve tam doz aşılı olanlar ülkemizde maalesef yüzde 30 civarında.
"Son aşılarından 6 ay ve üzerinde süre geçtiğinde bağışıklık azalıyor, yeni varyantların antikordan kaçma özelliği de olması aşıların etkinliğini azaltıyor ve kişiler tekrar tekrar hasta olabiliyor.
"Varyantlara daha etkili yeni aşı geliştirme çalışmaları halen devam ediyor. Yeni aşılar uygulamaya girene kadar özellikle mRNA (Biontec) aşılarını hatırlatmada öneriyoruz.”
Okullar açılmadan 12 yaş altı aşılanmalı
Aşılama konusunda artış olmazsa sonbahar ve kış aylarında vaka artışlarının daha da hızlanacağı uyarısını yapan Kömürcüoğlu, “COVID aşıları emniyet kemeriniz gibidir; kazayı önlemez ama kaza sırasında ağır yaralanmayı ya da ölümü önler” diyerek, şu önerilerde bulundu:
- · Kışa kadar hatırlatma dozlarının yapılması çok önemli.
- · Ülkemizde 12 yaş altı aşılama programına alınmadı, okullar açılmadan 12 yaş altı çocuklarında aşılanmasına başlamalı, böylece genç nüfusun ailedeki yaşlılara hastalığı bulaştırması önlenmeli.
- · Daha kolay bulaşan Omicron alt varyantlarından korunmak için kalabalık açık alanlarda risk daha fazla. Kapalı alanların yanı sıra, toplu ulaşım ve çarşı-pazar gibi kalabalık açık alanlarda da maske kullanılmalı.
TÜSAD HAKKINDA
Göğüs hastalıkları alanında ülkemizin ilk bilimsel meslek kuruluşu olarak 22 Haziran 1970 yılında İstanbul’da kurulan Türkiye Solunum Araştırmaları Derneği (TÜSAD), halen Türkiye genelindeki 5,000’e yakın üyesi ile “halkın akciğer sağlığını korumak” amacı doğrultusunda çalışmalarını sürdürüyor.
Toplumsal ve mesleki eğitimi, araştırmaları destekleyerek halk sağlığının korunmasına yönelik faaliyetler yürüten TÜSAD, “Tükenmeyen bir nefesle” sloganı ile 52 yıllık geçmişinde 43 ulusal kongre, sayısız bilimsel toplantı, sempozyum, iki dünya kongresi ile bilinçlendirme ve farkındalık projelerine imza attı.
(EMK)
