Türkiye Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Enstitüsü (DİSK-AR) en yoksul yüzde 20’lik kesimin yaşamını sürdürebilmek için gelirinin ancak yüzde 33,7’sini gıda harcamalarına ayırabildiğine dikkat çekti.
DİSK-AR’ın hazırladığı raporda, asgari ücretlilerin üç öğün için kişi başına ayırabildiği paranın 2,36 lira olduğunu açıklandı.
“Eşi çalışmayan ve iki çocuklu bir asgari ücretli Temmuz 2013’te elde edeceği geliri ile gıdaya ancak 9 lira 44 kuruş ayırabilecek.
“Buna göre asgari ücretlinin üç öğün için kişi başına ayırabildiği tutar 2,36 TL
“Öğün başına bu tutar sadece 79 kuruş düzeyinde kalıyor. Bu miktar ocak ayında 76 kuruştu.
“Dolayısıyla 2013 yılı temmuz zammı öğün başına sadece 3 kuruşa denk gelmektedir.”
Eğitime aylık 3 lira
Rapordaki bilgilere göre, Dört kişilik bir ailenin günlük sağlıklı beslenebilmesi için Mayıs 2013 itibari ile kişi başına ortalama 8,99 lira gıda harcama yapması gerekiyor. Bu da asgari ücretlinin, bir kişinin sağlıklı beslenmesi için gerekli olan gıda harcaması ile dört kişiyi doyurmaya çalıştığını gösteriyor.
Asgari ücretlileri merkeze koyarak hazırlana raporda yer alan bazı tespitler şöyle:
* Tek bir belediye otobüs biletinin Türkiye ortalamasında 1,61 TL olduğu koşullarda, asgari ücretlinin ulaşım için ayırabildiği günlük pay sadece 2,13 TL, bu gelirle bulunduğu yerden hareket etmesi bile imkansız.
* Mayıs 2013 tarihi itibari ile ortalama kira bedeli 558 TL’yi bulurken, asgari ücretlinin kira ve diğer konut harcamaları için ayırabildiği tutar sadece 258 TL. Buna göre asgari ücretli en sağlıksız çevrede, kentsel donatı hizmetlerinin en az olduğu, deprem riski altındaki konutlarda yaşamak zorunda bırakılıyor.
* Asgari ücretlinin, kültür ve eğlence için ayırabildiği pay toplamda aylık 10 lira, ki bu miktar ile sinema, tiyatro ya da maça gitmek mümkün değil.
* Asgari ücretlinin çocuğunu okutması, aylık çocuk başına 3 TL’lik ayrılan pay ile yokluktan dolayı neredeyse mucize. Okul tercihleri büyük oranda, yoksul ve kaynak yokluğundan eğitim veremez durumdaki okullar.
* Asgari ücretlinin ortalama fiyatlı bir buzdolabını alması için, ev eşyası için ayırabildiği 44 TL ile başka hiçbir eşya almaksızın 25 ay çalışması gerekiyor.
“Sefalet sürüyor”
Raporda asgari ücretin, bir işçinin ailesi ile birlikte asgari olarak temel ihtiyaçlarını karşılayacak, işçiyi kimseye muhtaç etmeyecek bir düzeyde belirlenmesi gerektiği de dile getirildi.
“Asgari ücretin ekonomik büyüme ve verimlilik artışından pay almaması, üretilen kaynakların belirli ellerde toplanması anlamına gelmektedir.
“Gelir dağılımını düzenleyici bir rol oynaması beklenen asgari ücretin, açlık sınırının bile altında belirlenmesi vicdanları zedelemektedir.
“Asgari ücretin, temel gereksinimleri karşılayacak bir biçimde ele alınması gerekmektedir. Ne yazık ki, 2013 yılı için belirlenen rakamlar raporda da görüldüğü gibi sefaletin sürdürülmesi anlamına gelmektedir.” (YY)
