Mahkeme, Artvin'in Arhavi ilçesinde Kavak 1-2 Regülatörü ve Hidroelektrik santrali projesine (HES) ÇED olumlu kararının yürütmesini durdurdu.
Türkiye'de ilk kez şehir merkezinde kurulması plananlalan Mapa İnşaat'ı bünyesinde barındıran MNG Holding'in Kavak HES projesi halkın büyük tepkisini çekmişti. Arhavi halkı, şirket çalışmalara başlayınca Konaklı köyünde direniş çadırı kurmuştu.
Arhavi Doğa Koruma Platformu üyelerinin açtığı sonucu Rize İdare Mahkemesi projenin ÇED olumlu kararının yürütmesini durdurdu.
Aynı derede 8 HES olmaz
Mahkeme kararın gerekçesinde söz konusu Kapistre çayı üstünde sekiz HES projenin planlandığını belirterek bu HES'lerin ekolojiye olumsuz etkisinin bütüncül bir yaklaşımla ele alınması gerektiğini belirtti.
bianet'e konuşan avukat Yakup Şekip Okumuşoğlu, mahkeme kararının havzanın bir bütün olarak değerlendirilmesi yönündeki gerekçesinin olumlu olduğunu belirterek söz konusu diğer HES projeleri ile ilgili de hukuki mücadelelerinin devam ettiğini belirtti.
"Her bir projenin ÇED süreci kendi sınırlarına etkisi kapsamında inceleniyor. Bu çok yanlış. Söz konusu havzada sekiz HES projesi var. Bunların tamamının havzayı nasıl etkileyeceğine bakmak gerekiyor. Üstelik bu havzada sadeec HES'ler değil, havzaya büyük yük getiren birçok taş ocağı var."
Can suyu hesabı eksik
Mahkemenin sunduğu gerekçeler şöyle:
* Projenin kümülatif çevresel etkileri açısından mansap ve menba yönünde bulunan diğer hidroelektrik santral projeleri ile birlikte ele alınıp değerlendirilmedi.
* Can suyunun hesabı konusunda dava konusu proje sahibi müdahil şirket tarafından yapılan çalışma yetersiz.
Patlatmanın yerbilimi etkisi yok
* Proje kapsamında iletim tüneli inşaası sırasında yeraltında patlatma yapılacak olup, bu patlatmalarla ilgili ÇED raporunda herhangi bir hesaplama yapılmaması bir eksiklik.
* ÇED raporunda belirlenmesi gereken patlatma konusundaki detayların yerbilimi açısından değerlendirilmesi yapılmadı.
Ne kadar ağaç kesilecek belli değil
* Pasa depolama alanı olarak seçilen yerler topoğrafik açıdan uygun olmadığı gibi bu amaçla seçilen yerlerde dik şevli depolama yapılarak gerekli hacim oluşturulsa bile ortaya çıkacak nihai görüntü peyzaj açısından sıkıntılı olacak.
* İletim tüneli dışında bina ve tesislerin kurulacağı kesimler ile cebri boru güzergahında, özellikle de bitkisel formasyonun yoğun olduğu alanlarda kapsamlı bir ağaç kesimi gerçekleştirileceği anlaşılmakta olup, ÇED raporunda kesilecek ağaç sayısının sayısal olarak verilmemesi ve çevresel etkilerinin değerlendirilmemesi, ayrıca, bunların olumsuz çevresel etkileri olacaksa bu etkilerin giderilmesine yönelik tedbirlerden söz edilmemesi, proje alanında peyzaj öğeleri yaratmak veya diğer amaçlarla yapılacak saha düzenlemelerinin ne kadar alanda, nasıl yapılacağı, bunun için seçilecek bitki ve ağaç türleri detaylı olarak yer almaması ÇED raporunun eksik diğer yönü.
Arhavi'de 14 HES projesi yapılmak isteniyor. Bölgede birçok taş ocağı var. Daha önce köylülerin mücadelesi sonucunda Kavak köyünde kurulacak kömür tesisini mahkeme iptal etmişti.(NV)
