Araçlardaki emniyet kemeri ve hava yastığı gibi pasif güvenlik önlemleri yetişkinler düşünülerek tasarlanıyor. Ancak çocuklar "küçülmüş erişkinler" değil. Çocukların kafaları bedenlerinin dörtte birini oluşturur. Yetişkinlerde ise bu oran sekizde bir. Çocukların kafalarının toplam vücut ağırlığına oranı yüzde 25'ken, yetişkinlerde bu oran yüzde 7. Dolayısıyla kullanılacak tutuş sistemi, çocuğun yaşına, kilosuna ve vücut yapısına uygun olmalı. Her yaş için de farklı sistemler kullanılmalı.
Türkiye’de çocuk oto koltuğu kullanımı son yıllarda bir artış gösterse de gelişmiş ülkelere göre çok düşük seviyede.
Çocuk koltuğu üreten Maxi Cosi Türkiye Distribütörü Grup Baby’nin Satış ve Pazarlama Direktörü Ayla Müstecaplıoğlu, "Birçok aile için seyahat sırasında bebeğin annesinin kucağında ya da sadece arkada oturması yeterli. Yapılan araştırmalar ne yazık ki saatte 20 kilometre hızla yol alırken bile, çocuklar için ciddi yaralanmalara hatta ölümlere neden olabilecek kazalar yaşanabileceğini gösteriyor" diyor.
Ölümleri ciddi oranda azaltıyor
Türkiye’de trafik kazalarında ölen çocukların oranının yüzde 46 olduğunu vurgulayan Müstecaplıoğlu, "Oto çocuk koltuğunun 1993’den beri yasalarla zorunlu tutulduğu Avrupa’da oranlar çok daha düşük. Kuzey Avrupa’da trafik kazalarında ölen çocukların oranı yüzde 2, Güney Avrupa’da bu oran yüzde 4. İlgili kanuna göre Avrupa’da çocuklar 12 yaşını tamamlayana ya da boyu 1.5 metreye ulaşana kadar çocuk koltuklarıyla seyahat etmek zorunda" diyor.
Müstecaplıoğlu, şöyle devam ediyor: "Ülkemizde zorunlu tutulmayan çocuk oto koltukları, yetkililerin gerekli kanunu hala çıkarmaması ve bu konuda yeterli bilince sahip olmayan anne babalar nedeniyle sadece bir aksesuar olarak görülüyor."
Bağlama şekli önemli
Çocuk oto güvenlik koltuğu satın alırken, otomobile bağlarken ve kullanırken dikkat edilmesi gereken pek çok ayrıntı bulunuyor. Sadece çocuk oto koltuğu satın almak yetmiyor, uygun koltuğu doğru şekilde kullanmak da gerekiyor.
Yapılan araştırmalara göre çocuk koltuklarının sadece yüzde 7’si düzgün bir şekilde bağlanıyor. Çocuk koltuklarının otomobilin emniyet kemeri ile sabitlenmesi alışılmış bir uygulama, ancak uluslararası alanda yapılan araştırmalar anne babaların emniyet kemerini kullanmakta sık sık hata yapabildiklerini gösteriyor.
Artık birçok otomobilde bulunan evrensel standartlaşmış bir bağlama sistemi olan ’IsoFix’ ise çocuk oto güvenlik koltuğunun araca otomatik olarak takılmasını sağlayarak, gevşek bağlanma riskini ortadan kaldırıyor.
Yaşa, kiloya göre üç grup
Bir bebek doğumundan itibaren 36 kilogram oluncaya kadar ki dönemde -yani yaklaşık 12 yaşına gelene kadar- üç farklı oto koltuğuna ihtiyaç duyar:
Grup0+: Doğumdan itibaren kullanılır. Otomobilinizin arka koltuğuna, bebeğin yüzü sürüş istikametinin tersine gelecek şekilde bağlanıyor. Bunun nedeni sert bir fren ya da kaza anında bebeğin hassas baş ve boynunu hayati zedelenmelerden korumak.
Grup1: Çocuğunuz oturmaya başladığı dönemde kullanacağınız ikinci oto koltuğudur ve sürüş istikametine doğru yerleştirilir.
Çocuğunuz 18 kilogramı geçip biraz daha büyüdüğünde doğrudan otomobilinizin emniyet kemerleriyle bağlayabildiğiniz Grup 2/3 olarak adlandırılan oto çocuk koltuklarını kullanabilirsiniz.
Çocuk oto koltuklarının fiyatları grubuna ve markasına göre 150 ile 700 YTL arasında değişiyor. (AY/EÜ)