Azerbaycan'ın Dağlık Karabağ'a 19 Eylül’de yaptığı askeri operasyonuna tepki gösteren Avrupa Parlamentosu (AP), sorumlulara karşı yaptırım uygulanması ve Avrupa Birliği’nin (AB) Bakü ile ilişkilerini gözden geçirmesi çağrısında bulundu.
Dün (5 Ekim) 9 aleyh, 36 çekimser oya karşın 491 lehte oyla kabul edilen önergeyle AP, Azerbaycan'ın Karabağ'a yönelik “önceden planlanmış ve gerekçesiz askeri saldırısının uluslararası hukukun ve insan haklarının ağır bir ihlali ve ateşkes sağlanmasına yönelik önceki girişimlerin açık bir ihlali olduğunu vurguladı.
"Etnik temizlik anlamına geliyor"
Parlamentonun resmi internet sitesinde yer alan açıklamaya göre son saldırıdan bu yana 100 binden fazla Ermeni'nin bölgeyi terk etmek zorunda kaldığını belirten AP üyeleri, mevcut durumun “etnik temizlik” anlamına geldiğini ifade ederek Azerbaycan birliklerinin Karabağ'ın Ermeni sakinlerine yönelik tehdit ve şiddet eylemlerini şiddetle kınadı.
AP kararıyla, AB ve üye devletlere, Karabağ'dan gelen mülteci akını ve bunu takip eden insani krizle baş edebilmesi için Ermenistan'a gerekli tüm yardımı derhal sunmaları çağrısı yapıldı.
Azerbaycan’a yaptırım talebi
Saldırı karşısında “dehşete düşen” Parlamento, AB'yi Karabağ'da çok sayıda ateşkes ihlali ve insan hakları ihlalinden sorumlu Bakü'deki hükümet yetkililerine yönelik hedefli yaptırımlar uygulamaya çağırdı. Azerbaycan’ın bölgedeki tüm insanların güvenlik ve refahının sağlanmasında tam sorumluluk taşıdığını hatırlatan AP milletvekilleri, Azerbaycan birlikleri tarafından işlenen ve “savaş suçu” teşkil edebilecek ihlallerin de soruşturulmasını talep etti.
Parlamento, silah desteği sunan Türkiye'yi kınadı
AP üyeleri, Bakü'yü olası bir “askeri maceracılığa” karşı uyarırken Türkiye'ye de müttefikini “dizginleme” çağrısında bulundu. Parlamento, ayrıca Türkiye'nin Azerbaycan'ın silahlandırılmasında rol almasını ve Bakü'nün 2020 ve 2023'teki saldırılarına tam destek vermesini de kınadı.
AB’ye Azerbaycan ile ilişkilerini gözden geçirme çağrısı
AB'yi Bakü ile ilişkilerini kapsamlı bir şekilde gözden geçirmeye çağıran AP milletvekilleri, Azerbaycan gibi uluslararası hukuku ve uluslararası taahhütleri açıkça ihlal eden ve insan hakları sicili endişe verici olan bir ülkeyle stratejik ortaklık geliştirmenin AB dış politikasının hedefleriyle bağdaşmadığının altını çizdi.
Parlamento, AB'yi Bakü’nün saldırgan tavrının devam etmesi durumunda AB'nin Azerbaycan ile vize kolaylığı anlaşmasının uygulanmasını askıya almayı değerlendirmeye ve Azerbaycan petrol ve doğalgazının AB'den ithalatının tamamen durdurmaya çağırdı.
.jpg)
Dağlık Karabağ-Artsakh kurban edildi
Ne olmuştu?
Azerbaycan ordusu, 10 aydır abluka altına aldığı Karabağ'a, saldırılarda sivil ve polislerin öldüğü gerekçesiyle 19 Eylül'de askeri operasyon başlattı.
Artsah (Karabağ) İnsan Hakları Savunuculuğu Ofisi'nin derlediği bilgiye göre, Azerbaycan'ın saldırısı sonucu en az 200 kişi öldü, 400'den fazla kişi de yaralandı. Azerbaycan, operasyonda 192 askerinin hayatını kaybettiğini duyurdu.
20 Eylül'de varılan anlaşma ve ateşkes kararının ardından Karabağ Ermenileri ile Azerbaycan temsilcileri, ilk olarak 21 Eylül'de Azerbaycan'ın Yevlak kentinde, ardından da 25 Eylül'de İvanyan'da (Hocalı) bir araya geldi. Toplantılardan bir sonuç çıkmadı.
25 Eylül'de başkent Stepanakert yakınlarındaki bir akaryakıt deposunda “benzin sözü” verilen Ermeniler kuyrukta beklerken meydana gelen patlamada 170 kişi hayatını kaybetti, 349 kişi de yaralandı.
Azerbaycan'ın süren ablukası yakıtın yanı sıra gıda ve su sorununa da neden olmuştu.
1 Ekim itibariyle 100 bini aşkın Karabağlı Ermeni Ermenistan'a sığındı. Savaş öncesi, bölgede 120 bin Ermeni’nin yaşadığı tahmin ediliyordu.
Yerel Karabağ Hükümeti 2023 sonuna kadar hükümetin feshedileceğini ve silahlı güçlerin dağıtılacağını açıkladı.
Birleşmiş Milletler (BM) misyonunun ilk raporuna göre Karabağ'da 50 ile bin kadar Ermeni kalmış durumda.
(NT)
