* Fotoğraf: Vikipedi
Kamu-özel işbirliği (KÖİ) projesi ile yapılan ve 29 Ekim 2016’da açılan Ankara Yüksek Hızlı Tren (YHT) Garı için 2020’de 5 milyon yolcu garantisini karşılamadı.
Yolcu sayısı 740 binde kalırken, hazine, gelmeyen yolcular için yüklenici firmalar Cengiz-Kolin-Limak ortaklığına 7,5 milyon dolar ödeyecek.
Sözcü’nün haberine göre, yolcu garantisi nedeniyle gar için üç yılda devletin kasasından 13 milyon 852 bin 545 dolar çıktı. Tren garı için garanti kapsamında 2016’dan bu yana 14 milyon dolarlık ödeme yapıldı.
- Yolcu başı ödeme: Tren garında yıllık yolcu garantisinin tutmaması halinde şirkete her yolcu için 1,5 dolar ödeniyor. Garantinin tutması durumunda ise her yolcu için ödeme 50 cent oluyor.
- Yıllık yolcu garantisi: Yapılan sözleşme kapsamında ilk 2 yıl için 2’şer milyon, sonraki 2 yıl için 5’er milyon, sonraki 4 yıl için 8’er milyon ve 9-14’üncü yıllar için de 10’ar milyon yolcu garantisi verilmişti.
“Yapı ruhsatı da çıkarılmadı”
İyi Parti Denizli Milletvekili Yasin Öztürk, konuyla ilgili yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Devlet vatandaşın en ufak bir bina yapmasında ruhsat isterken kendisi gecekondu yapıyor. Koskoca başkentin göbeğinde Ankara garının yapı ruhsatı çıkmadan yapılmasına göz yumuldu.
“YHT garına giden yolcu için de gitmeyen yolcu için de Hazine’den para çıkıyor. Kara Tren gecikiyordu, belki hiç gelmiyordu. Hızlı tren geliyor ama gelirken meşhur beşlilerden üçüne çalışıyor, Hazine’yi boşaltıyor”
Dört yıl için 21 milyon dolar
Cengiz Kolin-Limak ortaklığına Ankara YHT Garı için 2016-2017 döneminde 2 milyon yolcu garanti edildi ve 2 milyon 207 bin 230 yolcu gelince, 3 milyon 103 bin 615 dolar ödendi. 2017-2018 döneminde 2 milyonluk garantiye göre, 2 milyon 497 bin 861 yolcu geldi ve 3 milyon 248 bin 930 dolar şirkete verildi.
2018-2019’da 5 milyon yolcu garantisi tutmayınca, 7 milyon 500 bin dolar daha ödendi. 2020-2021 dönemi için de 5 milyon yolcu garantisi verildi, ancak 740 bin kişi kullandığı için hedef tutmadı. 2020 ile birlikte yolcu garantisi için ödenen tutar, 21 milyon 352 bin dolara ulaşacak.
KÖİ projeleri
Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı’nın verilerine göre, Türkiye’de 253 adet KÖİ projesi bulunuyor. Bunların alanlarına göre sayıları şöyle:
- Karayolu: 42
- Havayolu: 18
- Yat limanı ve turizm tesisi: 18
- Demiryolu: 1
- Kültür ve turizm tesisi: 1
- Gümrük tesisi: 23
- Endüstriyel tesis: 2
- Sağlık tesisi: 18
- Enerji: 97
- Liman: 23
- Madencilik: 8
- Katı atık: 2
Örnek projeler
Türkiye'nin, en genel anlamıyla faturanın topluma kesileceği anlamını taşıyan KÖİ kapsamında dünyada listeye giren en büyük projelerinden bazıları şöyle:
- İstanbul Havalimanı
- Gebze-Orhangazi-İzmir Otoyolu
- 3. Köprü
- Malkara-Çanakkale Otoyolu
- Kemerköy-Yeniköy Termik Santrali
(TP)
