10 Ekim Dayanışması, 105 kişinin hayatını kaybettiği intihar saldırısındaki devlet ihmali ve yargı ihlallerine karşı BM Minnesota Protokolü kapsamında bağımsız bir soruşturma komisyonu kurulmasını istedi.
Emniyete saldırıya ilişkin istihbaratın gelmesine rağmen önlem alınmadığını ve yetkililer hakkındaki soruşturmanın Valilik ve Savcılık tarafından kapatıldığını söyleyen 10 Ekim Dayanışması, #AnkaraiçinMinnesota hashtag’i ile bir kampanya başlattı.
10 Ekim Dayanışması, Ankara’da 10 Ekim 2015’te düzenlenen Barış Mitingi’ne yapılan intihar saldırısında hayatını kaybedenlerin yakınlarını, yaralanmış olanları ve saldırıdan etkilenenleri bir araya getirmek, dayanışma ağları örmek ve hukuki süreçleri izlemek amacıyla oluşturulmuştu.
Minnesota Protokolü nedir?
Birleşmiş Milletler Minnesota Protokolü, hukuk dışı, keyfi ve yargısız infazların hukuki açıdan soruşturulmasına ilişkin bir model protokol.
Protokol, hukuk dışı, keyfi ve yargısız infazların önlenmesi ve soruşturulmasına yönelik bir dizi ilke ve tıbbi sorumluluk standartları oluşturmayı ve böylece bu infazların azalmasını amaçlıyor. Soruşturma usullerini olay yeri inceleme, delillerin incelenmesi, soruşturmaya hazırlık, tanık beyanlarının araştırması, soruşturma, model otopsi protokolü ve mezar açma ve iskelet kalıntılarının incelenmesi için standartlar sıralanıyor.
Benimsenen standartların ölümlere ilişkin soruşturma sırasında kullanılmasının, başka infazların meydana çıkarılması ve ifşa edilmesi için gerekli için gerekli delilleri sağlayacağı ve bu şekilde, infazları gerçekleştirmiş kimselerin, yargısal veya siyasal yaptırımlar yoluyla sorumluluklarının ortaya konulabilmesi öngörülüyor. Bu standartlar, uluslararası gözlemcilerin şüpheli ölümlere ilişkin yapılan soruşturmaları değerlendirmeleri için de yol gösterici oluyor.
Protokolde, devletin suça karıştığı şüphesinin bulunduğu hallerde özel bir soruşturma komisyonu kurulmadıkça, objektif ve tarafsız bir soruşturmanın yürütülmesinin mümkün olmayabileceğini belirtirken, hangi hallerin devletin suça iştirak ettiği, taraflı olduğu veya soruşturmayı yürütenlerin yeterli uzmanlığa sahip olmadığını detaylı bir şekilde anlatıyor. Protokolde belirtilen karinelerden herhangi birinin varlığı halinde, özel bir soruşturma komisyonu kurulması gerektiği belirtiliyor.
Özel bir soruşturma yapılması gerektiren durumlar arasında “ölenin siyasi görüşlerinin, dini veya etnik bağının veya sosyal statüsünün, devletin suça karıştığı veya iştirak ettiği şüphesine neden olması”, “kamu görevlilerinin veya onlarla bağlantısı olan kimselerin, infaza ilişkin soruşturmayı engelleme veya geciktirmeye teşebbüs etmeleri” gibi ibareler de yer alıyor.
Bağımsız soruşturma komisyonu kurulması için ise koşullar şöyle sıralanıyor:
* Yeterli uzmanlığın olmaması; veya
* Tarafsızlığın söz konusu olmaması; veya
* Olayın önemi; veya
* Bir ihlal örüntüsünün açık varlığı; veya
* Ölenin ailesinin, yukarıda sayılan yetersizliklere veya diğer somut nedenlere dayalı şikayetleri.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı'nın Türkçeleştirdiği "Birleşmiş Milletler Hukuk Dışı, Keyfi Ve Yargısız İnfazların Önlenmesine ve Soruşturulmasına İlişkin El Kılavuzu Minnesota Protokolü" için tıklayın.
Ankara katliamı ve Minnesota Protokolü nasıl kesişir?
10 Ekim Dayanışması, mitingde görevli polislerin bir intihar saldırısına karşı uyarıldığını, polisin rutin yol aramasına saldırı günü gece 00.00 ila 09.00 arası ara verdiğini ve intihar saldırganlarının isimlerinin ve bilgilerinin Emniyet’e iletildiğini; ancak tüm bunların miting komitesine bildirilmediğini söylüyor.
İnisiyatif, saldırının istihbaratının 2 ay önce Emniyet’e geldiğini, Suruç ve Ankara patlamalarını düzenleyen saldırganların birlikte çektirdiği fotoğrafın da Emniyet’te olduğunu ve intihar saldırganlarından birinin gözaltında olduğunu ancak saldırıdan 11 gün önce serbest bırakıldığını ifade ediyor.
Ayrıca patlamayla ilgili ihmali bulunduğu düşünülen devlet görevlileri hakkındaki soruşturmanın Valilik ve Savcılık tarafından kapatıldığı ifade ediliyor. (ÇT)
