Yaşamın her anı giderek daha da dijitalize hale gelirken bazı insanlar analog fotoğraf üretimi yapıyorlar. Fotoğrafı ‘’ üretmenin‘’ artık çok basit bir hale geldiği günümüzde analogdan vazgeçmiyorlar çünkü fotoğrafı fiziki bir halde elinde bulundurmanın güzelliği, analog baskı yapabilme imkanı, bu emek süreci heyecanlandırıyor onları.
Film, analog fotoğraf makinesi satışı üzerine Sirkeci’de esnaflık yapan Mehmet Şehabettin Pamuk ile fotoğraf ve film ilişkisini; Facebook grubu üzerinden analog fotoğraf paylaşımı yapan Ahan da fotoğraf grubundan Mehmet Can ile analog fotoğrafı konuştuk.
Pamuk: Hobimdi, mesleğim oldu
Kaç yıldır bu mesleği yapıyorsunuz ?
33 yıldır profesyonel olarak bu mesleği yapıyorum. Amatör olarak başladım. Bu iş, benim hobimdi, mesleğime dönüştü. Karanlık odayı da, siyah&beyaz fotoğrafı da biliyorum.
Analog fotoğraf hala nasıl ilgi çekici oluyor?
Fotoğrafın temelinde siyah&beyaz vardır. Bunu insanlar kendi de basabiliyor, renkli gibi sıkıntılı uğraş verici bir şey değil. Basittir, herkes yapabilir. Analog fotoğraf bir zevk işidir onun kimyasını koklamak, kimyasıyla birleşmek, yıkaması, ortaya heyecan ile fotoğrafın belirmesi.
Nereden baksan bunun arkasında 200 yıllık tarih var. Analog fotoğrafa dönüş her zaman olmuştur. Olacaktır. İnsanlar filmle çekmek istiyor, o heyecanı yaşamak istiyor. Avrupa’da, Rusya’ da, Amerika’da çoğu insan kendi arşivlerini filme çekiyorlar. Biz de pek böyle değil. Dijital fotoğraf insanlara kolay geliyor, ancak analog öyle değil, filmde tek atış yapman gerek. Işığa kompozisyona dikkat etmen gerek. Teknoloji bu yöne gittiğine göre sağlıklı olup olmadığı bana düşmez ancak renkli fotoğrafta dijital iyidir.
Dijital fotoğraf sağlıklı mı sizce? Analog fotoğrafın avantajı ya da dezavantajı nedir?
Her şeyin dijitale dönüştüğü bir dünyada, bunun kararını çoktan verdiler. Sağlıklı, dijitalle ne yapacağını bilirsen sağlıklı. Bugün her şey ile fotoğraf çekilebiliyor cep telefonundan tut, kibrit kutusuyla bile pinhole dediğimiz fotoğrafçılık yapılabiliyor. Emek meselesi. Kişi eğer orta format çekebiliyorsa, bugün biraz daha farklı boyutta biraz daha derinlikli. Onu çekenler de çekip dijitale atıyorlar agrandizör baskı yapan yok. Sadece siyah-beyazda bildiğimiz agrandizör baskı yapılıyor. Orta formatta, analogda dijitale aktarılıyor. Ama arşivlerini negatife aktarıyorlar. Artısı ya da eksisi kullanıcının birikimiyle alakalı bir şey bu. Analog baskıya pek girmiyor insanlar. Agradizor baskı da renkli de biraz pahalı. Analog hep vardır, var olacaktır. Ben de analog kullanıyorum. Müşteriler bizi arayıp filmi yıkamanın detaylarını da öğrenebiliyor. Görüntüyü o an elde etmenin bir takım eksileri de vardır elbette. Dediğim gibi kullanıcının birikimiyle ilgili bu durum.
Mehmet Can: Büyüsüne kapılıyorlar
Analog fotoğrafta sizi çeken nedir?
Fotoğrafa yüklediğimiz anlam ve duygusal bağ nedeniyle hala analog fotoğraf çektiğimizi söyleyebilirim. Dijital olayında başarı çok farklı bir kavram ve istediğiniz kareyi alamadığınızda çoğu zaman karenizi tekrarlayabiliyorsunuz ve bir şekilde iyi sonuçlar elde edebiliyorsunuz. Analog kullandığınızda ise çekeceğiniz kareyi düşünüyor, doğru anı bekliyor ve deklanşöre basmadan önce bir hazırlık aşamasından geçiyorsunuz. Bunun sonucunda da sonuç iyi ya da kötü olsun, bu süreç tamamen "fotoğraf" adına yapılan bir aktivite oluyor. Filmi makineye taktığınız andan sonuçları elinize alana kadar geçen zamanda yaşadığımız o heyecan ve belirsizlik duygusunu seviyoruz biz.
Facebook grubuna kullanıcıların tepkileri nasıl?
Çoğunlukla güzel tepkiler aldığımızı söyleyebilirim."Ahan Da Fotoğraf" isimli Facebook grubumuzda üye sayımız artıyor. Aynı hobi etrafında toplanan arkadaşlar aracılığı ile üye kazanımlarımız oluyor. Çoğu zaman hiç fotoğrafla ilgili olmasa bile analog büyüsüne kendini kaptırıp analog fotoğraf ile uğraşmaya başlayan üyemiz de bir hayli fazla, kendimden biliyorum. Grubumuz sadece bir paylaşım platformu olmakla da kalmıyor, üyelerin bilgi ve fikir alışverişinde bulunduğu, tavsiyelerde bulunduğu bir yardımlaşma ortamı aynı zamanda. Üyeler yaşadıkları yerlerde buluşmalar düzenleyip tanışma ve fotoğraf turları da yapıyorlar ayrıca.
Analog fotoğrafı dijitalden ayıran şey nedir?
Doğru ve özenli bir geliştirme sürecinden geçtiği sürece, analog fotoğrafın dijital bir kareden hiçbir eksiği yok ve rahatlıkla söyleyebilirim ki teknik açıdan hala dijitalden daha kaliteli sonuçlar alabiliyorsunuz ama süreç bazında yaklaşacak olursak, film bulma, banyo ettirme tarama veya baskı alma konularında önemli bir maliyet ve ulaşılabilirlik söz konusu. Çektiğiniz bir film sanal alışveriş yoluyla Amerika’dan gelip banyo için başka bir şehre gidebiliyor, yani sonuçta elinizde olan fotoğraf karesi kilometrelerce heyecanı da beraberinde taşıyor. Bizi hala ısrarla analog fotoğraf üretimine teşvik eden şey de bu duygu. (MÖ/AS)
* Fotoğraflar: Miray Özturan / Adem Kaan Öz
