Haberin Kürtçesi için tıklayın
Amazon, ormansızlaşmanın artmasıyla haftalardır yanıyor. Yoğun duman NASA tarafından tespit edildi ve São Paulo'yu Pazartesi günü karanlığa gömdü.
Amazon Yağmur Ormanları yangınlarıyla ilgili Brezilya'nın uzay araştırma merkezinden yeni data sağlandı.
Ulusal Uzay Araştırmaları Enstitüsü (Inpe), uydu verilerinin 2018'le aynı döneme oranla %83'lük bir artış gösterdiğini açıkladı.
Sao Paulo'da "Kıyamet mi geldi" tepkisi
Yangınlardan çıkan duman Pazartesi günü Sao Paulo şehrinde kararmaya neden oldu.
Yaklaşık bir saat kadar süren gündüz kararması, Amazonas ve Rondonia eyaletlerinden 2700 km'den uzaktaki orman yangınından çıkan dumanın sert rüzgarla beraber taşınmasından sonra meydana geldi.
Greenwich Time'ın haberine göre Sao Paulo'da insanlar "Kıyamet mi geldi?" gibi tepkilerle sokaklara döküldü.
TIKLAYIN - "Inferno'nun Ta Kendisini Yaşıyoruz"
*NASA görüntüleri.
Dünyanın nefes almasını sağlıyor
Dünyanın en büyük yağmur ormanı olan Amazon hem küresel ısıtmanın hızını yavaşlatan bir karbon deposu olmasıyla hem de yaklaşık üç milyon bitki ve hayvan türüne ve bir milyon yerli insana ev sahipliği yapmasıyla dünya için hayati bir yere sahip.
Inpe, Ocak ve Ağustos arasında 72 binden fazla yangın tespit ettiğini söyledi.
Bu, kayıtların 2013'te başlamasından bu yana en yüksek rakam. Perşembe gününden beri çoğunlukla Amazon bölgesinde meydana gelen 9500'den fazla orman yangını gözlemlendiği belirtildi.
Uydu görüntüleri Brezilya'nın en kuzey eyaleti olan Roraima'nın karanlık dumanla kaplı olduğunu gösteriyor.
Mello: Ormansızlaşma sürecinin sonu
Amazon Programı Başkanı Ricardo Mello, "Kuru hava yangının ortaya çıkması ve yayılması için elverişli koşullar yaratmakta ancak yangının başlaması kasten ya da kazayla insan sebepli" derken ekledi:
"Yangınlar son zamanlarda artan ormansızlaşma sürecinin bir sonucu."
Orman yangınlarında meydana gelen yükseliş raporları, Bolsonaro'nun çevre politikaları hakkındaki eleştirileri ile beraber geldi.
Bilim adamları, Amazon'un, cumhurbaşkanının ocak ayında görevini üstlenmesinden bu yana, koruma yerine kalkınmayı tercih eden politikalar sebebiyle daha hızlı bir şekilde zarar gördüğünü söyledi.
"Hükümet verileri çarpıtıyor"
Geçtiğimiz on yılda, önceki hükümetler federal kurumlar ve para cezaları sistemi sayesinde ormansızlaştırma sürecini azaltmayı başarmıştı. Inpe, Haziran ayında ormansızlaşmada bir yıl önceki aynı aya göre %88 artış gösteren veriler yayınladı.
Geçtiğimiz ay, aşırı sağ cumhurbaşkanı, Inpe'nin müdürünü Amazon'daki ormansızlaşma ölçeği hakkında yalan söylemek ve hükümeti baltalamakla suçladı.
Bununla beraber Inpe, dataların %95 doğru olduğunu ve ajansın güvenilirliğinin Brezilya Bilimler Akademisi de dahil olmak üzere birçok bilimsel kurum tarafından savunulduğunu açıkladı.
Dünya oksijeninin %20'sini üretiyor
Güney Amerika'da yaklaşık beş buçuk milyon kilometrekarelik bir alanı kapllıyor. Brezilya, Peru, Kolombiya, Venezuela, Ekvador, Bolivya, Guyana, Surinam ve Fransız Guyanası olmak üzere dokuz ülkenin sınırları içerisinde bulunuyor. Ormanların %60'ı Brezilya, %13'ü Peru sınırları içerisinde. Amazon ormanları dünyada kalan yağmur ormanlarının yarısından fazlasını oluşturur ve dünyanın en büyük ormanıdır. İçerisinde 40.000 ağaç çeşidi, 2.000 kuş çeşidi ve memeli hayvan, 2.200 balık çeşidi ile 128,843 çeşit omurgasız hayvan bulunur ve bu nedenle dünya üzerinde en fazla türe sahip olan orman. Amazon ormanları dünyadaki su kaynaklarının yüzde 20'sini oluşturuyor. Dünya'nın oksijeninin %20'si Amazon ormanlarında üretiliyor. |
(RA/PT)
*bianet Ağustos/Eylül dönemi stajyeri Rabia Ardıç çevirdi.
