25 Temmuz’da Ankara’da gözaltına alındıktan sonra savcılık ifadelerinin ardından serbest bırakılan altı YPG’linin Cilvegözü sınır kapısından El Kaide bağlantılı El Nusra militanlarına teslim edilmesiyle ilgili HDP Grup Başkanvekili İdris Baluken soru önergesi verdi.
Türkiye İnsan Hakları Vakfı (TİHV), İnsan Hakları Derneği (İHD), Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) ile Eğitim ve Bilim Emekçileri Sendikası da (EĞİTİM SEN) ortak bir basın açıklaması yayımladı.
“Geri gönderme ilkesi ihlal edildi”
TİHV, İHD, SES ve EĞİTİM SEN, ortak açıklamalarında Ahmed Şêrko, Omer Qadir, Rêber Seyho, Ehmed Helûm, Cemal Ehmed ve Beşîr Mihemed’in El Nusra’ya teslim edilmesi iddialarıyla ilgili şunları ifade etti:
“Altı yaralının savcılıkça serbest bırakılmalarına rağmen, Yabancılar Şube Müdürlüğü’ne teslim edilmeleri sonrası yasal izinle Türkiye’ye giriş yaptıkları Mürşitpınar yerine Cilvegözü sınır kapısından El Kaide’nin Suriye kolu El-Nusra'ya teslim edildiklerine dair açıklamaları öğrenmiş bulunmaktayız.
“Bu vahim durum, tarafı olduğumuz uluslararası sözleşme ve iç hukukumuzda da açıkça düzenlenen ‘geri gönderme yasağını’- ‘geri göndermeme ilkesini’ açıkça ihlal etmiş olduğu anlamına gelmektedir.
"Hiç kimse, işkenceye, insanlık dışı ya da onur kırıcı ceza ve muameleye tabi tutulacağı veya ırkı, dini, tabiyeti, belli bir toplumsal gruba mensubiyeti veya siyasi fikirleri dolayısıyla hayatının ve hürriyetinin tehdit altında bulunacağı bir yere gönderilemez.*
“El-Nusra Suriye/Rojava kantonlarına saldıran bir silahlı örgüttür. Yaralı altı Rojava/Kobaneli insan El-Nusra’nın kontrolündeki sınır kapsından sınırdışı edilmiş/teslim edilmiş ise, bu kişilerin başta yaşam hakları olmak üzere uğrayacakları tüm ihlal ve tehlikelerden Türkiye Cumhuriyeti hükümeti sorumlu olacaktır.
“Yetkilileri, altı kişinin akıbeti hakkında açıklama yapmaya, bu kişileri kurtarmak için harekete geçmeye, ulusal ve uluslararası hukuka aykırı şekilde sınırdışı edenler hakkında gerekli işlemleri yapmaya, BM Mülteciler Yüksek Komiserliği ile Avrupa Konseyi İşkenceyi Önleme Komitesini Türkiye hakkında harekete geçmeye çağırıyoruz.”
Davutoğlu’na sorular
Baluken, geçici Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) Hükümeti Başbakanı Ahmet Davutoğlu’na şu soruları yöneltti:
“Altı YPG’linin, Ankara’da gözaltına alındıktan sonra terör örgütü El Nusra’ya teslim edilmesine cevaz veren ulusal ve uluslararası hukuk kuralları nedir?”
“1949 tarihli Cenevre Sözleşmesi’ne göre altı YPG’li memleketlerine teslim edilmek zorundadır. Bu zorunluluk göz önünde bulundurulduğunda, altı YPG’linin Mürşitpınar kapısından Kobane kantonuna teslim edilmesi yerine Cilvegözü Sınır Kapısı’ndan terör örgütü El Nusra’ya teslim edilmesinin izahı nedir?”
“Altı YPG’linin gözaltına alınmasından tutalım da terör örgütü El Nusra’ya teslim edilmesine kadar geçen süreçte, bu uygulamaların hayata geçmesi için talimatı siz mi verdiniz?”
“Altı YPG’linin terör örgütü El Nusra’ya teslim edilmesi ile ilgili hem iç hukuk hem de uluslararası hukuk açısından kanunsuz bir iş yapıldığı apaçık ortadadır. Bu kanunsuz uygulamanın sorumluları kimlerdir?”
“Bakanlar Kurulu kararı ile terör örgütü ilan edilmiş olan El Nusra’ya karşı savaşan YPG’lilerin bu örgüte teslim edilmesi, ülkemizi terör örgütlerine destek veren ülkeler kategorisine sokacak bir pratik değil midir?”
“Başbakan olarak terör örgütlerine destek verilmesi ile ilgili uluslararası hukuk kapsamında işletilecek süreçler üzerine gerekçeniz ne olacaktır? Söz konusu hukuk dışı destek Lahey Adalet Divanı’na taşınırsa izleyeceğiniz yol haritası ne olacaktır?”
“Altı YPG’linin ağır yaralanmalı hastalıkları bulunmasına rağmen zorla sedyelere bindirilerek gözaltına alınmasının gerekçesi nedir? Hangi hukuk kuralına dayanarak bu işlem gerçekleştirilmiştir?”
“Altı YPG’liye Yabancılar Şube Müdürlüğü’nde sağlık hizmetlerinin verilmesi bir yana işkence yapıldığı iddiaları vardır. Bu iddialar araştırılmış mıdır? Araştırılmış ise, hangi sonuçlara varılmıştır?”
“Altı YPG’li Yabancılar Şube Müdürlüğü’ndeki iken gerek iktidar mensupları ve güvenlik bürokrasisinin milletvekillerimize gerekse de emniyet mensuplarının avukatlara bilgi vermemesinin izahı var mıdır?” (EKN)
------------------------------------------------------------------
* Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Cenevre Sözleşmesi -Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu’un 4. ve 55/1.a maddesi
