BILD Avrupa seçimlerinin sonuçlarını Almanya’nın doğusunda Eylül’de yapılacak üç eyâlet seçimi öncesi bir siyasal depremin habercisi olarak okuyor: "Kenardakiler güçlenerek merkeze yöneliyor."
Ancak radikal solun sesi Taz, durumun kötüye gittiğini saptamakla birlikte "enseyi karartmama çağrısı" yapıyor: "Her şeye karşın umut ışıkları var."
AfD Doğu'ya hükmediyor
► Doğu'da oylarını yüzde 7,5 artıran bölgenin en güçlü partisi Almanya için Alternatif (AfD), yüzde 27 ile tüm partilerin açık ara önünde.
Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) yaklaşık yüzde 20 ile ikinci sırada ve kabaca beş yıl önceki durumunu koruyor.
Sahra Wagenknecht İttifakı (BSW) yaklaşık yüzde 13 ile doğruca üçüncü sıraya yerleşti.
Yüzde 1,2 oy kaybeden Başbakan’ın Sosyal Demokrat Partisi (SPD) yüzde 12'de kaldı.
Yeşiller Doğu'daki seçmenlerinin yarısından fazlasını (yüzde 7,4) kaybederek yüzde 6,4'e düştü. Sol Parti de (Die Linke) oylarının yüzde 7,2’sini kaybederek yüzde 5,5 ‘e geriledi. Hür Demokratlar (FDP) yüzde 1,6 oy kaybederek yalnızca yüzde 3 ‘te kaldı.
AfD'nin kaleleri
AfD'nin kalelerinde, Doğu'nun geri kalanına kıyasla değişimler çok daha dramatik.
Federal Anayasayı Koruma Dairesi'nin (Almanya FBI’ı) Saksonya'da kesinlikle aşırı sağcı olarak sınıflandırdığı AfD, Pazartesi sabah erken saatlerde tüm oyların sayılmasının ardından yüzde 31,8 oy oranıyla Eyâlet Başbakanı Michael Kretschmer'in CDU'sunun (21,8) açık ara önünde yer aldı. BSW de yüzde 12,6 ile üçüncü sıraya yerleşti.
Saksonya'nın AfD lideri Jörg Urban (59), henüz sayım sürerken bile muzaffer bir edayla "medya, Anayasayı Koruma Dairesi ve eski partilerin yoğun ajitasyonuna rağmen AfD'nin önemli kazanımlar elde ettiğini" söylüyordu.
Saksonya yöneticilerinin akşam seçim sonuçları hakkında yorumdan kaçınması, özellikle CDU'nun sonuçtan ne kadar etkilendiğini gösteriyor.
AfD kırlardan kentlere
Şimdiye kadar kırsal alanlar (özellikle Doğu Saksonya ve Erzgebirge) AfD'nin klasik kalesi olarak görülüyordu. Aşırı sağcılar bu pozisyonlarını bir kademe daha genişletmeyi başardılar ve tüm Saksonya bölgelerinde birinci sıraya yerleştiler. Meißen, Bautzen ve Görlitz ilçelerinde bazı yerlerde yüzde 40'ın üzerinde sonuçlar elde edildi. Ancak AfD aynı zamanda Dresden, Leipzig ve Chemnitz gibi büyük şehirlerde de ilk kez en güçlü parti oldu.
Trafik lambası partileri 5'in altında kalabilir
Trafik lambası partileri SPD (yüzde 6,9), Yeşiller (yüzde 5,9) ve FDP (2,4) Saksonya'da gerçek bir fiyasko yaşadı ve toplam üçü bir arada ancak BSW'yi geçebildi. Her üç trafik ışığı partisi de Eylül ayında yapılacak eyâlet seçimlerinde yüzde 5 barajını aşamayabilir.
Yeşiller Partisi'nin birinci adayı Anna Cavazzini (41), sonuçların tatmin edici olmadığını kabul etti: “Potansiyelimizin oldukça gerisine düştük."
Taz: "Enseyi karartmayalım"
Seçim sonuçlarını "Doğu kaybedilmiş değil" başlığı altında yorumlayan radikal solun organı günlük Taz gazetesi ise demokratları ve antifaşistleri gözlerini açarak derlenmeye çağırıyor:
"Doğu Almanya'daki seçim sonuçları kaygı verici. AfD Pazar günü burada birçok seçimi kazandı. Avrupa seçimlerinde tüm Doğu Almanya eyâletlerindeki en büyük güç haline geldi. Saksonya'da neredeyse yüzde 32'ye, Thüringen'de ise neredeyse 31'e ulaştı.
[AfD] Yerel seçimleri de kazandı. Pek çok belediye meclisinde ve bölge meclisinde artık en büyük grup olacak -ancak oralarda yalnızca sağcı ve aşırı sağcı vekiller olmayacak: Özgür Saksonyalı neo-Naziler de Saksonya'daki birçok yerel parlamentoya giriyor. Sonuçlar özellikle sonbaharda yeni eyâlet parlamentolarının seçileceği Saksonya, Thüringen ve Brandenburg'da tehdit edici.
Bu rakamlar karşısında kaderci olmamak gerçekten kolay değil. Ancak Doğu'nun kaybedildiğini iddia eden herkes yanılıyor. Çünkü seçim sonuçlarına yakından baktığınızda bir umut da bulacaksınız.
Örneğin Zittau'da "Zittau daha fazlasını yapabilir" seçmen derneği neredeyse yüzde 18 oy alarak AfD'den sonra en güçlü ikinci güç haline geldi. Veya liberal seçmen ittifakı gidişatı belirlediği için AfD'nin hiçbir rol oynamadığı küçük Augustusburg kasabası. Veya yılın başında AfD'ye yönelik protestoların artık belediye meclisinde dört sandalye kazanan bir seçmen ittifakına dönüştüğü Freiberg. Yerel ikinci tur seçimlerin yapıldığı Thüringen'de ise AfD tek bir sandalye bile kazanamadı.
Bu kadar güçlü olan AfD'ye bakmak, ona karşı koyanlara yönelik bakışı karartıyor. Kendi topluluklarında ya da spor kulüplerinde her gün sağcılara karşı mücadele edenler. Yıl başındaki protestoların ardından aktif kalanlar. Şu anda ilgimize ihtiyaçları olan onlar. Mücadelelerinde kendilerine destek olacak demokratik siyasetçilere, onları koruyacak polis ve yargıya ihtiyaçları var. Almanya'nın her yerinden dayanışmaya ve bağışlara ihtiyaçları var. Çünkü ne Doğu'da ne de Avrupa'nın geri kalanında açık toplumu savunmanın alternatifi yok.
(AEK)