Fotoğraf: AA
Almanya 16 yıllık Merkel dönemini sonlandıracak seçimler için yarın sandık başına gidiyor. Partiler dün ve bugün son seçim etkinliklerini düzenleyerek seçmenden oy istedi. Son anketlere göre seçimin başabaş geçmesi bekleniyor. Yıllar sonra bir seçimden hangi partinin birinci güç olarak çıkacağı önceden bilinmiyor.
DW’nin haberine göre Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) üyesi Angela Merkel, kardeş partisi Hristiyan Sosyal Birlik (CSU) ile ittifakları olan Hristiyan Birlik’in adayı olarak son 16 yıldır seçimlere gitmiş ve hükümeti kurmuştu. 16 yıllık Merkel döneminde üç kez Sosyal Demokrat Parti (SPD) bir kez de Hür Demokrat Parti (FDP) ile koalisyon kurdu.
Bu seçimlerde tekrar aday olmayacağını Merkel daha önce duyurmuştu. Son yıllarda popülerliği düşse de Merkel hala Almanya’nın en beğenilen ve güvenilir politikacısı olma özelliğine sahip.
TIKLAYIN-Bir siyasetçinin portresi: Angela Merkel
TIKLAYIN- Merkel dönemi kapanırken: Türkiye ile ilişkiler
Uzmanlara göre, onun aday olmamasıyla seçmen üç yeni adayı ve partilerini gözden geçirmek için yeni bir vesile oldu. Son haftalarda yapılan kamuoyu anketlerinde seçimlerin tek ve kesin bir favorisi olmadığı, Sosyal Demokratlar önde gitse de Hristiyan Birlik ittifakının aradaki farkı azalttığı dikkat çekti.
Ülkeyi 16 yıldır yöneten Başbakan Angela Merkel’in yeniden aday olmadığı seçimlerde başbakanlık için, Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinin adayı 60 yaşındaki Hristiyan Demokrat Birlik Partisi (CDU) Genel Başkanı Armin Laschet, Sosyal Demokrat Parti’den (SPD) 63 yaşındaki Maliye Bakanı Olaf Scholz ve Yeşillerden 40 yaşındaki partinin Eş Başkanı Annalena Baerbock yarışıyor.
Merkel, Laschet için oy istedi
Daha önce seçim kampanyasından geri duracağını açıklasa da Başbakan Angela Merkel’in son günlerde partisi CDU'nun lideri ve Hristiyan Birlik ittifakının başbakan adayı Armin Laschet’e destek veriyor. Seçim mitingindeki konuşmasında Merkel, "Pazar günü yapılacak seçimlerde söz konusu olan Almanya'nın istikrarlı kalması. Gençliğin bir geleceğinin olması ve insanların refah içinde yaşaması" diye konuştu.
Merkel, Kuzey Ren-Vestfalya (KRV) Başbakanı da olan Laschet’in politikayı temelden başlayarak öğrendiğine ve yıllar içinde de tecrübe sahibi olduğuna işaret ederek, KRV’deki başbakanlığı döneminde Laschet'in insanlar arasında köprüler kurmayı ve herkesi yanına almayı başardığını savundu.
Laschet de partisinin sandıktan iyi sonuçla çıkacağından emin olduğunu vurguladı ve son seçim etkinliğinde de yine Sol Parti’yi eleştirdi. Sol Parti’nin güvenlik ve dış politikada yanlış bir çizgiyi savunduğunu ileri süren Laschet, onların başka bir Almanya’yı savunduğunu, dolayısıyla kurulacak hükümette yeri olmayacağını tekrarladı.
Laschet, seçim sürecindeki en büyük rakip olan Sosyal Demokratlar ve başbakan adayı Olaf Scholz’un Yeşiller ve Sol Parti ile koalisyon kuracağını iddia ederek ülkenin sola kayma tehlikesi olduğunu savundu ve bunu büyük tehdit olarak lanse etti.
Son anketlerde yüzde 5-7 arasında oy oranı gözüken Sol Parti ile Yeşiller ve SPD’nin koalisyon kurması matematiksel olarak çok mümkün gözükmüyor. İlaveten Sol Parti Avrupa Birliği’ne yönelik eleştirel tutumu ve NATO’yu reddetmesi sebebiyle hükümet etme yeteneği bulunmayan parti olarak niteleniyor. Sosyal Demokratların başbakan adayı, partinin merkez kanadından Olaf Scholz da Sol Parti ile işbirliğine sıcak bakmıyor, ancak diğer taraftan partinin köklerindeki işçi ve emekçi değerlerini savunan yeni solcu yönetim Sol Parti ile belli konularda kesiştikleri görüşünde.
Sosyal Demokratlar sokakta
Sene başında kamuoyu yoklamalarındaki oy oranı yüzde 14-15'lerde gözüken Sosyal Demokrat Parti, son haftalarda birden bire anketlerde öne geçti ve yüzde 24-25 aralığında kalmayı başardı. Partinin Genel Sekreteri, aynı zamanda seçim kampanyası sorumlusu Lars Klingbeil, son haftalarda adayları ve çalışanları ile bütün Almanya'da 3 milyon 11 bin 45 hanenin kapısını çaldıklarını, 400 binden fazla üyeleriyle tutkulu ve heyecanlı bir kampanya yürüttüklerini söyledi.
Kadın aday
Yeşiller Partisinin başbakan adayı Annalena Baerbock da SPD’nin adayı Olaf Scholz ile aynı seçim bölgesinde yarışa gidiyor. Son haftalarda yapılan kamuoyu yoklamalarında Yeşiller’in adayı Baerbock’un yüzde 15-16 aralığında üçüncü parti olduğu çıktı. Dün Düsseldorf'ta düzenlenen son seçim etkinliğinde konuşan Baerbock, öncelikli konuları olan iklim değişikliğine dikkat çekti ve halihazırda Almanya’da çok sayıda şirketin iklime zarar vermeden çalıştığını, yeni hükümetin bunun için çerçeveyi hayata geçirmesi gerektiğini savundu. Baerbock, şimdiye kadar iktidar partilerinin iklim korumayı kabullendiğini ancak icraata geldiğinde adım atmadığını ileri sürüyor.
Hür Demokrat Parti‘nin (FDP) lideri Christian Lindner de Köln ve Düsseldorf'ta son seçim etkinliğini düzenledi. Liberaller, son haftalarda yüzde 10-12 aralığında olmasıyla üç partili bir koalisyonun olası partnerlerinden biri olarak görülüyor.
Sol Parti ve Almanya İçin Alternatif (AfD) partileri de son etkinliklerini Cuma günü düzenledi. Almanya İçin Alternatif partisinin oy oranı anketlerde yüzde 10-11 aralığında görülüyor.
Almanya'dan seçim notları
- Almanya, yarın 20. Dönem Federal Meclisi ve dolayısıyla yeni hükümeti belirmek için sandığa gidiyor.
- 60,4 milyon seçmen 16 eyalette kurulan 85 bin sandıkta oy kullanacak.
- Almanya genelinde 299 seçim bölgesinde 650 bin seçim görevlisi çalışacak.
- Meclis'in 598 milletvekilinin belirleneceği seçimlerde halk ilk oylarını kendi bölgelerindeki milletvekili adayına, ikinci oylarını ise seçtikleri partiye veriyor. Alman seçim sisteminde partinin aldığı oylara göre fazladan milletvekili çıkarmak mümkün olacak.
- 47 partinin yarıştığı seçime katılan 6 bin 211 aday arasında, çeşitli partilerden 100'den fazla Türkiye kökenli bulunuyor.
- Seçimlerde yaklaşık 900 bini Türkiyeli olmak üzere 7,5 milyon göçmen katılması bekleniyor.
- Başbakan Angela Merkel oyunu daha önce mektupla kullandığı açıklanmıştı.
- Berlin'de yaklaşık 1 milyon kişi mektupla oy kullanmak için başvuruda bulundu.
- Oy kullanma işlemi yerel saatle 08.00’da başlayacak ve 18.00’da sona erecek. (NÖ)