Bugüne kadar Almanya'nın birçok eyaletinde "deneme" amaçlı okutulan mezhebe bağlı İslam din dersi, Hessen Eyaleti'nde 2013-2014 eğitim yılından itibaren düzenli müfredatta yer alacak.
Eyalette öğretmen yetiştirmek amacıyla ön hazırlıklara başlandı. İslam din dersleri ilk aşamada 25 ilkokulda hayata geçirilecek.
Devlet müfredatına uygun ve Almanca olarak verilecek dersler için Anayasanın Temel Haklar kısmında yer alan "devletin hakkı saklı kalmak kaydıyla, din eğitimi dini kuruluşların denetimi doğrultusunda verilmektedir" maddesi* uyarınca, Hessen Eyaleti Milli Eğitim Bakanlığı, Diyanet İşleri Türk-İslam Birliği (DİTİB) ve Ahmediye Cemaati ile ortaklaşa çalışıyor.
Böylece Hristiyanlık din dersleri konusunda kilise ve devlet arasında paylaştırılan sorumluluk ilkesi, devlet ve İslami dini kuruluşlar arasında, İslam din derslerinin düzenli müfredatta yer alması amacıyla gerçekleştirilen iş birliğinin de çerçevesini oluşturacak.
DİTİB Eyalet Temsilciliği tarafından oluşturulan, İslam din dersi vermek isteyenlere yeterlilik verecek olan danışma kurulu, İslam Bilimleri ve İlahiyat konusunda uzmanlardan oluşuyor. Hessen Milli Eğitim Bakanlığı'nın ortaklaşa faaliyette bulunacağı ikinci dini kuruluş Ahmediye Cemaati ise henüz danışma kurulunda yer alacak isimleri kesinleştirmedi. Cemaat Başkanı Abdullah Uwe Wagishauser, heyette beş İlahiyat uzmanı ve pedagogun yer alabileceğini belirtti.
Yeterli yüksek öğrenim mezunu yok
Hessen Eyaleti Milli Eğitim Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, sürekli eğitim hakkında gerçekleştirilen bilgilendirme toplantısına 40 kişinin başvurduğu ve başvuranlardan 35'inin öğretmen veya öğrenci olduğu belirtildi. İlk eğitim kursuna başvuru süresi 8 Şubat'ta doluyor, ancak sonrasında yeniden başvuruda bulunmak mümkün.
İslam din derslerini verecek yeterli yüksek öğrenim mezunu bulunmadığı için öncelikle hâlihazırda çalışan Müslüman ilkokul öğretmenlerinin eğitime alınacağı belirtildi. 4 Mart'ta başlayacak öğretmenlere yönelik eğitim bir yıl sürecek.
Eğitime katılmak isteyenlerin, ilkokullarda öğretmen olarak çalışabilecek yeterliliğe ve "mezhebe bağlı İslam dersi konusunda ortaklaşa çalışılan kurumlardan biri uyarınca" bir dini mezhebe sahip olması gerekiyor. Eğitimin sonunda adayları, Gießen Ünivesitesi tarafından düzenlenecek olan sınav bekliyor. Kursun içeriği, İslam'ın temel kaynakları, geçmişte ve günümüzde inanç pratikleri, İslam Pedagojisi ve Didaktik (Eğitim Bilimi) alanlarını kapsıyor.
Öğretmenler başörtüsü takabilecek
Bilindiği üzere eyalet sisteminin geçerliği olduğu Almanya'da, eğitim sistemi eyalet meclislerinin aldığı kararlar uyarınca farklılık gösteriyor. Bu nedenle din eğitimi ve öğretimi konusunda eyaletten eyalete farklı uygulamalara rastlamak mümkün.
Hessen Eyaleti'ne bağlı okullarda başörtüsü yasağı akla gelince, merak uyandıran bir diğer konuysa başörtülü öğretmenlerin eğitime katılıp katılamayacağı yönünde. Bakanlıktan yapılan açıklamada bu noktaya açıklık getiriliyor: Öğretmenler din dersi süresince başörtülerini muhafaza edebilecekler. Tıpkı Musevî bir öğretmene ders boyunca kipasını takma hakkı tanındığı gibi.
"İslam Bilgisi" Yerine "İslam Din Dersi"
Almanya'da İslam'ın okullarda ders olarak okutulması konusundaki süreç dikkate alındığında "İslam Bilgisi" (Islamkunde) ile "İslam Din Dersi" arasındaki müfredata ve dolayısıyla öğretmen seçimindeki farka değinmek gerekiyor. Mezheplerden bağımsız olarak genel dini bilginin verildiği ve inanç unsurunun aranmadığı (öğrencinin Müslüman olup olmaması önem taşımamakta) İslam Bilgisi dersi İslam Bilimi alanında çalışanlar veya Türkçe dersi öğretmenleri tarafından verilirken, "İslam Din Dersi" verecek öğretmenlerin yukarıda belirtildiği gibi bir mezhebe bağlı olması gerekiyor. Alman Anayasası'nın "mezhebe bağlı din eğitimini" düzenleyen 4. maddesi, Katolik ve Protestan mezheplerine mensup öğrencilerin bu doğrultuda eğitim almalarına olanak sağlamaktadır.
* Temel Haklar / Madde 7 - Paragraf 3 /
Almanya'da 2001 yılında dönemin Eyalet Başkanlarının imzaladığı karar çerçevesinde Alman Anayasası'nın 7. maddesi, 3. paragrafı uyarınca, tüm eyaletlerde İslam din dersi verilmesi çağrısında bulunulmuştu. Bu kapsamda devletin ortaklaşa çalışma yürüteceği (İslamî) dini kuruluşun resmi olarak kabulü, kuruluşun bulunduğu eyaletteki Müslümanların hepsini veya büyük bir kısmını temsil ilkesiyle doğrudan ilgilidir. 'Temsil şartı' ile söz konusu dini kuruluş ders müfredatından, öğretmenlerin ve kullanılacak kitapların seçimine kadar söz sahibidir. (GW/NV)
