Bu etkinliklere katılmak üzere Batman'a gelen Goethe Enstitüsü Müdürü Claudia Hahn-Raabe'yle yürüttükleri kültürel değişim projelerini konuştuk.
Raabe, Berlin' de üniversiteyi bitirmiş. Brüksel'de çalışmış, Berlin'e Türkiye'den gelen kadınlarla eğitim programları düzenlemiş, Amerika Birleşik Devletleri'nin Boston, Newyork kentlerinde çalışmış. 4 aydır Türkiye'de İstanbul Goethe Enstitüsü- Alman Kültür Merkezi müdürlüğünü yapıyor.
Enstitünün amaçları nelerdir?
Amacımız toplumlar arasında kültürel diyalog ve kültürel iletişimi desteklemek ve bunu sanat yoluyla( sinema, müzik, tiyatro, sergiler vb) yapmak, ama aynı zamanda konferanslar ve seminerler yoluyla da bu amaçlarımıza ulaşmaya çalışıyoruz.
Türkiye'de faaliyet yürütüyorsunuz ve kültürel-sanatsal amaçlı çalışmalarınız var. Peki, kültürel faaliyetleriniz Türkiye vatandaşı Kürtlerle de var mıdır?
Türkiye'deki Kürt kurumlarıyla doğrudan bir ilişkimiz yok. Ama benim için fark yok, önemli olan insan. Eğer insanlık kültürüne hizmet edecekse ve enstitünün amaçlarına uygunsa Türkiye'deki Kürt kültür kurumlarıyla da ilişkilenebiliriz. Önemli olan insanların kökeni değil sanata ve kültüre duydukları ilgi önemli.
Türkiye Avrupa Birliği'ne (AB) aday ülke statüsünde. Türkiye kültürel açıdan Avrupa'ya hazır mı?
Bu konuda evet ya da hayır şeklinde bir yorum yapabilecek durumda değilim. Daha 4 aydır Türkiye'deyim ve Türkiye'yi tam olarak tanımıyorum.
Bu konuda mutlaka gözlemleriniz olmuştur. Mesela Batman'da gösterdiğiniz filmlerin bazı sahnelerinin "açık" olmasından dolayı kaygı duydunuz. İnsanların tepki vermesinden korktunuz. Bu bir izlenim ya da yargı değil mi?
İlk defa gelmekten kaynaklanan bir endişe. Buradaki insanların nasıl tepki vereceklerini kestirmemekten kaynaklı. Ama burada insanların filimler hakkında yaptıkları yorumları dinleyince rahatladım.
Ama bu bir Avrupalı yargısı, haklı veya haksızlığını tartışmıyorum. Buradaki insanların kapalı olduğu yargısı var endişe birazdan bundan kaynaklanmıyor mu?
(Gülüyor) bütün kültürlere saygımız var.
Dört eşlilik de bölgeye ait bir kültürel gerçek buna da saygı duyacak mısınız?
Dönüp Almanya'ya baktığımızda benzer bir şey var. Bir erkek birden fazla kadınla olabiliyor. Poligami( çok eşlilik) yasal olarak mümkün değil. Fakat insanlar birden fazla kadınla birden fazla erkekle olabiliyor. Çoklu ilişkiler oluyor.
Ama ilişki ayrı bir şey, bu özgür ilişkiye girer. Burada bir erkek dört kadını birlikte eve alıyor.
Bu kültüre de saygı duyacak mısınız?
(gülüyor) bu şekilde düşünmedim. Almanya'da böyle bir durumla da karşı karşıya kalmadım. Birden fazla kadınla yaşayan bir erkek düşünmemiştim.
Dört aydır buradasınız. Türkiye ve Batman deyince ilk aklınıza ne veya neler geliyor?
Batman'la ilgili pek konuştuğumuz için olacak... Daha dört ay öncesine kadar Batman diye bir şehir olduğunu bile bilmiyordum. Şimdi de burada yeni bir dünya keşif ediyorum.
Sembol şeklinde aklınızda neler kaldı?
Sıcakkanlılık, misafirperverlik ilk aklıma gelen kavramlardır.
Türk sinemasını nasıl değerlendiriyorsunuz?
Çok olumlu görüyorum. Mesela Nuri Bilge Ceylan çok iyi bir sinemacı. Yeni birini keşif ettim o da Reha Erdem "Beş vakit" çok iyi bir film...
Batman ve diğer kentlerde "kısa filmleri" gösterim kararı alırken kafanızda oluşmuş bir düşünce yok muydu? Neden?
Anadolu Kültürden Osman Kavala ile ocak ayında görüştük. Birlikte neler yapabileceğimizi konuşurken aklıma bu kısa filimler geldi. İstanbul' da gösterimi programlanmıştı. Bunu ilişkide bulundukları kültür kurumları aracılığı ile Anadolu kentlerinde de gösterme imkanımız var mı? Dedim olur dediler.
Yaklaşık altı hafta önce de bu etkinliği programladık ilk önce nerde gösterileceğini bilmiyordum planı gördüm güzel hazırlanmıştı. Ben zaten Batman'a gelecektim. Aynı günlerde film gösterimleri de olunca gelmemi erkene aldım. Ben sadece filmlerin gösterimi ile yetinmedim gidip görmek de istedim. Çünkü merak ediyordum tanımadığım kentler. Gerçekten bu tür filmlere ilgi var mı? diye de merak ettim. İnsanlar bunları nasıl karşılıyorlar bunları izlemekten memnuniyet duyuyorlar mı... bunu gözlerimle görmek istedim.
Kısa filimler dışında Batman'a dönük kültürel faaliyetleriniz olacak mı?
Almanya da bu yıl dünya futbol şampiyonası var. Futbola ilişkin filmlerimiz var. Bunları da Anadolu Kültüre gönderdim gösterilmesi için. İlginç olur diye düşündüm. Eğer bu proje hayata geçirilecekse Batman'a da geleceğiz. (AY/KÖ)