Kamu personeli alımı öncesinde yapılan mülakat sınavlarında sırf Alevi olduğu için elendiğini açıklayan adayların sayısı artıyor. Bu haberler Alevi toplumu içinde giderek artan bir tedirginlik yaratıyor.
Kendisi de bir kamu çalışanı olan Dicle Üniversitesi, öğretim üyesi Doç. Dr. Aziz Yağan, basına yansımayan bu tür hak ihlallerinin peşine düştü. Alevi derneklerine ve sosyal medya gruplarında duyuru yaptı ve yaşadıklarını aktarmalarını istedi. Amacı Kamu Personeli Seçme Sınavı'ndan (KPSS) yüksek puan almasına karşın mülakattan düşük not verilerek elenen Alevi adayların maruz kaldıkları davranışları, mesleki içerikte olmayan mülakat soruları ilgili bilgileri derleyip ilgili kamu birimlerine iletmek. Yağan "Liyakata dayalı mülakat ve değerlendirme talep ediyoruz" diyor.
Aziz Yağan ile kamu personeli sınavlarında yapılan sözlü mülakatlarda Alevilere yönelik ayrımcı ve olumsuz tavrın arttığına nasıl karar verdiğini; bu çalışmayı neden yapmaya gerek duyduğunu konuştuk.
Bu çalışmayı yapmayı sizi iten neydi? Hangi olayla karar verdiniz?
Kamu personeli alımlarında mülakat uygulaması başlayınca mülakata alınan adaylardan Tuncelili Erhan Batmaz’a sınavda Alevi olup olmadığı sorulduğu haberi basına yansıdığında dikkatimi çekti. KPSS’den 90.34 puan alan Erhan Batmaz’a mülakatta 55.67 puan verilerek tercih yapma hakkı elinden alınıyor. O mülakatı yapan jüri, Erhan Batmaz’ın bu açıklamalarına itiraz etmedi. Mülakat jürisi bir açıklama yapmalıydı çünkü bu tür elemelerin işaret ettiği, aslında Alevi toplumunun devlet görevinin dışına itilmesidir. Bu ayıklama Alevilerin tümü için geçerli demektir. Eğer Alevi olduğunuz için mülakattan eleniyorsanız, bundan sonraki mülakatlarda da size tercih yapma hakkı tanınmayacak demektir. KPSS’den 100 almanız da bir şey değiştirmeyecektir. Bu tür ayrımcılık Alevi toplumunda tedirginlik yaratıyor. Adaylar arasında bu tür ayrımcılığın yapıldığı olgusu Erhan Batmaz’ın açıklamalarıyla ortaya atıldı. Ben de bunun tek bir Alevi adayın mı, yoksa tüm Alevi adayların mı başına geldiğini, ne kadar yaygın olduğunu öğrenmek istiyorum. Bunu tüm Alevi toplumu da merak ediyordur. Daha doğrusu söylentiyi gerçekten ayırt edebilmek için, sırf Alevi olduğu için elendiğini düşünen adaylar eğer başlarına geleni anlatırlarsa, söylenti mi gerçek mi olduğunu ayırt edebiliriz.
Alevilerin mülakatlarda yaşadıklarına dair bire bir dinlediğiniz ya da şahit olduğunuz bir vaka var mı?
Diyarbakır Cemevi’nde rastladığım teknoloji öğretmeni Sırdaş Adıgüzel de bana mülakata katıldığını, haksız bir elemeye uğradığına ve elenme nedeninin sorulara verdiği yanıtlardan kaynaklanmadığına emin olduğunu anlattı. Sırdaş’ın mesleğini kamuda yapacağına dair güveni ve motivasyonunu yitirdiği belli oluyordu. Mezun oluyorsunuz ve koşullarını yerine getirdim dediğiniz anda mülakat ile eleniyorsunuz. Bu adil değil. Adayın zorlu akademik geçmişinin ve gelecek planlarının, adaya emek veren ailesinin anlayışla karşılayabileceği bir yanıt değil bu.
Kamuda Alevilere karşı ayrımcılık iddiaları ve şikayetleri uzun yıllardır sürüyor; dünden farkı nedir? Bu ayrımcılık daha artıysa bunun nedenleri sizce nedir?
Biz Alevilerin yaşantısında, hayata bakışında, çalışkanlığında bir değişme olmadı. Devlet, bileşenlerinin iktidar kavgasına açık hale gelince gruplar kendi çevrelerini kamuya toplamaya başladı. FETÖ’cüler kendi insanlarını kamuya aldı, biliyoruz. Şimdi de bir başka grubun insanları kamuya alınıyor. Son alımlar için böyle açıklamalar ve yayılan bir söylenti var. Halbuki Alevi toplumu diğer toplumlara hiçbir biçimde tehdit ya da rakip değildir, hiçbir zaman da olmamışız.
Mülakatlarda bu tür olayların yaşanmaması için önerileriniz neler?
Mülakatta profesyonel, mesleki performansı ölçen, adayı ciddiye alan, tarafsız ve meslekdaş gözüyle bakan kişilerden oluşmuş mülakat, olması gerekendir. Kişisel olarak mülakatlara karşı değilim, tarafsız ve etkili mülakatın olmasından yanayım ancak, mülakatın sadece ve sadece kendinden olmayanların elimine edilmesi amacıyla yapılmasına karşıyım. Mülakatların kamera ile kaydedilmesi bir önlem olabilir. Ancak bir adaya haksızlık yapıldığı ortaya çıkınca, jüride yer alıp da bu haksızlığa karşı çıkmamış olanları jüri görevinden almak ve ayrımcılık yaptıkları için kovuşturmaya uğratmak gerekir.
Alevi adaylar yaşadıkları ayrımcılığı size nasıl iletecek? Ve bu çalışmayı yaptıktan sonraki adımız ne olacak?
Mülakatta jüri üyelerince adaya Alevi olduğu için düşük mülakat puanı verildiğini düşünenlerin, bu içerikte mülakat görüşmesine maruz kalmış Alevi adayların mülakat görüşmesinde yaşadıklarını yaganaziz@gmail.
