Avrupa Konseyi Parlamenterler Meclisi'nin (AKPM) 14-28 Mayıs seçimleri için atadığı gözlem heyetinin başkanı ve Sosyalistler, Demokratlar ve Yeşiller Grubu lideri Frank Schwabe, AKPM Genel Kurulu'nun bugünkü oturumunda mayıs seçimlerine ilişkin konuştu.
Heyetin seçim gözlemleri sonucunda hazırladığı rapora dayanarak, seçimlerin adil şartlarda gerçekleşmediğini ifade eden Schwabe, Yüksek Seçim Kurulu'nun (YSK) "şeffaf olmayan" işleyişine ve AKPM gözlemcilerinin seçimler sırasında yaşadığı kimi zorluklara da değindi.
"Eşit olmayan koşullar"
Seçimleri incelerken hem "seçim gününde ne olup bittiğine" hem de "seçimlerin nasıl bir ortamda gerçekleştiğine" bakılması gerektiğini ifade eden Schwabe, seçimlerin her iki turunda da halkın iradesinin sonuçlara yansıdığının "gayet açık" olduğunu, buna karşın seçimlerin Avrupa Konseyi'nin öngördüğü demokratik koşullarda gerçekleşmediğini söyledi.
Medyadaki otosansüre dikkat çeken Schwabe, cumhurbaşkanı adaylarının devlet medyasındaki görünürlüğünün, muhalefet adayı aleyhine "neredeyse yüzde sıfıra yüzde 100" olduğu tespitini aktardı.
Heyet başkanı, "Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin temel ve asli bir kararının yerine getirilmediği bir durum var ve bu durum ülkeyi demokratik seçimlerin kolayca gerçekleştirilemediği bir duruma sokuyor," diyerek AİHM'in Osman Kavala ve Selahattin Demirtaş'la ilgili tahliye kararlarının uygulanmamasına da göndermede bulundu.
Bu sebeplerden dolayı seçimlerin adil olmaktan uzak olduğunu ifade eden Schwabe, sözlerine şöyle devam etti: "Organizasyonumuzun birçok kuruluşunun ve Venedik Komisyonu'nun izleme süreçlerinden gelen önerilerin uygulanmasını talep ediyoruz."
YSK'nin işleyişi
Türkiye'deki seçimlerle ilgili en önemli konulardan birinin YSK'nin işleyişi olduğunu savunan Schwabe, YSK'yi "dünyada hayal edebileceğiniz en fazla hakka sahip olan seçim kurulu" olarak tanımladı.
"Herhangi bir mahkemenin YSK kararlarını değiştirmesi mümkün değil. Ve problem şu ki, YSK hiç şeffaf değil ve YSK'nın nasıl işlediği bizim için açık değildi."
Heyetin yaşadığı zorluklar
AKPM heyetinin seçim gözlemi sırasında karşılaştığı zorluklara da değinen heyet başkanı, "İkinci tur, ilk turdan biraz daha iyiydi ama yine de zordu" dedi.
"Genellikle seçimleri iyi bir şekilde gözlemleyebildik, insanlar bize karşı dost canlısıydı. Ama özellikle ilk turda, bir uluslararası seçim gölem heyetinin ne olduğunun farkında olmayan birçok [görevli] vardı. Bu yüzden, bazı oy kullanmaz merkezlerine erişmekte sorunlar yaşadık.
"İkinci tur daha iyiydi ama yine de Türk yetkilileri, insanları bilgilendirme konusunda uyarıyorum."
"İktidarda kim olursa olsun..."
Schwabe, konuşmasını, iktidarda kimin olduğundan bağımsız olarak Türkiye'nin sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğini söyledi.
"Eski veya yeni cumhurbaşkanı olması bizi ilgilendirmiyor. Türkiye, [Avrupa Konseyi'ne] karşı yükümlülüklerini yerine getirmeli ve asli yükümlülüğü, AİHM kararını yerine getirmek. Türkiye'den bunu yapmasını istemek zorunda olduğumuzu düşünüyorum." (VK/AEK)
