Adalet ve Kalkınma Partisi (AKP) ile Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) seçim programlarını ve hükümetin uygulamalarını inceleyen Kadın Emeği ve İstihdamı Girişimi (KEİG) Platformu, her iki partinin de bütüncül çözüm politikaları önermediğini, hükümetin duyarsızlığının ise kaygı verici olduğunu açıkladı.
"Seçim propagandalarında kadın istihdamı ön sıralarda yer bulamıyor. AKP ve CHP seçim beyanatlarında yoksullukla mücadele temasını öne çıkartırken yoksullukla mücadelede sosyal yardımları ve aile sigortası gibi araçların kullanılacağını dile getiriyor. Ancak yoksulluğun istihdam ve kadınlarla bağlantısı göz ardı ediliyor."
CHP'nin önerdiği aile sigortasını da AKP'nin önerdiği sosyal yardımları da "sadece gelir düzeyi çok düşük, toplumun belli kesimine hitap eden yetersiz çözümler" olarak nitelendiren Platform, kadın istihdamının artırılmasını "yoksullukla mücadelenin yanı sıra kadınların toplumsal yaşama ve karar alma süreçlerine katılımının bir gereği ve bir vatandaşlık hakkı" olarak nitelendirdi.
"Sosyal güvenlik, sendikalı ve yasalara uygun istihdam"
Platform açıklamasında, "Devlet, kadın erkek istihdamında eşitliği sağlamaya yönelik politikalar oluşturmalı, herkesin sosyal güvenlik kapsamında, sendikalı ve yasalara uygun biçimde istihdamı için gerekli önlemleri almalıdır" denildi.
Platform, iş ve aile yaşamını uzlaştırmak üzere kurulacak bütünlüklü istihdam politikalarının kadınların iş yaşamına girişlerini kolaylaştıracağına dikkat çekti; bunun için de öncelikle bakım hizmetlerine ayrılacak kamusal kaynaklara yatırım yapılması gerektiğini vurguladı.
"Bu yatırımlar işsizliğin ve eğitim - sağlık hizmetlerine erişimde çocuklar ve bölgeler arası eşitsizliklerin azalmasına; örgün eğitimde öğrenci başarısının ve iş gücü verimlilik düzeyinin artmasına da katkı sağlayacaktır" denilen açıklamada Platform, iş ve aile yaşamının uzlaştırılmasını gözeterek hazırladığı politika önerilerini de şöyle sıraladı:
1. Bakım ve okul öncesi eğitim hizmetlerinin yaygınlaştırılması: Ailelerin farklı yaşam ve çalışma koşulları ile uyumlu çocuk bakım hizmetlerinin tasarlanması; bunların mekân, süre, sunulan hizmetin türü gibi açılardan çeşitlendirilmesi.
2. 16 haftalık ücretli doğum iznini takiben verilmesi öngörülen 6 aylık ebeveyn iznine ilişkin yasa tasarısının revize edilmesi: Bu iznin iki ayının babadan anneye transfer edilemez ücretli izin olarak uygulamaya konulması. Bu iznin babalar tarafından amacına uygun olarak kullanılıp kullanılmadığının izlenmesi.
Ebeveyn izninin kısmi zamanlı olarak kullanılmasına olanak sağlayacak şekilde esnek tasarımlanması; örneğin toplam 180 günlük ebeveyn izninin istihdamdaki ebeveyn tarafından bu toplamı aşmayacak şekilde, kısmi zamanlı olarak haftada en az 1 gün olarak kullanılması durumunda 180 haftaya kadar yayılabilmesi.
3. Okul öncesi çocuk bakım hizmetlerine ulaşım yaşı ile annelik ve ebeveyn izni sürelerinin uyumlu ve bütünlüklü bir bakış açısı ile tasarlanması ve uygulamaya konulması: Yasal ebeveyn izninin bitimini takiben okul öncesi çocuk bakım ve eğitim hizmetlerine ulaşımın sağlanması yoluyla, kadınların çocuk bakımı nedeniyle emek piyasası dışına çıkmak zorunda kalmalarının önlenmesi.
4. Çalışma saatlerinin azaltılması ve iş koşullarının iyileştirilmesi: İşyerinde çalışma saatleri uygulamalarının yasal üst limit olan 45 saate uygun olarak denetlenmesi; bu üst limitin zaman içerisinde kadın ve erkek çalışanların iş ve aile sorumluluklarını uzlaştırabilecekleri şekilde azaltılması.
5.Kayıtdışı istihdamla mücadele edilmesi: İnsana yakışır iş koşullarına sahip, yasal bakım izinlerine, izin sonrası iş garantisi hakkına ve sosyal haklara erişimi temel alan kayıtlı istihdamın standart hale getirilmesi, esnek ve güvencesiz çalışma biçimlerinin teşvik edilmemesi.
6.Diğer bağımlı aile bireylerinin (yaşlı, engelli) bakımına yönelik hizmetlerin yaygınlaştırılması: Kadın ve erkeklerin yaşam ve çalışma koşullarını uzlaştırabilmeleri açısından bağımlı aile bireylerine yönelik (yaşlı, engelli) bakım hizmetlerinin mekân, süre, sunulan hizmetin türü gibi açılardan çeşitlendirilmesi.
Yaşlı ve engelli bakımına yönelik hali hazırda tek uygulama olan nakit transferleri politikası sadece toplumun en düşük gelirli kesimlerine hitap ediyor. Belli bir gelirin altındakilerden hiç almamak şartıyla gelire göre ailelerden de katkı almak suretiyle hizmetlerin oluşturulacak bir kamu bakım sigortası fonundan karşılanması.
7. İstihdamı artırıcı makroekonomik politikaların benimsenmesi: Kadınların istihdama katılmalarının önündeki engelleri kaldırmaya, kadın işgücü arzını artırmaya yönelik politikaların, genel olarak işgücü talebini, özel olarak da kadın işgücü talebini artıracak politikalarla desteklenmesi. Bu açıdan yatırım politikaları özel önem taşıyor. Kamu yatırım programlarında istihdam kapasitesi yaratacak farklı ölçeklerde yatırımların kapsanmasının yanı sıra, insana yakışır istihdam yaratacak özel kesim yatırımlarını teşvik etmeye yönelik önlemler tasarlanmalı. Yatırımlarla bağlantılı istihdam artışlarının kadın erkek eşitliğini gözetmesi sağlanmalı. Bakım hizmetlerine yönelik yatırımlar yatırım politikasının temel bileşeni olmalı. (BB)
* KEİG Platformu'nun açıklamasının tam metnini okumak için tıklayın.
