Toplumsal Bellek Platformu üyesi aileler, Türkiye Büyük Millet Meclisi'nde (TBMM) yaptıkları görüşmeler sırasında "davaların zamanaşımına uğramasının önlenebilmesi için gerekli yasal düzenlemelerin yapılmasını" ve "faili meçhul bırakılmış cinayetlerin aydınlatılabilmesi için Meclis Araştırma Komisyonu" kurulmasını istedi.
Platform'dan Neşe Erdilek ve Bengi Heval Öz, cinayetlerin aydınlatılabilmesi için yalnızca araştırma komisyonu kurulmasının yeterli olmayacağına dikkat çekiyor. Çünkü araştırma komisyonları, Anayasa'da ve Meclis İçtüzüğü'nde "meclisin denetleme yetkisini kullanmasının aracı" olarak tanımlanıyor. Yetkileri ve varlık süresi sınırlı. Dolayısıyla Platform, araştırma komisyonlarının yetkilerini artıracak düzenlemeler yapılmasını talep ediyor.
Necdet Bulut'un eşi Neşe Erdilek "Kimisi 30 yıllık yaklaşık 20 davaya ilişkin araştırmanın 3.5 ayda tamamlanamayacağını da 'devlet sırrı' kavramının delillere ulaşılmasını engellediğini de biliyoruz" derken, Doğan Öz'ün kızı Bengi Heval Öz, şöyle konuşuyor:
"Toplumsal Bellek Platformu'nun hazırladığı dilekçenin altına imza koyan 28 aile var. Araştırma Komisyonu'nun bunca davayı, 3.5 ayda araştırabilmesi imkansız. Dolayısıyla içtüzükte, "zaman" kısıtlamasının kaldırılması gerekli.
Bir başka talebimiz, araştırma komisyonunun yetkilerinin artırılması. Komisyonun, idare ve yargının elindeki verileri incelemesini bekliyoruz. Bugüne kadar araştırma komisyonlarının, yetkilerinin kısıtlılığı ve karşılaştıkları engeller nedeniyle çalışmalarını tam anlamıyla sonuçlandıramadıklarını biliyoruz. Faili meçhul bırakılan cinayetlerin içyapılarının ancak daha geniş yetkilerle donatılmış bir komisyonla ortaya çıkarılabileceğini düşünüyoruz.
Ayrıca "insanlık suçu" sayılan siyasi cinayetlerde zamanaşımı kavramının kaldırılmasını talep ediyoruz. Bunun Meclis'te görüşülmesini istedik. İstedik ki, cinayet işlemiş bir kişi, 20 yıl kaçtığında 21. yıl rahata ereceğini düşünmesin. Zaman aşımına uğramış dosyaların yeniden açılabilmesi için gerekli hukuksal düzenlemelerin yapılmasını gerekli görüyoruz."
Yasalar ne diyor?
TBMM, Anayasa'nın 98. maddesi uyarınca Meclis araştırması yaparak denetleme yetkisini kullanabiliyor. 98. maddede, "Meclis araştırması, belli bir konuda bilgi edinilmek için yapılan incelemeden ibarettir" deniliyor.
Araştırma Komisyonu'nun çalışma esasları, TBMM İçtüzüğü'nün 104 ve 105. maddelerinde düzenleniyor.
105. maddede, komisyonun araştırmasını üç ay içinde tamamlaması, tamamlayamazsa bir aylık kesin süre verilmesi öngörülüyor. Süre bittikten sonra 15 gün içinde araştırmanın tamamlanmasının nedenleri ve varılan sonuçlar üzerine Genel Kurul'da görüşme açılıyor. Genel Kurul bu görüşme ile yetinebiliyor ya da yeni bir komisyon kurabiliyor. Aynı maddede, komisyonun yetkileri "bilgi istemek, inceleme yapmak ve bilgi almak"la sınırlandırırken devlet sırları ile ticari sırlar Meclis araştırması kapsamı dışında tutuluyor. (BB)
