AİHM, yarın (31 Ekim), "IMF'siz Türkiye için emek programıyla 1 Mayıs'a" afişleri Olağanüstü Hal Bölgesi'nde (OHAL) yasaklanan Emeğin Partisi'nin (EMEP) Genel Başkanı Levent Tüzel'in başvurusunu da karara bağlayacak.
Hemşireler: Adil yargılanmadık, sesimiz kısıldı
Başvurulardan ilki, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde (TSK) görev yaparken Nisan 1999'da yasadışı bir örgütün sempatizanı olarak ideolojik ve politik faaliyet yürüttükleri iddiasıyla görevlerine son verilen üç hemşire ile ilgili.
Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin "ifade özgürlüğü hakkı"nı düzenleyen 10. maddesinin çiğnendiğini savunan üç hemşire, Askeri İdari Yüksek Mahkemesi'nce atılmalarına temel teşkil eden dosyadaki bazı belgelerin kendi bilgilerine sunulmadığını, bu yolla da Sözleşmenin 6/1 maddesinde tanımlanan "adil yargılanma hakları"nın çiğnendiğini savunuyorlar.
EMEP'in yasaklanan afişi de AİHM'de
EMEP Başkanı Tüzel ise, Nisan 2001'de OHAL Yasaları uyarınca parti merkez komitesince oluşturulan afişi yasaklandığı için AİHM'e başvurmuştu.
Tüzel de adil yargılanmadığını ve OHAL'de afiş yasağının ifade özgürlüğü haklarının kısıtlanması anlamına geldiğini savunuyor.
AİHM nedir?
AİHM, 1950'ye ait Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'ne aykırı ihlalleri tespit etmek amacıyla 1959 yılında Avrupa Konseyi'ne üye devletlerce Fransa'nın Strasbourg kentinde kuruldu.
Sözleşmenin 43. maddesine göre taraflar, istisnai durumlarda, mahkemenin herhangi bir dairesinin aldığı karara, en geç üç ay içinde itiraz edip dosyayı, 17 üyeli Büyük Daire'ye gönderebilir. Bu durumda beş kişilik bir hakim kurulu, Sözleşmenin veya ona bağlı Protokollerin uygulanması veya yorumlanmasında vahim bir hata bulunup bulunmadığı veya genel nitelikte önemli bir soruna işaret edip etmediğini inceliyor.
Böyle bir durum söz konusu ise Büyük Daire, kesin bir kararla dosyayı bağlıyor. Bundan söz edilemiyorsa ise beş kişilik hakimler kurulu, dosyayı geri gönderiyor. Bu durum da AİHM kararı kesinleşiyor. Aksi takdirde, dairelerin aldıkları kararlar, üç aylık sürede itiraz olmadığı veya taraflar karşılıklı olarak kararı Büyük Daire'ye taşımayacaklarını beyan ettikleri sürece kesinleşirler. (EÖ/KÖ)
