Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), İspanya da Bask Bölgesi'nin bağımsızlığı için silahlı mücadele veren ETA Örgütü'nün siyasi kanadı Batasuna ve Herri Batasuna partilerinin kapatılmasında hukuka aykırılık bulmadı.
İspanya Yüksek yargısı, 27 Mart 2003'te aldığı bir kararla, İspanya Siyasi Partiler Yasası'nda (LOPP) parti kapatma olanak sağlayan düzenlemesinin iptali için yapılan başvuruyu reddederek, her iki partiyi yasadışı ilan etmiş ve taşınmaz mallarına el konulmasına karar vermişti. Hukuki süreç 16 Ocak 2004'te son bulunca parti yetkilileri AİHM'e başvurmuşlardı.
AİHM: Kapatmalar temel bir toplumsal ihtiyaçtan...
Her iki partinin kapatılmasıyla örgütlenme özgürlüğüne ve ifade özgürlüğü hakkının kullanımına zarar verildiği iddiasıyla yapılan şikayetleri dün (30 Haziran) karara bağlayan AİHM, oybirliğiyle örgütlenme hakkının kısıtlanmadığına karar verdi; ifade özgürlüğü hakkının engellendiğine dair Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10. maddesinden yapılan başvuruyuysa ayrıca değerlendirilmesine gerek olmadığına hükmetti.
İki siyasi partinin kapatılmasının "temel bir toplumsal ihtiyaca" yanıt verdiğini savundu; İspanya yargısının kapatma kararını alırken ETA ile söz konusu partiler arasında bağ bulunduğuna kanaat getirmek ve makul sonuçlara ulaşmak için yeterli oranda bir soruşturma yürüttüklerini açıkladı.
"Demokrasiye karşı bir tehdit oluşturuyordu"
AİHM, son yıllarda İspanya'da yaşanan terör saldırıları dikkate alındığında, ETA ve parti bağlantılarının nesnel olarak "demokrasiye karşı bir tehdit oluşturduğu" sonucuna varmaya yeterli olduğunu duyurdu.
AİHM, yüksek mahkemenin tespitlerinin terörizmin övülmesinin mahkum edilmesine dair uluslararası bir kaygıya işaret ettiğine, bu siyasi partilerin eylemleri ve söylemlerinin "demokratik toplum" kavramına aykırılık oluşturan bir toplum modelinin parçalarını oluşturduğunu net olarak gösterdiğine kanaat getirdi.
AİHM, kapatma cezalarının da, İspanyol demokrasisine yönelik "ağır tehlike" nedeniyle orantısız da bulmadı.
İspanya Başbakanı Jose Luis Rodriguez Zapatero da, AİHM'nin kararından memnuniyet duyduğunu açıkladı. (EÖ)